Τα licks στον αυτοσχεδιασμό ΜΕΡΟΣ 1ο

[Harpwood]

Είναι απλά θέμα χρόνου για κάποιον που μαθαίνει μουσική, να αντιληφθεί τις ομοιότητες της με την ομιλία. Φωνή, χροιά, άρθρωση, έκφραση, τονισμοί, φράσεις, ιδέες, είναι κάποια από τα κοινά τους χαρακτηριστικά. Το πιο ιδιαίτερο όμως κοινό τους  χαρακτηριστικό, είναι ο αυτοσχεδιασμός. Καθημερινά καθώς μιλάμε με άλλους ανθρώπους ουσιαστικά αυτοσχεδιάζουμε (άρα όλοι μπορούν να αυτοσχεδιάσουν). Θέλω να καταλήξω, ότι το να μάθουμε να παίζουμε ροκ, η μπλουζ, η τζαζ, μέταλ, κλπ, δεν έχει και πολύ μεγάλη διαφορά με το να μάθουμε μια ξένη γλώσσα.


Όπως ο δάσκαλος των αγγλικών στην τάξη, θα μιλήσει αγγλικά στους μαθητές με την σωστή προφορά, σύνταξή κλπ, έτσι και ο μουσικός δάσκαλος θα εκτελέσει σωστά τις μουσικές φράσεις, ώστε να μπορέσει ο μαθητής να αντιληφθεί και στις δύο περιπτώσεις, ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τα αγγλικά από τα ελληνικά, γαλλικά ή το μπλουζ από το ροκ, τη τζαζ, το μέταλ και να τα μιμηθεί.


Λέξεις  με την κυριολεκτική έννοια δεν υπάρχουν στην μουσική. Στην θέση τους είναι τα licks, οποία είναι συνήθως 1,2 ή και 4 μέτρα μικρές φρασούλες, οι οποίες συνδέονται για να σχηματίσουν μεγαλύτερες και πιο ολοκληρωμένες φράσεις (προτάσεις), οι οποίες με την σειρά τους θα συνδεθούν  με άλλες φράσεις (προτάσεις), μέχρι να ολοκληρωθεί το couple, το refrain, chorus (παράγραφοι). Το να μαθαίνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα licks στο είδος μουσικής που μας ενδιαφέρει, μόνο καλό μπορεί να μας κάνει, ιδιαίτερα για τον αυτοσχεδιασμό μας αλλά και το αυτί μας. Μαθαίνοντας, δεν πειράζει η αντιγραφή των licks από άλλους μουσικούς (καλύτερους από μας),  είναι προϋπόθεση, μιας και είναι αδύνατον  να αρχίσει κάποιος με άλλο τρόπο. Για να καταφέρει κάποιος να φτιάξει τις δικές του φράσεις, πρέπει πρώτα να ακούσει και να παίξει φράσεις άλλων. Θυμηθείτε όταν μαθαίνατε μια ξένη γλώσσα που μαθαίνατε έτοιμες προτάσεις στην αρχή και αργότερα μελετώντας,  μπορούσατε να φτιάξετε δικές προτάσεις. Επιπρόσθετα, όπως η σύνθεση μιας ομιλημένης  πρότασης έχει κανόνες, έτσι και οι μουσικές φράσεις ακολουθούν κάποιους κανόνες . Κανόνες οι οποίοι διαφοροποιούνται από είδη σε είδη μουσικής και εν τέλει καθορίζουν και αποκρυσταλλώνουν  το χρώμα και το ύφος  τους  (μουσικά ιδιώματα). Παράδειγμα, σε μουσική με βαριές παραμορφώσεις στον ήχο (πχ ροκ, μέταλ), τα τετράφωνα ακόρντα δεν ακούγονται καλά και ευνοούνται περισσότερο οι 5ες. Στην τζαζ που οι ήχοι είναι πιο καθαροί, τα τετράφωνα ακόρντα είναι προϋπόθεση,  στα σόλα υπερισχύουν  τα arpeggios από τις κλίμακες, έχει πιο σύνθετες αντικαταστάσεις, ευνοούνται τα διαστήματα b5,#5, b9,#9 και επιβάλλεται η χρήση των guide notes.   
 
Δυστυχώς η σωστή εκμάθηση των licks είναι αρκετά δύσκολη υπόθεση. Η δυσκολία αυξάνεται αισθητά στην κιθάρα, διότι κάθε lick που συναντάμε για να μάθουμε μπορεί να παιχτεί σε περισσότερες από μία θέσεις στην ταστιέρα και η δακτυλοθεσία του αριστερού δεν είναι σταθερή. Αν υπολογίσουμε και τις οκτάβες μιλάμε για αρκετή δουλειά μόνο σε μία τονικότητα. φυσικά δεν γίνεται να μείνουμε μόνο σε μία τονικότητα. Κάθε lick πρέπει να μελετηθεί, εάν είναι δυνατόν και στις 12 τονικότητες. Εφόσον το όλο εγχείρημα αρχίζει να περιπλέκει, επιβάλλεται κάποια στοιχειώδης μεθοδικότητα. Το καλό νέο είναι πως η συμμετρία της ταστιέρας δίνει πλεονέκτημα  όταν θα αρχίσουμε να μελετάμε το εκάστοτε lick σε διάφορες τονικότητες. 


Ρεαλιστικός στόχος για όσους ξεκινάνε τώρα, είναι 1 με 2 licks την εβδομάδα. Επίσης λόγω του ότι το όλο εγχείρημα είναι ήδη φορτωμένο, καλό είναι να είστε πολύ επιλεκτικοί και να διαλέγετε για μελέτη τα licks που σας αρέσουν περισσότερο.  Μην μελετήσετε περισσότερο από 2 με 4 μέτρα κάθε φορά. Ο κύριος στόχος είναι το lick να αφομοιωθεί και να ενσωματωθεί στο παίξιμο μας. Από την πρώτη κιόλας μέρα προσπαθήστε να το χρησιμοποιήσετε σε κάποιο σόλο. Πάντα μετρονόμο ή backing κατά την διάρκεια της μελέτης. Η διαδικασία είναι λίγο αργή στην αρχή αλλά αργότερα τα πράγματα γίνονται καλύτερα, θα δείτε.


 Αφού μελετήσετε το lick στην αρχική του τονικότητα, βγάλτε το και σε 2-3 ακόμα τονικότητες που παίζετε συχνότερα και μετά  μελετήστε το lick σε όλες τις τονικότητες, παίζοντας  χρωματικά. Δηλ. παίζουμε το lick από C, μετά από C#, μετά από D κλπ. Άλματα 3ης μικρής.  Παίζουμε το lick από C, μετά από Εb κλπ και ομοίως συνεχίζουμε με τρίτες μεγάλες, καθαρές 4ης, 5ης και τέλος με τυχαία σειρά. Για όσους μελετάνε τζαζ, το βιβλίο του Aebersold VOLUME 21 - GETTIN' IT TOGETHER είναι ιδανικό για τέτοια μελέτη.


 Κυκλοφορεί άφθονο υλικό με licks, για διάφορα είδη μουσικής, εύκολα προσιτό πλέον λόγω του διαδικτύου, από βιβλία μέχρι τα αμέτρητα βιντεάκια στο youtube. Από προσωπική πείρα σας λέω πως τα καλύτερα και πιο αγαπημένα licks που έχω μάθει, τα άκουσα από την δισκογραφία, από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες, κάνοντας transcribing.  Και μιας και αναφέρθηκε το transcribing, μια συμβουλή: Μην κάθεστε να αντιγράφετε ολόκληρα solos. 4 με 8 μέτρα είναι αρκετά, που εξάλλου είναι ευκολότερο να αφομοιωθούν στο παίξιμο παρά 2-3 choruses solo. Λόγοι για να μελετήσετε ολόκληρα σόλα είναι για δείτε την ροή τους ,την  εξέλιξη τους , της δυναμικές, κ.α.


Η συνέχεια με παραδείγματα σε επόμενο Thread... 


UPDATE (18/12) : το δεύτερο μέρος εδώ

[hot_sauce (φλουτσ)]

πολύ ωραίο το ξεκίνημα...αναμένουμε και το υπόλοιπο θέμα!!

αυτό για την αντιστοιχία ομιλίας-παιξίματος το χω φιλοσοφήσει κι εγώ πολλές φορές! όντως, στο μυαλό η διαδικασία είναι πολύ παρόμοια....εννοιολογικά! απλά διαφέρει το μέσο έκφρασης....

[Harpwood]

πολύ ωραίο το ξεκίνημα...αναμένουμε και το υπόλοιπο θέμα!!

αυτό για την αντιστοιχία ομιλίας-παιξίματος το χω φιλοσοφήσει κι εγώ πολλές φορές! όντως, στο μυαλό η διαδικασία είναι πολύ παρόμοια....εννοιολογικά! απλά διαφέρει το μέσο έκφρασης....

Ίσως γι' αυτό οι περισσότεροι μουσικοί ανοιγοκλείνουν το στόμα ενώ παίζουν 


Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.


Η συνέχεια μαγειρεύεται και δεν αργεί πολύ...