Στη Δυτική μουσική η ΚΛΙΜΑΚΑ -η οργανωμένη σχέση των φθόγγων σε σχέση με ένα καθορισμένο κέντρο (την τονική) –έχει σαν κύριο τόνο την τονική.
Στη μουσική θεωρία ο όρος ‘’κλειδί’’ χρησιμοποιείται με πολλούς διαφορετικούς και πολλές φορές αντιφατικούς τρόπους (λόγω της λέξεως ''key'' που στα ελληνικά μεταφράζεται ''τονικότητα'' αλλά και σαν ''κλειδί'' ή ‘’γνώμονα’’ ) και στον αρχάριο (ειδικά στους παίχτες φυσαρμόνικας) συχνά δημιουργείται σύγχυση.
Fourier (http://forum.kithara.gr/index.php?action=profile;u=20891) (εξέχων μέλος του Kithara.gr, στην απάντηση #4 του θέματος εδώ (http://forum.kithara.gr/index.php?topic=85827.0))
''......Δεν κατάλαβα Στέφανε, αναφέρεσαι στην μετάφραση που έκανες στον όρο "key" απλά σαν αφορμή για ένα γενικότερο σχόλιο στο θέμα της μετάφρασης όρων ή κάποιος σου έκανε "παρατήρηση" για (δήθεν) παραπληροφόρηση? Προσωπικά, θεωρώ σωστό να μεταφράσεις τον όρο "key" ως "κλειδί" και όχι ως "τονικότητα" που είναι η μετάφραση του "tonality". Αν κάποιος θεώρησε παραπλανητική την χρήση του όρου κλειδί (key) δεν θα έπρεπε να απευθυνθεί σε εσένα αλλά σε όλη την μουσική κοινότητα που χρησιμοποιεί εξίσου, και, πολλές φορές, αδιάκριτα, τους όρους key και tonality....''
αναφέρω πολλές περιπτώσεις πχ και εδώ στο κιθάρα (http://forum.kithara.gr/index.php?topic=81075.msg682209#msg682209) που λέει πχ {Η μουσική εμπειρία (ρεπερτόριο) αλλά και θεωρία, δίνει προτεραιότητα σε ένα μικρό υποσύνολο των διαθέσιμων κλειδιών, τα ονομαζόμενα "κοντινά"/"γειτονικά" (closely related) κλειδιά. Κοντινά κλειδιά ονομάζουμε αυτά που έχουν τονική συγχορδία μια από τις τριαδικές συγχορδίες της εναρμονισμένης κλίμακας του αρχικού κλειδιού. Για παράδειγμα, ας δούμε ποια είναι τα κοντινά κλειδιά του C major κλειδιού. Οι συγχορδίες που ανήκουν στο κλειδί είναι, ως γνωστών, οι C, Dm, Em, F, G, Am, Bdim, } και όχι μόνον πχ σε λεξικό όπως εδώ (http://i1290.photobucket.com/albums/b539/stefanos604/Diatonic%20Harmonicas/dictionaryformusickey_zpse8a4d707.jpg) :
Σε κάθε μου τέτοιο άρθρο φυσαρμόνικας εξηγώ τον λόγο ότι αναφέρομαι στους αρχάριους παίχτες που δυστυχώς επειδή η Ελλάδα πχ δεν παράγει φυσαρμόνικες ή τρομπέτες ….και όταν αγοράζουν κάποιο απʼ αυτά τα όργανα το φυλλάδιο λέει πχ : Bb Key trumpet ή Abm Key harmonica και θα πρέπει να το μεταφράζουν σαν ʽʼτρομπέτα τονικότητας Bbʼʼ….ή ‘’Φυσαρμόνικα τονικότητας Abm’’ και όχι ‘’κλειδί’ που σίγουρα θα το μετέφραζαν. Πάντως η μουσική κοινότητα χρησιμοποιεί εξίσου, και, πολλές φορές, αδιάκριτα, τους όρους key και tonality.
Όλη λοιπόν η προσπάθεια μου ήταν να δώσω στον αρχάριο περιγραφές αναλυτικές για να τα ξεδιαλύνει . Αν λοιπόν το ‘’Bb key Trumpet’’ το μεταφράζει κάποιος ''Τρομπέτα κλειδιού Bb’’ και εννοεί ''Τρομπέτα τονικότητας Bb’’ δεν έχει κανένα πρόβλημα. (εξ' άλλου ''κλειδί Bb'' με την έννοια του ''γνώμονα του Bb'' δεν υπάρχει).
Αν το πέτυχα ή αν σας μπέρδεψα περισσότερο εσείς αποφασίζετε...
(http://2.bp.blogspot.com/-XclEr0rzuFg/UuJ2eGgJfgI/AAAAAAAABmQ/5VWzezwWeSc/s1600/text+1.jpg)
(http://2.bp.blogspot.com/-1N5qSPu8GL8/UuJ1BIktQvI/AAAAAAAABmI/jR_b9hubYLg/s1600/PHOTO+2+bass-alto-tenor+clef.jpg)
Key =Τονικότητα
Η λέξη τονικότητα έχει τις έννοιες του: ‘’ τόνου μιας κλίμακας’’ του ‘’ τονικού μουσικού συστήματος’’ και πως ένα μουσικό κομμάτι περιφέρεται γύρω από το τονικό κέντρο.
Παράδειγμα 1ον :Όταν ένα μουσικό κομμάτι είναι γραμμένο πχ σε κλίμακα C ή σε Dm ή σε ……μερικές φορέςπροστίθεται και ο όρος ματζόρε ή μινόρε πχ C ματζόρε ή Ρε μινόρε.
Έτσι πχ C ματζόρε σημαίνει το C είναι το αρμονικό κέντρο (η τονική). Η κλίμακα λοιπόν προσδιορίζει την τονικότητα που είναι γραμμένο ένα μουσικό κομμάτι.
Παράδειγμα 2ον : Η φράση μουσικό κομμάτι είναι γραμμένο σε Ε σημαίνει: ένα μουσικό κομμάτι με αρμονικό κέντρο (τονική) την νότα Ε που κάνει χρήση μιας κλίμακας ματζόρε της οποίας η 1η νότα (τονική) είναι η Ε.
(http://2.bp.blogspot.com/-72yuNY5ae-s/UuJ1BPZMXuI/AAAAAAAABmA/ANsbpGJwGSA/s1600/Photo+5+happy+birthhday+sheet.jpg)
(http://4.bp.blogspot.com/-u2PXs7XJcmI/UuJ33oEAabI/AAAAAAAABmY/kJrSZNNOsCQ/s1600/text+2.jpg)
(http://4.bp.blogspot.com/-URBHrO1PKfs/UuJ6gl-h3FI/AAAAAAAABmk/nrDmMezrUxA/s1600/dictionary+for+music+key.jpg)
(http://2.bp.blogspot.com/-ZAy14WtKmrE/UuJ1BuLVGnI/AAAAAAAABmE/PmTyBVzgr5A/s1600/photo+2+modes.jpg)
Δείτε το άρθρο ΕΔΩ (http://www.musicheaven.gr/html/modules.php?name=News&file=article&id=3246) : που περιγράφονται αναλυτικά οι δρόμοι Χιτζάζ (ματζόρε) και Ουσάκ (μινόρε)