Με αφορμή το παρόν ποστ με τις αλλαγές λυχνιών, σκέφτηκα ότι είναι καλή ιδέα να ποστάρω και εδώ ένα αναλυτικό Review που είχα ποστάρει πολύ καιρό πριν στο forum της Cornford, με αφορμή μία δική μου έρευνα, σχετικά με τις προενισχύτριες και τελικές λάμπες που είχα τότε στην διάθεση μου.
Στο πρώτο μέρος, θα γράψω λίγα λόγια για τις προενισχύτριες λάμπες που έχω δοκιμάσει, επεκτείνοντας λίγο ακόμα το πεδίο, καθώς ο καιρός που έχει μεσολαβήσει μου έχει επιτρέψει να δοκιμάσω ακόμα μερικές μάρκες/μοντέλα. Οι απόψεις είναι καθαρά προσωπικές και υποκειμενικές, αν και σε γενικές γραμμές, οι δικές μου εντυπώσεις συνάδουν λίγο-πολύ με αρκετά από τα γραφόμενα σε έγκριτα Tube Reviews που έχω κατά καιρούς διαβάσει.
Προενισχύτριες Λάμπες:
Sovtek 12AX7 / ECC83 WA Η πιο κοινή «Κινέζικη» προενισχύτρια λάμπα που κυκλοφορεί. Εάν αγοράσατε οικονομικό ενισχυτή πρόσφατα, μάλλον έχει τέτοιες μέσα. Τίμιες για τα λεφτά τους, λίγο τραχείς στην χροιά. Βγάλτε τις από τον ενισχυτή σας, και κρατήστε τις στο συρτάρι για δεύτερες (ή τρίτες..)
EH 12AX7 / ECC83 V1 ElectroHarmonics, επιλεγμένες με χαμηλά microphonics για την θέση V1. Kαλύτερες από τις Sovtek, λίγο πιο ραφιναρισμένες στην χροιά και κάπως λιγότερο τραχείς. Απλές και τίμιες. Από αυτές παίρνει και επιλέγει ο Tube Amp Doctor και βγάζει τις TAD.
EH 12AX7 / ECC83 Gold Κλασσικές ElectroHarmonics με επίχρυσα pins. Λίγο περισσότερο προσεγμένες από τις απλές EH, χωρίς πάντως σημαντικές διαφορές στην χροιά από τις επιλεγμένες V1 χωρίς επίχρυσα πόδια.
Tung-Sol 12AX7 / ECC83 Reissue V1 Ίσως οι καλύτερες non-NOS προενισχύτριες που κυκλοφορούν. Πολύ γεμάτος ήχος, δίνουν κάτι σαν “loudness” effect, γεμίζοντας τα μπάσα και καθαρίζοντας τα πρίμα. Εξαιρετικές για την V1 και για καθαρά κανάλια, χωρίς όμως να υστερούν σε distortion. Πολύ ισορροπημένες, χωρίς έμφαση στα μεσαία, με όμως αποτέλεσμα να μην κόβουν στην μίξη τόσο καλά όσο οι JJ.
JJ 12AX7 / ECC83 Selected GOLD Πολύ καλή, rock προενισχύτρια λυχνία, με μεσαία που κάνουν θαύματα. Επιλεγμένες, προσεγμένες, με επίχρυσα pins. Καθαρότατος ήχος, πολύ ωραίο smooth distortion με ολοκληρωμένη χροιά, που κόβει στην μίξη και βγάζει μπροστά τα μεσαία χωρίς αγριάδες, με τρόπο λαμπερό και κρυστάλλινο. Κόβουν καλύτερα από τις TungSol αλλά δεν έχουν αυτό το “loudness” effect τους.
JJ ECC803 Selected GOLD Μία έκδοση της ECC83 με μεγαλύτερο Plate. Την δοκίμασα στις θέσεις V1 και V2, αλλά μου άρεσε καλύτερα στην V2. Καλή για να ζωντανέψει λίγο περισσότερο ο ήχος. Εξαιρετική για να ανεβάσει λίγο το distortion σε καθαρά κανάλια και να προσδώσει λίγη λαμπερότητα. Δεν έχει παρόλα αυτά τις διαφορές με την ECC83 Selected GOLD που θα σε εντυπωσιάσουν.
Phase Inverter Λάμπες:
JJ 12AX7 / ECC83S Balanced Η έκδοση της καλής JJ, με μετρημένα τα δύο στάδια ώστε να έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά, ώστε να κάνει καλύτερη δουλειά στην θέση του Phase Inverter. Πολύ καλή επιλογή για PI, γενικά αξίζει μία Balanced λυχνία πριν τις τελικές. Από χροιά είναι το ίδιο με τις JJ 12AX7.
Sovtek 12AX7 / ECC83 LPS Η κλασσική Sovtek με LPS (Long Plate Spiral Heater). Κάτι περίεργο συμβαίνει με αυτήν την λυχνία στην θέση Phase Inverter. Δίνει κάτι ξεχωριστό στον ήχο, είναι μία τραχύτητα σε όμως σωστή ποσότητα πριν τις τελικές, είναι κάτι που δεν περιγράφεται εύκολα, αλλά σίγουρα αξίζει να την δοκιμάσει κανείς εκεί ειδικά. H Elmwood βάζει συγκεκριμένα αυτήν την λυχνία στον PI των Modenna για την ιδιαίτερη χροιά της και το αποτέλεσμα είναι ξεχωριστό.
Επόμενο ποστ: Review POWERamp Tubes με audio samples και μετά επιλέγουμε λυχνίες ειδικά για τον LH50 και συζητάμε το γιατί μπαίνει που η κάθε μία.
EDIT: Η συνέχεια που αφορά το πως επιλέγουμε τις λυχνίες που θα βάλουμε, έχει διαχωριστεί από το παρόν θέμα και θα το βρείτε εδώ:
Επιλογή Λυχνιών για τον LH50
adr1anos:
REVIEW: POWERamp Tubes
Συνεχίζουμε την ανάλυση μερικών πολύ γνωστών λυχνιών τελικού σταδίου EL34 και μετά θα παραθέσω ένα ηχητικό συγκριτικό audio clip για να τις ακούσετε και μόνοι σας.
Τελικές Λάμπες EL34:
Sovtek EL34 Η πιο κοινή τελική λάμπα που κυκλοφορεί. Ισχύουν τα ρηθέντα κατ’ αντιστοιχία με τις αντίστοιχες προενισχύτριες: αυτές οι λάμπες θα σας ικανοποιήσουν όταν πάρετε τον πρώτο σας λαμπάτο, και για λίγο καιρό. Όταν αρχίσετε να δοκιμάζετε άλλες, θα καταλάβετε ότι υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος πέρα από τις εργοστασιακές Sovtek EL34 που μπαίνουν μέσα στους ενισχυτές χαμηλού κόστους. Και αυτές, κάποια στιγμή βγάλτε τις από τον ενισχυτή σας, και κρατήστε τις στο συρτάρι για δεύτερες (ή τρίτες..)
EH EL34 Και πάλι η ElectroHarmonics αποδεικνύεται καλύτερη από την Sovtek με λιγότερο τραχεία χροιά, καλύτερη διαύγεια και πιο απαλή παραμόρφωση που δεν ξύνει. Τίμια λάμπα, με τίμια απόδοση που θα ικανοποιήσει, χωρίς όμως να ξετρελάνει. Καλό σετ να έχετε ένα για backup, καθώς είναι και αρκετά οικονομικές.
JJ-EL34-Red-Label Οι κλασσικές JJ EL34 δεν με εντυπωσίασαν όσο με είχαν εντυπωσιάσει οι προενισχύτριες της εταιρείας, ίσως επειδή τις δοκίμασα όταν είχα ήδη μεγάλη εμπειρία από άλλες, πολύ καλύτερες. Δεν μου φάνηκαν να έχουν τα γνώριμα μεσαία που κόβουν στην μίξη που έχουν οι προενισχύτριες JJ, αλλά αυτό είναι καλό γιατί είναι τελικά αρκετά ισορροπημένες με καλή, ομοιόμορφη παραμόρφωση που αναπτύσσεται ομαλά καθώς γκαζώνεις. Θα τις προτιμούσα από τις EH EL34, αλλά για παραπάνω δεν θα τις διάλεγα.
JJ KT77 - Red Label Ok, εδώ περνάμε σε άλλη κατηγορία από τις απλές JJ-EL34. Οι ΚΤ77 είναι η military version των EL34 και οι διαφορές είναι αρκετές. Μπαίνει στην θέση των EL34 και γίνεται bias με τις ίδιες τιμές. Η λάμπα έχει κάτι από τις καταπληκτικές KT88, μία έμφαση στις δυναμικές, πιο γεμάτα αλλά και σφιχτά μπάσα, πολύ καλή χροιά παραμόρφωσης και γενικά δίνει την αίσθηση της πληρότητας με εξαιρετική ανταπόκριση σε σκασίματα. Πολύ καλή γενικά, αξίζει μία δοκιμή, αλλά είναι αρκετά σπάνια και δεν βρίσκονται εύκολα ζευγάρια που είναι matched.
συνεχίζεται..
adr1anos:
..συνεχίζεται:
EH 6CA7 Μία έκδοση τελικής λυχνίας, η οποία παρά το γεγονός ότι έχει άλλη κωδικολογία (6CA7) είναι απόλυτα συμβατή με τις EL34. Αυτές οι τελικές της ElectroHarmonics έχουν κάτι από 6L6 χροιά, μία λαμπερότητα και κάπως πιο διαυγή πρίμα, που ταιριάζουν σε ενισχυτές με καλά καθαρά. Εάν έχετε EL34 αλλά έχετε ακούσει κάποιον Fender με 6L6 και ζηλέψατε τα διαυγή πρίμα του, ίσως καλό θα ήταν να τις δοκιμάσετε στον ενισχυτή σας. Είναι και πολύ όμορφες με το χρυσό logo τους.
Tung-Sol EL34B-Reissue Για μένα, η δεύτερη καλύτερη τελική χωρίς να είναι NOS, που έχει πράγματι ολοκληρωμένη διαυγή χροιά, με γεμάτα μπάσα, κρυστάλλινα πρίμα και πολύ καλή smooth παραμόρφωση. Στην αρχή όταν αρχίζει να παραμορφώνει μοιάζει με 6L6 με την έννοια της διαύγειας και της καθαρότητας, όμως όσο την σπρώχνεις περνάει στην British πλευρά της και παράγει εξαιρετικά ισορροπημένη και οργανική παραμόρφωση, με αρμονικές που χαίρεσαι να τις ακούς. Έχω κολλήσει με την συγκεκριμένη και οι πιο ακριβές κεφαλές μου αργά η γρήγορα καταλήγουν με αυτές.
Winged C Svetlana (SED) EL34 Οι καλύτερες (και δυστυχώς ακριβότερες) τελικές non-NOS που μπορεί κανένας να αγοράσει μαζικά. Είναι και αυτές που εάν ακούσετε τα clips κάνουν και την μεγαλύτερη διαφορά. Σημείο αναφοράς στην παραμόρφωση. Εάν θέλετε να έχετε άποψη τι σημαίνει βελούδινη, μεταξένια παραμόρφωση, ακούστε αυτές. ΔΕΝ είναι η χροιά τους για όλους, και μέσα σε αυτούς είμαι και εγώ. Είναι κάπως σκούρες σχετικά με άλλες, ταιριάζουν σε ενισχυτές που έχουν δυνατότητα για γεμάτα πρίμα και σίγουρα θέλουν να έχεις Presence pot για να φτάσουν σε σημείο ισορροπίας. Αλλά εάν ταιριάξουν με την λαμπάτη κεφαλή σας (και τα γούστα σας), είναι ότι καλύτερο.
Επόμενο ποστ: Audio Clips από 5 τελικές λυχνίες.
adr1anos:
Αudio Clips: 5 POWERamp Tubes
Συνεχίζουμε την ανάλυση μερικών πολύ γνωστών λυχνιών τελικού σταδίου EL34 και μετά θα παραθέσω ένα ηχητικό συγκριτικό audio clip για να τις ακούσετε και μόνοι σας.
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΩ: ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΤΕΙΤΕ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΟΝ DEMO.
Πολλοί φίλοι ζητάνε να ακούσουν clips λες και μαγικά κάποια φορά θα ακούσουν τον θεϊκό ήχο του Παράδεισου και θα ανακαλύψουν το εξάρτημα που θα τους απογειώσει την χροιά. ΔΕΝ υπάρχει κάτι τέτοιο παιδιά.
Θέλει πολλά χρόνια εμπειρία και πολλά ακούσματα για να μπορέσεις να διακρίνεις διαφορές μεταξύ λυχνιών. Για να ακούσεις και να κρίνεις, πρέπει να έχεις φάει ώρες ολόκληρες, με ένα ενισχυτή, να τον ξέρεις μέσα έξω και πάνω κάτω, και μετά, όταν αλλάξεις λυχνίες να τον ζήσεις σε κάθε του έκφανση, σε διάφορες ρυθμίσεις, με διάφορες εντάσεις και δυναμικές, για να βγάλεις κάποιο σχετικά ασφαλές συμπέρασμα.
Οι λυχνίες ηχογραφήθηκαν με την σειρά που εμφανίζονται στην παρακάτω φωτογραφία:
Οι δοκιμές έγιναν πάνω στον Cornford Roadhouse 30 ο οποίος είναι ένας εξαιρετικά καθαρός λαμπάτος με πολύ απλό και ξεκάθαρο σχεδιασμό, που ευνοεί την συγκεκριμένη δοκιμή. Όλα τα ρυθμιστικά είναι στην μέση, με το boost ενεργοποιημένο.
Ο RH30 παίζει μέσα από ένα ENGL E112V Cab με Celestion Vintage 30.
Η ηχογράφηση έγινε με ένα SHURE Beta 58 A και ένα THE T.BONE MB85 Beta που ήταν διαθέσιμα, τοποθετημένα περίπου 30cm από την καμπίνα, λίγο off-axis σε stereo. Η ηχογράφηση είναι τελείως ξερή, χωρίς καθόλου processing πέρα από το cut/paste.
Παίζω πολύ απλά πραγματάκια χωρίς να με νοιάζει τι παίζω ή αν είναι μελωδικό, απλά να μπορώ να το ξανακάνω ίδιο πιο μετά 5 φορές. Παίζω σε μία PRS Custom 24 με μαγνήτες Vintage Bass και HFS (Hot Fat Screams) Treble, full on τα volume and tone, στην δεύτερη θέση (outside coils in parallel), που θυμίζει Strat με λίγο πιο γεμάτο ήχο, ενώ μετά αλλάζω στην τρίτη θέση, για πιο χαρακτηριστικό ήχο PRS humbuckers.
Το πρώτο μέρος έχει ένα μικρό riff, 5 σε σύνολο, ένα για κάθε λυχνία: http://www.box.net/shared/chrupe9rek
Το δεύτερο μέρος έχει απλά ακόρντα, επίσης 5 σε σύνολο, ένα για κάθε λυχνία: http://www.box.net/shared/gsyxnsre4k
Οι διαφορές μεταξύ των λυχνιών, πλην της SED που είναι καταφανής, είναι αρκετά διακριτικές. Μην περιμένετε να ακούσετε κάτι της προκοπής από τα μεγάφωνα του portable ή από πρόχειρα ακουστικά. Για να ακούσετε διαφορές και να κάνετε πραγματικές συγκρίσεις, θέλει πολύ καλά μεγάφωνα, ή ακουστικά studio monitors.
Καλή ακρόαση.
hot_sauce (φλουτσ):
όντως δεν κατάλαβα καμία διαφορά... :P ευχαριστούμε για τον κόπο του άρθρου πάντως...