Τα λόγια και τα χρόνια / Ερμηνεία

[Απόλλων]

Βλέποντας ότι το αρχικό ενδιαφέρον για την προσπάθεια ερμηνείας τραγουδιών έχει σιγάσει θα προσφέρω ένα ακόμα θέμα προς συζήτηση στην ομήγυρη.  Το τραγούδι που με απασχολεί είναι "Τα λόγια και τα χρόνια" του Γιάννη Μαρκόπουλου, το οποίο τραγούδησε ο Νίκος Ξυλούρης.  

Συνήθως όταν ακούω ένα τραγούδι μου δημιουργούνται διάφορες εικόνες και απόψεις σχετικά με τη θεματολογία του.  Το συγκεκριμένο όμως οφείλω να ομολογήσω ότι διατηρεί ανεξιχνίαστο το μυστικό του για μένα.  Θα ήμουν ευγνώμων σε όποιον ή όποια μπορούσε να με διαφωτίσει σχετικά με το νόημά του.

Ευχαριστώ.

[Viennezos]

Και ξέχασες να αναφέρεις τον στιχουργό, το Μάνο Ελευθερίου.  

[Απόλλων]

Και ξέχασες να αναφέρεις τον στιχουργό, το Μάνο Ελευθερίου.  

Σωστά, παράλειψή μου.  

Καμία ιδέα όσον αφορά στο νόημα του τραγουδιού...;

[Viennezos]

Όσο για μένα, Απόλλωνα, μπορώ να σου πω πως - μαζί με μια Ελληνίδα - κάναμε μια πολύ αναλυτική (και κατατοπιστική θα έλεγα) ερημνεία αυτών των στίχων. Μόνο που τώρα μου λείπει ο χρόνος να ... παρουσιάσω το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας. Σε λίγες μέρες, όμως, θα το κάνω.  

[organopextis]

 Φίλε Απόλλων τι ακριβώς θες να μάθεις για το συγκεκριμένο τραγούδι ; Ξέρω κάποια πράγματα για το πως γράφτηκε για το πως κατέληξε στο Ν.Ξυλούρη και διάφορα άλλα. Ρωτα συγκεκριμένα  

[Απόλλων]

Όπως ανέφερα και στο πρώτο μου μήνυμα, δυσκολεύομαι να κάνω οποιαδήποτε σύνδεση των στίχων με πρόσωπα, πράγματα ή γεγονότα και επομένως να φτάσω σε κάποιο συμπέρασμα ως προς την ερμηνεία τους.  Γι αυτό οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τη θεματολογία του τραγουδιού γενικά ή συγκεκριμένες αναφορές και παραπομπές θα μου ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμη.  Είμαι πολύ περίεργος να ακούσω οτιδήποτε έχετε να πείτε, ακόμα κι αν πρόκειται για εικασίες.

Περιμένω με ενδιαφέρον.

[Πέτροc]

Απόλλωνα, Τα λόγια και τα χρόνια είναι για ’μένα από τα πιο καλά δείγματα του ύφους της ποίησης που με συγκλονίζει… και θα προσπαθήσω να σου δώσω το δική μου άποψη.. (περιμένοντας τον Viennezo..)

Λοιπόν πιστεύω ότι η λέξη κλειδί είναι η Ξενιτιά … Είναι η κουβέντα που ανοίγει με το αγαπημένο του πρόσωπο ενώ ο ίδιος βρίσκεται μακριά. Και εξηγούμαι :
Η εικόνα που μου σχηματίζεται είναι ο πολιτικός πρόσφυγας («Αυτός που σπέρνει …  μαύρα πουλιά του δείχνουνε το δρόμο», «με τους ανθρώπους που ΄δαν το κακό») ο οποίος αναγκαστικά εξορίζεται για να γλιτώσει τα χειρότερα («πως ξέφυγε απ’ τον Άδη» - Ας μην ξεχνάμε το άσχημο πολιτικό κλίμα των εποχών που πέρασε αυτός ο τόπος…) και κάποιο βράδυ που έχει πνιγεί από καημούς, νοσταλγία, μνήμες (στο τέλος της γιορτής να τραγουδήσει..»), ανοίγει κουβέντα με την αγαπημένη του («και σου μιλώ..»)

Τα συγκλονιστικότερα σημεία του ποιήματος για μένα όμως είναι :
«Ήταν σε δάσος μαύρο (η εξορία) κεραυνός» (όλα τα λόγια και τα χρόνια που έχει χάσει, οι καημοί που σκέπασε ο καπνός (της λήθης?) και οι λογισμοί που μπόρεσε…)
«Πως ξέφυγε απ’ τον Άδη (των πολιτικών διώξεων) κι απ’ τον κόσμο» (τον πραγματικό του κόσμο, την αγαπημένη του..)

Δεν συνεχίζω. Έχω ήδη ανατριχιάσει. Ελπίζω ότι βοήθησα κάπως…

[Απόλλων]

Φίλε Newbie, ευχαριστώ για τη συμβολή σου.  Ομολογώ ότι κι εμένα κάπου εκεί πήγαινε το μυαλό μου.  Δεν ήμουν σίγουρος όμως αν είχα αντιληφθεί σωστά το νόημα ή απλά παρασυρόμουν σε λάθος δρόμους από δικές μου Ιστορικές εμμονές (έχω τρέλλα με τους εμφύλιους πολέμους, ειδικά τους Ελληνικούς).  Ούτε και τώρα είμαι σίγουρος, αλλά νομίζω ότι προς αυτή την εξήγηση συνηγορεί και ένα άλλο στοιχείο.  Η προσέγγιση σε ένα τέτοιο θέμα δεν θα μπορούσε να έχει γίνει παρά μόνο με στίχους ιδιαίτερα αφηρημένους και σκοτεινούς, προκειμένου να αποφευχθούν συγκεκριμένες αναφορές και συνδέσεις με μια πολιτική παράταξη και ιδεολογία η οποία για πολλά χρόνια βρισκόταν υπό διωγμό στην Ελλάδα.

Και πάλι ευχαριστώ.

[Viennezos]

Να λοιπόν μια προσπάθεια αναλυτικής ερμηνείας του εν λόγω τραγουδιού. Όπως διαπίστωσα στις σημειώσεις μου (τις οποίες αντέγραψα λίγο πολύ αναλλοίωτα) πρόκειται για το αποτέλεσμα συζητήσεων με δύο άτομα, γι’ αυτό υπάρχουν μερικές φορές δύο αρκετά διαφορετικές ερμηνείες.
Να προσθέσω ότι το τραγούδι κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1974 (κύκλος "Θητεία").

Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα
τα λόγια: των πολιτικών
τα χρόνια: της δικτατορίας
χαμένα: ήταν μάταια / δεν έφεραν αποτέλεσμα
και τους καημούς που σκέπασε καπνός
τους καημούς: εκείνους του λαού (με τη σημασία: α) πόθος [για την ελευθερία] και β) στεναχώρια)
καπνός = η δικτατορία / η χούντα (δεν ήταν ορατοί οι καημοί μα υπήρξαν) (ίσως επιπλέον με κυριολεκτική σημασία: δακρυγόνα κλπ.)
η ξενιτιά τα βρήκε αδελφωμένα.
η ξενιτιά: ή α) εμείς που είμαστε στην ξενιτιά (είτε γιατί φύγαμε, είτε γιατί είμαστε εξόριστοι) (αντιληφθήκαμε πως επικρατούσε αυτή η κατάσταση) ή β) το εξωτερικό (τα άλλα κράτη)
Κι οι ξαφνικές χαρές που ’ρθαν για μένα
οι ξαφνικές χαρές = η πτώση της χούντας
ήταν σε δάσος μαύρο κεραυνός
δάσος μαύρο: δηλαδή η δικατορία / η έλλειψη ελευθερίας
κεραυνός: δηλαδή ένα ξαφνικό, δυνατό φως / μια φωτεινή λάμψη στο μαύρο
κι οι λογισμοί που μπόρεσα για σένα.
οι λογισμοί (= οι σκέψεις [λ.χ. η ελπίδα για την πτώση της χούντας]) που μπόρεσα να κάνω για σένα ήταν κι αυτοί ένας κεραυνός σε μαύρο δάσος (όπως οι ξαφνικές χαρές)
για σένα: μάλλον εννοεί την ίδια την Ελλάδα

Και σου μιλώ σ’ αυλές και σε μπαλκόνια
μαζεμένοι (στο εξωτερικό) σε αυλές και μπαλκόνια διαμαρτυρόμαστε κατά της χούντας  
και σε χαμένους κήπους του Θεού
ή α) σε παρατημένα μέρη που πριν ήταν ωραία / ή: β) αναφορά στην Ελλάδα (έχεις ξεχαστεί απ’ το Θεό)
κι όλο θαρρώ πως έρχονται τ’ αηδόνια
δηλαδή πως έρχονται μηνύματα για την πτώση της δικτατορίας / πως έρχεται η ελευθερία
με τα χαμένα λόγια και τα χρόνια
εκεί που πρώτα ήσουνα παντού
πρώτα ήσουνα παντού: ή α) πριν από την εποχή της χούντας μπορούσες να κυκλοφορήσεις ελεύθερα όπου ήθελες (σε όλα τα μέρη του κράτους) / ή β) η Ελλάδα ευδοκιμούσε ως ελεύθερο κράτος
και τώρα μες στο κρύο και στα χιόνια  
τώρα: λίγο πριν από την πτώση της χούντας
κρύο/χιόνια: συμβολίζουν απομόνωση κλπ.

[Viennezos]

Η μοίρα κι ο καιρός το ’χαν ορίσει
ο καιρός = ο χρόνος
στον κόσμο αυτό να ρίξω πετονιά
να μείνω / να ριζώσω
κι η νύχτα χίλια χρόνια να γυρίσει
η νύχτα (= η δικτατορία, η ανελευθερία κλπ.) να φεύγει και έρχεται συνέχεια (να περιπλανηθεί) για χίλια χρόνια
στο τέλος της γιορτής να τραγουδήσει
στο τέλος της γιορτής = στο τέλος της νύχτας / στο τέλος των χιλίων χρόνων (γιορτή [= χούντα / δικτατορία] έχει λοιπόν ειρωνική σημασία)
να τραγουδήσει: από χαρά για το τέλος της "γιορτής"  
αυτός που δεν εγνώρισε γενιά
αυτός που δεν ανήκει σε καμία ομάδα / αυτός που δεν έχει κοινωνικούς, φιλικούς ή οικογενειακούς δεσμόυς // αυτός που δεν έχει κάποιον να τον στηρίξει / αυτός που είναι ξεριζωμένος (η λέξη "αυτός" ίσως δηλώνει την ελευθερία)
δεν εγνώρισε: κατά τη διάρκεια της νύχτας
και του καημού την πόρτα να χτυπήσει.
ή α) να νιώσει τον καημό (που είναι η συνέπεια της νύχτας που πέρασε και που είναι ακόμα στο μυαλό του σε μορφή αναμνήσεων) ή β) του καημού = της ελπίδας (υπάρχει ελπίδα να ριζώσει πάλι η ελευθερία)

Δεν ήτανε ρολόι σταματημένο
σε ρημαγμένο κι άδειο σπιτικό
ρολόι σταματημένο: αναφέρεται στους δρόμους (τις αιτίες) [βλ. παρακάτω] (ή στην ελπίδα για την ελευθερία [σε συνδυασμό με τους δρόμους], δηλαδή σε όλα τα συμβάντα κατά την περίοδο της νύχτας (οι δραστηριότητες της χούντας, αλλά και του λαού, των εξόριστων ανθρώπων κλπ.) - όλα αυτά ήταν σε κίνηση / δεν μπορούσε να με αφήσει αδιάφορο η όλη κατάσταση (= οι δρόμοι)
ρημαγμένο κι άδειο σπιτικό: δηλαδή ή α) η Ελλάδα δεν ήταν ρημαγμένο κι άδειο σπιτικό // ή β) η Ελλάδα όπως ήταν (κατά τη διάρκεια της δικτατορίας)
οι δρόμοι που με πήραν και προσμένω.  
οι δρόμοι (που δεν ήτανε ρολόι σταματημένο και που με πήραν στην ξενιτιά): ή α) = οι αιτίες που με έκαναν να πάω στην ξενιτιά // ή β) οι δρόμοι για την ελευθερία / αισιοδοξία  
και προσμένω: περιμένω με ανυπομονησία την εξέλιξη και τα αποτελέσματα
Τα λόγια που δεν ξέρω σου τα δένω
τα λόγια που δεν ξέρω: η διαμαρτυρία (κατά της δικτατορίας) εκείνων που ήταν στην Ελλάδα κατά την περίοδο της χούντας (αφού εγώ ήμουν στην ξενιτιά δεν πρόκειται για τη δική μου εμπειρία / δεν είναι κάτι που το έζησα προσωπικά)
σου = η Ελλάδα
τα δένω = τα συνδέω (με τους ανθρώπους που ...)
με τους ανθρώπους που ’δαν το κακό
δηλαδή με τους ανθρώπους που τους κυνήγησε πραγματικά η χούντα
και το ’χουν στ’ όνομά τους κεντημένο
ή α) είναι ήρωες, θυμόμαστε τα ονόματά τους λόγω αυτού του γεγονότος // ή β) υπέφεραν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (φυλακή, βασανιστήρια κλπ.) - γι’ αυτό "κεντημένο".

Αυτός που σπέρνει δάκρυα και πόνο
= ο δικτάτορας (η δικτατορία)
θερίζει την αυγή ωκεανό
ή α) σκοτώνει την ελπίδα του λαού (= την αυγή) σε μεγάλο βαθμό ("ωκεανό") (ωκεανός = κάτι το καταστροφικό [λόγω της ποσότητας και του αγνώστου] που πλήττει ως συνέπεια των πράξεων του δικτάτορα το λαό) // ή β) την αυγή θα αντιμετωπίσει ως "σοδειά" μια πλημμύρα θετικών (για το λαό) γεγονότων  
μαύρα πουλιά τού δείχνουνε το δρόμο
μαύρα πουλιά: συμβολίζουν το κακό
Κι έχει τη ζωγραφιά κοντά στον ώμο
έχει δηλαδή ως ζωγραφιά ένα σημάδι κοντά στον ώμο (κάτι σαν τατουάζ που έχουν κάποιοι άνθρωποι που αποτελούν μια ομάδα)
κοντά στον ώμο: τον συνοδεύει
σημάδι μυστικό και ριζικό
μυστικό: μυστικός κανόνας - ριζικό: πάντα έτσι συμβαίνει με τους δικτάτορες
πως ξέφυγε απ’ τον Άδη κι απ’ τον κόσμο    
ξέφυγε απ’ τον Άδη κι’ απ’ τον κόσμο: ή α) δεν είναι ούτε κάτι σαν το διάβολο ούτε άνθρωπος ή β) ξέφυγε απ’ τον Άδη: δεν τιμωρήθηκε όπως θα του άξιζε = δεν έφτασε στον Άδη / γλύτωσε απ’ τον Άδη· ξέφυγε απ’ τον κόσμο: τέλειωσε (έπεσε) η δικτατορία
 
Η μοίρα κι ο καιρός...

[Viennezos]

ΥΓ: Μόλις το βλέπω: Κατά το μεγαλύτερο μέρος μια τελείως διαφορετική ερμηνεία από εκείνη του Newbie.  
 

[Πέτροc]

Άψογος Vienneze !!!   (και καταιγιστικότατος !!!)
Παρόλα αυτά διατηρώ το δικαίωμα να πιστεύω ότι η δική μου ερμηνεία είναι ομορφότερη !!   (το ζητούμενο εδώ δεν είναι οι σωστές ερμηνείες, αλλά οι ομορφότερες …)
Πάντως οι κυριότερες διαφορές στις ερμηνείες μας είναι νομίζω ότι στη δική μου, όλα τα τεκταινόμενα αφορούν προσωπικά βιώματα του ήρωα/πρωταγωνιστή του ποιήματος. Ειδικότερα στην πρώτη και την τελευταία στροφή :
«Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα
και τους καημούς που σκέπασε καπνός
η ξενιτιά τα βρήκε αδελφωμένα. …»
Εδώ, πιστεύω ότι η ξενιτειά βρήκε αδερφωμένα όλα τα παραπάνω, δηλαδή είναι τα προσωπικά βιώματα του «πρωταγωνιστή» και του παρουσιάζονται όλα μαζί στην εξορία του (εδώ φαντάζομαι κάποιο πολύ φορτισμένο συναισθηματικά βράδυ για τον πρωταγωνιστή μας που κυριολεκτικά «τα βλέπει όλα» - περνάνε όλα από το μυαλό του…).

«Αυτός που σπέρνει δάκρυα και πόνο
θερίζει την αυγή ωκεανό
μαύρα πουλιά τού δείχνουνε το δρόμο
Κι έχει τη ζωγραφιά κοντά στον ώμο
σημάδι μυστικό και ριζικό
πως ξέφυγε απ’ τον Άδη κι απ’ τον κόσμο”
Εδώ η ερμηνείες μας είναι διαμετρικά αντίθετες. Πιστεύω ότι εδώ ο πρωταγωνιστής μιλάει για τον εαυτό του. Θεωρεί ότι είναι ανεξίτηλα σημαδεμένος, έσπειρε ο ίδιος δάκρυα και πόνο (στην αγάπη, στη ζωή του) και θα θερίσει στο τέλος ωκεανούς, τα μαύρα πουλιά (της δυστυχίας) τού δείχνουνε το δρόμο, και βέβαια ξέφυγε από τον Άδη (των διώξεων) αλλά και από τον (αγαπημένο του) κόσμο…

Αλήθεια, μήπως ξέρει κανείς πότε γράφτηκε το συγκεκριμένο ποίημα ;  

[Απόλλων]

Αλήθεια, μήπως ξέρει κανείς πότε γράφτηκε το συγκεκριμένο ποίημα;  

Πριν παρουσιάσω τις δικές μου αντιρρήσεις (ή μάλλον απορίες) και πριν κάνουμε οποιαδήποτε επιπλέον απόπειρα ερμηνείας, νομίζω ότι είναι σημαντικό να απαντηθεί αυτό το ερώτημα.  Και διευκρινίζω ότι μας ενδιαφέρει πότε γράφτηκε το τραγούδι και όχι πότε κυκλοφόρησε.  Μήπως γνωρίζει ο Βιεννέζος;

[Ο Νέος Κιθαρωδός]

Το συγκεκριμένο τραγούδι είναι κατά τη γνώμη μου ένα από τα τραγούδια με τους συγκλονιστικότερους στίχους που υπάρχουν. Δεν θα ήθελα να πιστέψω ότι αναφέρεται στη δικτατορία, απλά γιατί κάτι τέτοιο μειώνει κατά πολύ τον σκοπό και την αξία των στίχων αυτών. Νομίζω ότι είναι πολύ πιο "βαρύ" και σημαντικό στην γενική του μορφή (δηλ. όταν μιλάει γενικά για τη ζωή του ανθρώπου).

Αν δεν κάνω λάθος, προέρχεται από τον δίσκο "Θητεία", για τον οποίο νομίζω ότι γράφτηκε σαν ολοκληρωμένο έργο που συμβολίζει την ζωή του ανθρώπου από τη γέννηση ως τον θάνατο, δηλ. Θητεία=Ζωή. Αν δεν κάνω λάθος (γιατί δεν έχω πια τον δίσκο), ξεκινάει με ένα μωρό που κλαίει και τελειώνει με την αναπνοή κάποιου που πεθαίνει... (μπρρρ...), καμία (άμεση) σχέση με δικτατορία κλπ., σε αντίθεση με άλλους δίσκους της εποχής του.

[Viennezos]

Και διευκρινίζω ότι μας ενδιαφέρει πότε γράφτηκε το τραγούδι και όχι πότε κυκλοφόρησε.  Μήπως γνωρίζει ο Βιεννέζος;

Δυστυχώς όχι, Απόλλωνα.

[Viennezos]

Αν δεν κάνω λάθος, προέρχεται από τον δίσκο "Θητεία",[...]  Αν δεν κάνω λάθος (γιατί δεν έχω πια τον δίσκο), ξεκινάει με ένα μωρό που κλαίει και τελειώνει με την αναπνοή κάποιου που πεθαίνει... (μπρρρ...),[...] .

Σωστά, Νέε Κιθαρωδέ. (Για την ακρίβεια: Το τελευταίο [δηλαδή πως πρόκειται για αναπνοή κάποιου που πεθαίνει] το συμπεραίνω από το ότι εσύ το αναφέρεις.)  

[casper]

Γεια σας αγαπητοι φιλοι.
Το τραγουδι αυτο δεν εχω παψει να το παιζω με την κιθαρα μου εδω και 25 περιπου χρονια-απο τοτε που πρωτοακουστηκε -χωρις καμμια στιγμη να νιωσω οτι το βαρεθηκα.Κατα καιρους του εχω δωσει διαφορες ερμηνειες.Ισως αν τις μαθαινε ο Μανος Ελευθεριου να μου απαγορευε να το τραγουδω.
Τολμω ομως να σας γραψω την πιο προσφατη ερμηνεια που δινω.Θελω ομως προκαταβολικα να σας πω οτι δεν προσπαθω να καταλαβω τι θελει να πει ο ποιητης το 1975 (αν δεν κανω λαθος), αλλα τι λενε σημερα οι στιχοι, στην σημερινη μου ψυχοσυνθεση.Αλλωστε αυτο δεν ειναι το χαρακτηριστικο της διαχρονικοτητας ενος πνευματικου εργου?Οτι προσαρμοζεται στις συνθηκες...
Φυσικα ολο το τολμημα ειναι ετοιμο να δεχτει την θετικη η αρνητικη σας κριση.

[casper]

Προκειται λοιπον για καποιον που στα εφηβικα και φοιτητικα του χρονια ονειρευτηκε εναν αλλο κοσμο.Που υπηρετησε τα ονειρα του μεσα απο καποιο απο τα σχηματα της Αριστερας (δεν εχει σημασια ποιο απ'ολα) και σημερα ειναι ενσωματωμενος ψυχη τε και σωματι ,εκουσια η ακουσια, δικαιολογημενα η αδικαιολογητα ,στην δινη του ανταγωνισμου της αγορας ,της καρριερας με καθε θυσια,της δηθεν <<επιβιωσης>>.
Μιλαει λοιπον ο ποιητης (που δεν μπορει παρα να ειναι  με το μερος των καταχωνιασμενων στα βαθη του υποσυνειδητου ονειρων... δεν υπαρχει ποιηση στο νομο προσφορας και ζητησης οσο και να προσπαθησει κανεις) που καποια στιγμη ξυπνα μεσα του:
Τα λογια και τα χρονια τα χαμενα
και τους καημους που σκεπασε καπνος
η ξενητια τα βρηκε αδερφωμενα.
Οι ιδεες που εφτιαξες στα νεανικα σου χρονια που τα θεωρεις <<χαμενα>>,και τα ονειρα που τα σκεπασε ο καπνος των σημερινων σου επιδιωξεων,στην <<ξενητια>> του υποσυνειδητου που τα εχεις καταδικασει, ποτε δεν ηρθαν μεταξυ τους σε αντιθεση(αδερφωμενα), οπως ερχονται σε αντιθεση τα σημερινα σου λογια με τις πραξεις.
Κι οι ξαφνικες χαρες που'ρθαν για μενα
ηταν σε μαυρο δασος κεραυνος
κι οι λογισμοι που μπορεσα για σενα
Κι αυτη η ξαφνικη χαρα που νιωθω τωρα που με ξαναφερνεις στην επιφανεια των σκεψεων σου για να σου πω τους λογισμους που μπορεσα για σενα (..λεει ο εσωτερικος ποιητης)
δεν εχω νιωθω πως δεν ειναι παρα μια αναλαμπη (κεραυνος) στο μαυρο δασος της σημερινης σου ζωης.
Και σου μιλω σ'αυλες και σε μπαλκονια
και σε χαμενους κηπους του Θεου
κι ολο θαρρω πως ερχονται τ'αηδονια
με τα χαμενα λογια και τα χρονια
εκει που πρωτα ησουνα παντου
και τωρα μες το κρυο και στα χιονια
Οι χαμενοι κηποι του θεου .... οι ιδεολογικες συζητησεις που  γεννουσαν τις ιδεες της εξελιξης του ανθρωπου σε μια ανωτερη βαθμιδα ,μεσα απο τις οποιες μιλουσε και συνεχιζει να μιλαει ο ποιητης,χαθηκαν απο την ζωη σου. Μιλωντας ομως εγω (ο ποιητης )παλι μεσα απο τις ιδιες ιδεες και τα χρονια (που τα θεωρεις χαμενα),τοτε που η σκεψη σου ηταν ελευθερη (ησουνα παντου),ενω τωρα ειναι παγωμενη (στο κρυο και στα χιονια),εχω παλι την γλυκια ουτοπια (ολο θαρρω)
πως ερχεται καποια ανοιξη (τ'αηδονια) στο κοινωνικο γιγνεσθαι.

[casper]

Η μοιρα κι ο καιρος το'χαν ορισει
στον κοσμο αυτο να ριξω πετονια
κι η νυχτα χιλια χρονια να γυρισει
στο τελος της γιορτης να τραγουδησει
αυτος που δεν εγνωρισε γεννια
και του καημου την πορτα να χτυπησει
Τα'φερε λοιπον ετσι η μοιρα να ριχνω τα λογια μου,τους στιχους μου(πετονια) σε ανθρωπους σαν κι εσενα... χωρις προοπτικη να πιασουν τοπο .... και ετσι να συνεχιζεται το σκοταδι της σκεψης και των ιδεων για πολυ χρονο ακομα. Μεχρι να φτασει το τελος της γιορτης της <<νυχτας>> οπου θα επικρατησει (θα τραγουδησει) ο ποιητης που δημιουργειται μεσα σε ολους τους ανθρωπους, απο καταβολης του ανθρωπινου ειδους ,απο την αναγκη της εξελιξης (...δεν εγνωρισε γεννια),και με το τραγουδι του θα χτυπησει την πορτα των ονειρων για μια καλυτερη ζωη(καημου).
Δεν ητανε ρολοι σταματημενο
σε ρημαγμενο κι αδειο σπιτικο
οι δρομοι που με πηραν και προσμενω
Ρημαγμενο κι αδειο σπιτικο=η σημερινη αριστερα με τα αδιεξοδα της ,που γιαυτο εγκαταλειπεται απο τον λαο ολο και περισσοτερο.Ομως οι δρομοι της σκεψης που με πηραν και προσμενω....δηλαδη οι ιδεες για την εξελιξη σε μια  κοινωνια χωρις θανασιμους για το ανθρωπινο ειδος ανταγωνισμους ... δεν επαψαν να υπαρχουν(ρολοι σταματημενο) επειδη ρημαξε το σπιτικο (η αριστερα) μεσα στο οποιο καποτε λειτουργησαν.
Τα λογια που δεν ξερω σου τα δενω
με τους ανθρωπους που'δαν το κακο
και το'χουν στ'ονομα τους κεντημενο
Τα λογια που δεν ξερω=οι σκεψεις για μια αλλου ειδους κοινωνια που δεν ξερω πως πρεπει να φτιαχτει για να μην εχει αποπνηκτικους για τις ανθρωπινες αναγκες ανταγωνισμους.
Ομως ειναι δεμενες οχι με το ρημαγμενο σπιτικο αλλα με τους ανθρωπους που'δαν το κακο .... δηλαδη τους ανθρωπους που νιωθουν στο πετσι τους την αποπνηκτικη καταπιεση της σημερινης κοινωνιας.
Αυτος που σπερνει δακρυα και πονο
θεριζει την αυγη ωκεανο
μαυρα πουλια του δειχνουνε το δρομο
Αυτος που τασσεται και υπηρετει την κοινωνια αυτη του πονου και των δακρυων,την αυγη .... στο τελος δηλαδη αυτης της ιδεολογικης νυχτας δεν μπορει παρα να γευτει την τιμωρια (θερισει ωκεανο).Αργα η γρηγορα θα ακολουθησει το δρομο που του δειχνουν τα μαυρα πουλια του φασισμου...
Κι εχει την ζωγραφια κοντα στον ωμο
σημαδι μυστικο και ριζικο
πως ξεφυγ'απ'τον Αδη κι'απ'τον κοσμο
...αργα η γρηγορα θα ενστερνιστει ολα τα συμβολα της φασιστικης νοοτροπιας, που θα υποδηλωνουν  οτι εχει εγκαταλειψει καθε ανθρωπινη αξια, μπροστα στην λατρεια της ευημεριας των οικονομικων δεικτων,οτι  θυσιαζει ολα τα ιδανικα της ζωης στο κερδος,οτι ακομα και αυτος ο θανατος πρεπει να υπηρετει την τελικη επικρατηση των ισχυρων.