Οδηγος επιβιωσης (και καλα) για αρχαριους 2, ενισχυτες

[Johnie Darko]

    Λοιπον, ειχα υποσχεθει   ένα μικρο αφιερωματακι στους ενισχυτες εδώ και καιρο, οποτε ειπα να το  κανω για οσους ενδιαφερονται να ριξουν μια ματια. Δεν θα αναφερθω πολύ σε  τεχνικους ορους, μιας και σκοπος μου είναι απλα να αναφερω καποια βασικα  πραγματα για τους ενισχυτες και όχι να κανω τεχνικη αναλυση ή ιστορικες  αναδρομες.

Αρχικα θα αναφερθω σε καποια γενικα πραγματα για να μπορουμε  να συνεννοηθουμε και στην συνεχεια:
Προενισχυση και  τελικη ενισχυση
Θα αναφερω στα γρηγορα ότι σε έναν ενισχυτη, η προενισχυση είναι το τμημα εκεινο  στο οποιο διαμορφωνεται ο ηχος (με τα οποια χαρακτηριστικα εχει ο κάθε  ενισχυτης) πριν το σημα αυτό παει στο τελικο σταδιο ενισχυσης οπου και  ενισχυεται επαρκως για να μπορεσει να οδηγησει τα ηχεια. Αυτό σημαινει ότι το  EQ πχ κάθε ενισχυτη ανηκει στην προενισχυση, ενώ πχ το master volume ανηκει  στην τελικη ενισχυση.

[Johnie Darko]

    Τα presence,  resonance που μπορει να βρειτε σε καποιους ενισχυτες , ανηκουν στην τελικη  ενισχυση και επηρεαζουν το negative feedback του ενισχυτη. Πρακτικα (μιας και  ειπα ότι δεν θα αναφερθω πολύ σε τεχνικους ορους), το presence ρυθμιζει την παρουσια των υψηλομεσαιων και υπερυψηλων  συχνοτητων, δινοντας «παρουσια» και «αερα» στον ηχο μας, πραγμα που αναλογως  της μιξης που κανουμε με αλλα οργανα, μπορει να είναι πολύ σημαντικο, γιατι  μονο όταν ο ηχος εχει σωστη παρουσια μεσα στην γενικοτερη μιξη ακουγεται σωστα,  κανει cut (κοβει) που λεμε στη  μιξη. Η υπερβολικη βεβαια χρηση του, μπορει να κανει τον ηχο να ακουγεται πολυ  πριμαριστος, να δημιουργει μικροφωνισμους σε μεγαλες εντασεις κοκ.  Παρομοια δουλεια κανει και το resonance, αυτη την φορα ομως στις χαμηλες και πολυ χαμηλες συχνοτητες. Αυτό είναι  κατι σημαντικο επισης, ειδικα για καποιον που κουρδιζει πολύ χαμηλα, μιας και  συνηθως οι ενισχυτες και τα ηχεια κιθαρας δεν είναι φτιαγμενα για να  λειτουργουν με παρουσια τοσο χαμηλων συχνοτητων οσο είναι αυτές μιας κιθαρας  κουρδισμενης πολύ χαμηλα. Ετσι, οι κατασκευαστες για να παρακαμψουν αυτό το  θεμα, μεσω της χρησης του resonance μπορουν να δωσουν επιπλεον ενταση στις  χαμηλες συχνοτητες και πιο χαμηλες συχνοτικα  από αυτές που βγαζει ο ενισχυτης με «νορμαλ» λειτουργια του. Και εδώ, όπως και  με το presence, η χρηση του θελει μετρο, καθως υπερβολικη χρηση του, μπορει να  αποβει καταστροφικη σε μια μιξη, μιας και μπορει να μπερδεψει το συχνοτικο  περιεχομενο πολλων οργανων, πχ να αρχισει η κιθαρα να υπερκαλυπτει συχνοτικα το  μπασσο και μερος των πληκτρων και της μποτας. Υπερβολικη χρηση του λοιπον  μπορει μεν να γινει αν καποιος παιζει μονος του, αλλα σε μια μιξη με αλλα  οργανα αυτό δεν συνισταται. Εξαλλου, με υπερβολικα μπασσα, όπως θα πουμε και  πιο κατω, ο ηχος (ειδικα αν μιλαμε για παραμορφωμενο) τεινει να «λασπωνει», να  μην είναι στακατος, να «απλωνει» και ετσι   σε γρηγορα περασματα και riffs, να βαβουριαζει κοκ.

[Johnie Darko]

    Treble, middle, bass / EQ section
Είναι το γνωστο μας τμημα στον ενισχυτη με τα ρυθμιστικα για  πριμα, μεσαια, μπασσα που βρισκουμε σε ολους σχεδον τους ενισχυτες (αναλογως  υλοποιησης βεβαιως βεβαιως, μιας και υπαρχουν ενισχυτες με μονο ένα  volume).  Με αυτά ρυθμιζουμε την παρουσια  των συχνοτητων αυτων στον γενικοτερο ηχο του ενισχυτη. Ο ενισχυτης (παλι  αναλογως κατασκευης) εχει έναν ηχο κανονικα, αυτόν που βγαζει όταν είναι σε  flat κατασταση, δηλαδη όταν το eq κομματι του δεν επεμβαινει στο σημα  δυναμωνοντας ή κοβοντας συχνοτητες. Συνηθως αυτό το πετυχαινουμε βαζοντας όλα  τα ρυθμιστικα eq και presence στην μεση (ή στο 0, αναλογως τον κατασκευαστη).
Από κει και περα, πειραζοντας τα πριμα, μεσαια, μπασσα,  αρχιζουμε και επεμβαινουμε στον ηχο, κοβοντας ή δυναμωνοντας συχνοτητες. Όταν  κανουμε υπερβολικη χρηση αυτων των ρυθμιστικων, μπορει να εχουμε ενδιαφεροντα  αποτελεσματα αλλα και καθολου ευχαριστα πολλες φορες  (αναλογως του ενισχυτη). Θα αναφερω και πιο  κατω επιπλεον πραγματακια, αφου πουμε για το gain/volume.
Αυτά τα ρυθμιστικα κανουν αυτό που λεει η λεξη:  Δινουν ενταση στο σημα. Αν το volume ανηκει  στο σταδιο της προενισχυσης, θα δυναμωσει εκει το σημα, αν ανηκει στο σταδιο  της τελικης ενισχυσης, θα το δυναμωσει εκει και όχι πιο πριν. Αυτό εχει σημασια  γιατι λογω κατασκευης, το σταδιο προενισχυσης αν υπεροδηγηθει (δηλαδη αν το  δυναμωσουμε πολύ) θα παραμορφωσει με τα γνωστα ηχητικα αποτελεσματα. Το ιδιο  γινεται και στο τελικο σταδιο, απλα η παραμορφωση τελικου σταδιου, παλι λογω  κατασκευης, είναι ηχητικα πολύ διαφορετικη από την παραμορφωση προενισχυσης και  αναλογως του ενισχυτη και του τροπου λειτουργιας του/κατασκευης του, αυτή η  παραμορφωση μπορει να είναι απολυτως θεμιτη (βλεπε λαμπατους ενισχυτες) ή  εντελως ανεπιθυμητη (τρανζιστορ υλοποιησεις). Θα αναφερθουμε ξανα στο θεμα  παραμορφωσης τελικου σταδιου όταν πουμε καποια πραγματα για τους λαμπατους  ενισχυτες.

[Johnie Darko]

Εχοντας εξηγησει χοντρικα καποια απλα πραγματακια, μπορουμε  να προχωρησουμε τωρα στο πως αυτά τα πραγματα που αναφεραμε "συνδεονται" μεταξυ  τους.
.  Οι  συχνοτητες αυτές λοιπον, μπορει να δυναμωνουν (σε σχεση με το κανονικο σημα) ή  να χαμηλωνουν (χαμηλωνεις τα μεσαια πχ; ουσιαστικα χαμηλωνεις την ενταση  καποιων μεσαιων συχνοτητων που εχει προαποφασισει ο κατασκευαστης). Εδώ μπορει  να προκυψουν ορισμενα θεματα. Ο κάθε κατασκεαυστης μεσω του σχεδιασμου του  μπορει να κανει το eq να βρισκεται πριν ή μετα το volume της προενισχυσης. Εχει  σημασια αυτό; Μεγαλη, αν αναλογιστουμε ότι πχ με πολύ υψηλες τιμες volume το  σημα παραμορφωνει. Και εξηγουμαι: Αν εχουμε τερμα πχ το volume της προενισχυσης  και το eq section βρισκεται μετα το volume, σημαινει ότι το σημα πρωτα θα παραμορφωθει και μετα θα διαμορφωθει μεσω του eq.

[Johnie Darko]

    Αυτό σημαινει ότι αν πχ από μονο του το σημα παραμορφωμενο  όπως ερχεται (με πολύ ενταση δλδ), του υπερτονισουμε ακομα πιο πολύ καποιες  συχνοτητες μεσω του eq, αυτές οι συχνοτητες θα δυναμωσουν και την ενταση τους  και την παραμορφωση τους! Κλασσικο παραδειγμα που μπορει να είναι προβλημα,  είναι το γνωστο λαθος που κανουνε οι περισσοτεροι αρχαριοι (συνηθως γιατι καπου  το διαβασαν ότι ο ταδε αγαπημενος τους κιθαριστας παιζει με τετοιες ρυθμισεις),  να βαζουν τερμα παραμορφωση και τερμα τα μπασσα (ή σχεδον τερμα).  Με βαση οσα αναφεραμε πριν, καταλαβαινετε ότι  το σημα μας θα φορτωσει με τοσο πολύ και εντονα παραμορφωμενο χαμηλο συχνοτικα  σημα (μπασσα), που τελικα ο ηχος μας θα βαβουριαζει, θα είναι θολος και  «μπουκωμενος» και πολύ πιθανο ακομα και το/τα ηχειο/ηχεια να αρχισουν να  «κλοτσανε» βγαζοντας αυτόν τον υπεροχο fart ηχο. Βεβαια το ολο φαινομενο του  fart ηχου εχει και σχεση με το τι καμπινα χρησιμοποιουμε, τι ηχεια κτλ, αλλα  γενικα καταλαβατε πιστευω τι εννοω με το παραπανω παραδειγμα. Το ιδιο μπορει να  συμβει φυσικα και με ολες τις υπολοιπες συχνοτητες, με διαφορετικο ηχητικο  αποτελεσμα βεβαια από αυτό των μπασσων. Πχ με παρα πολλα μεσαια και τερμα  παραμορφωση ο ηχος μας μπορει να είναι πολύ επιθετικος και in your face σε  ενοχλητικο σημειο, να μην απλωνει ο ηχος και να ναι μονοδιαστατος κοκ. Το  υπερβολικο κοψιμο συχνοτητων από την άλλη, μπορει και αυτό να είναι προβληματικο,  μιας και μπορει να στερησει την παρουσια του οργανου σε μια μιξη και ετσι το  οργανο να χανεται ηχητικα. Αρα, η χρηση του eq είναι απολυτως θεμιτη, αλλα  πρεπει να είναι και με τετοιον τροπο ώστε να λειτουργει σε ωφελος μας και όχι  εις βαρος μας. Μην ξεχναμε ότι eq σημαινει equalization και η «σωστη» του χρηση  είναι αυτή που υποννοει η ιδια η λεξη: να εξισσοροπει τον ηχο.Για να  επιστρεψουμε στο προηγουμενο, αν τωρα το volume είναι μετα το eq, σημαινει ότι  ο ηχος μας πρωτα θα διαμορφωθει και μετα θα δυναμωσει (ή θα παραμορφωσει,  αναλογως του boost), πραγμα που σημαινει ότι μπορει καποιες συχνοτητες ενώ σαν  παρουσια (ποσσα μπασσα εχει πχ ο ηχος μου) να μας κανουν,  σαν «υφη» (αισθηση στο χερι, η αποκριση που  παιρνεις στο χερι αν με εννοειτε) να μην μας αρεσουν (γιατι πχ δεν  παραμορφωνουν αρκετα και μου ακουγονται πολύ ξερες οι μπασσες νοτες)).  Εν παση περιπτωση, όταν φτιαχουμε τον ηχο  μας, καλο είναι να ξεκιναμε με flat ρυθμισεις και αφου βαλουμε την ενταση και  την παραμορφσωση που θελουμε, μετα να αρχιζουμε να πειραζουμε το eq. Αφου  φτιαξουμε τον ηχο που θελουμε, κανουμε fine tuning με τα volume και master  volume ώστε να εχουμε την σωστη ενταση με τον σωστο ηχο. Με το presence, όπως ειπα  και πιο πριν, δινουμε παρουσια και καθαροτητα/λαμπροτητα στον ηχο μας, ώστε να ξεχωριζει  από τα υπολοιπα οργανα και να κοβει στην γενικοτερη μιξη.
Αυτό ηταν το πρωτο μερος του μινι αφιερωματος στους ενισχυτες.  Τυποι ενισχυτων και καποιες γενικες πληροφοριες για κάθε τυπο, εχω και στο  παλαιοτερο post μου για αρχαριους. Οποτε να μην επαναλαμβανω γραπτως οσα εχω  ηδη γραψει. Οποιος θελει μπορει να παει να κοιταξει το sticky και να το  διαβασει. Στο επομενο μερος, θα αρχισουμε να λεμε καποια πραγματακια για  ρυθμισεις σε eq, καθως και εφφε, boost και drive πεταλακια και πως μπορουν να  χρησιμοποιηθουν. Θα αναφερουμε επισης εισοδους και εξοδους ενισχυτη και πως και  τι μπορουμε να συνδεσουμε πανω τους. Τεσπα, στην πρωτη ευκαιρια που θα εχω  χρονο, θα ετοιμασω και το δευτερο μερος και θα ξαναποσταρω.

[Johnie Darko]

Βασιλη, αν μπορεις να το συμμαζεψεις καλυτερα οπτικα, καντο αν θες... Το χα φτιαξει σε word αλλα δεν μου περασε η μορφοποιηση...

[Fourier]

(thread resurrection)

Τι γίνεται, θα δούμε την συνέχεια, ή το παράτησες το project?  

Μην εκλάβεις την ερώτηση ως "πίεση" για να γράψεις κάτι, απλά, βλέποντας μια σχετική απάντησή σου σε ένα άλλο thread θυμήθηκα ότι είχες αφήσει στην μέση αυτή την πολύ καλή προσπάθειά, της οποίας τα θέματα που αναφέρεις ως συνέχεια (ρυθμίσεις, κ.τ.λ.π.) με ενδιαφέρουν πολύ, όπως, είμαι σίγουρος, και πολύ κόσμο. Ίσως να θεωρείς ότι αυτά που έγραψες καλύπτουν το θέμα (και πράγματι είναι πολύ χρήσιμα), αλλά το τελευταίο σου post υπονοεί ότι υπάρχουν και άλλα ζητήματα που δεν έχεις θίξει.

Υ. Γ.: Δοκίμασε να γράφεις το κείμενο σε απλό text format, π.χ., στο Windows notepad, και μετά copy-paste στο πλαίσιο της απάντησης του forum. To font του forum, αν δεν κάνω λάθος, είναι "Verdana" στα 10pt.

[Johnie Darko]

Θα κανω μια προσπαθεια να γραψω καποια πραγματακια ακομα, αφου θελει και ο φιλος. Δεν εχω βρει χρονο για να κατσω να ασχοληθω σωστα οπως θα θελα, αλλα θα κανω οτι μπορω για να πω καποια βασικα πραγματακια.
Ας ξεκινησουμε με τις εισοδους και εξοδους του ενισχυτη.
Η πιο συνηθισμενη εισοδος σε ενισχυτες κιθαρας (ανεξαρτητου τυπου), ειναι η εισοδος για την κιθαρα (δεχεται σημα instrument) η οποια σε μερικες περιπτωσεις μπορει να ειναι split σε Hi και Low gain. Αυτο μας επιτρεπει να χρησιμοποιησουμε οποια εισοδο θελουμε αναλογως της κιθαρας (και της εξοδου των μαγνητων που εχει η κιθαρα). Ετσι τα πιο ασθενη σηματα (βλεπε μονοπηνιοι κλασσικοι μαγνητες) συνδεονται στη hi gain εισοδο, ενω τα πιο δυνατα σηματα (βλεπε humbuckers, μονοι με μεγαλο output κτλ) συνδεονται στην low gain εισοδο. Αυτο υποτιθεται οτι υπαρχει στους ενισχυτες ωστε να γινετσι σωστο match στην εισοδο του ενισχυτη ωστε το σημα που μετα παει στην προενισχυση να εχει τον καλυτερο λογο σημα/θορυβο και την καταλληλη σταθμη ωστε να μην «μπουκωνει» την εισοδο του ενισχυτη (αν το output της κιθαρας ειναι μεγαλο πχ) κοκ.
Στην πραγματικοτητα, οποιαδηποτε εισοδος μπορει να χρησιμοποιηθει απο οποιαδηποτε κιθαρα χωρις ιδιατερα πρβληματα. Απλα αν βαλετε μια κιθαρα με μεγαλο output σε hi gain εισοδο, τοτε προφανως θα εχετε πιο hot σημα στην προενισχυση με οσα αυτο συνεπαγεται (πχ περισσοτερο gain, λιγοτερα καθαρα κτλ).Σε μερικους ενισχυτες (βλεπε τυπου plexi) μπορει να βρουμε και περισσοτερες εισοδους (πχ plexi εχει 4), που μπορει να εχουν εκτος απο την hi/low gain επιλογη, αλλο ενα set εισοδων με διαφορετικο bright cap (ή το ενα σετ εισοδων με και την αλλη χωρις bright cap). Το bright cap οπως ισως καταλαβαινετε και απο το ονομα του, ειναι απλα ενας πυκνωτης που ηχητικα δινει περισσοτερα πριμα (και παραμορφωση σε αυτα οταν ανεβαζουμε το gain). Ετσι ουσιαστικα σε αυτες τις περιπτωσεις εχουμε και hi/low εισοδους και καθε μια απο αυτες με 2 επιπλεον επιλογες (normal & bright).
Στις εισοδους για κιθαρες, μπορουμε φυσικα πριν απο αυτες να χρησιμοποιησουμε καποιο πεταλακι εφφε για να πετυχουμε τον ηχο που θελουμε.

[Johnie Darko]

Αν θυμηθουμε οσα ειπαμε στα προηγουμενα για την προενισχυση και τελικη ενισχυση του ενισχυτη, μπορουμε ευκολα να βγαλουμε καποια συμπερασματα:
Αν η εισοδος μας στον ενισχυτη ειναι πολυ hot (εχει πολυ δυνατο σημα), ειναι λογικο και ο ηχος μας να παραμορφωνει και τοσο πιο πολυ θα παραμορφωνει σε καθε ομαδα συχνοτητων (πχ μεσαια, πριμα, μπασσα), οσο πιο πολυ ενταση εχουν αυτα τα ρυθμιστικα στον ενισχυτη μας (και στα πεταλια μας πριν απο αυτον, αν χρησιμοποιουμε πεταλια).
Αυτο καταλαβαινετε οτι μπορει να ειναι χρησιμο για να πετυχουμε εναν ηχο, αλλα μπορει και να ειναι προβλημα αν δεν προσεχουμε τις εντασεις μας. Ετσι λοιπον, ενω τυπικα μπορουν να μπουν ολα τα ειδη πεταλιων/εφφε, στην πραγματικοτητα, αυτα που «ταιριαζουν» καλυτερα πριν την εισοδο του ενισχυτη, ειναι πεταλακια τυπου boost, overdrive, compressors, eq, distortion, κτλ – πεταλακια δηλαδη που επεμβαινουν στην ενταση και στις δυναμικες του σηματος μας, ωστε να το «φερουν» στα μετρα μας για να το στειλουμε μετα στον ενισχυτη. Οπως καταλαβαινετε, ουσιαστικα τα πεταλακια δεν ειναι τπτ αλλο απο μικρες φορητες εξωτερικες προενισχυσεις που παρεμβαλλουμε μεταξυ της πραγματικης προενισχυσης του ενισχυτη μας και της κιθαρας μας. Σαν να προσθετουμε δηλαδη ενα σταδιο προενισχυσης στον ενισχυτη μας, εχοντας την δυνατοτητα οποτε θελουμε να την απενεργοποιουμε και τουμπαλιν.Τα εφφεδακια που επηρεαζουν τον χρονο και την φαση του ηχου μας, (πχ βαθος, delay, flanger, phaser κτλ), συνηθως εχουν καλυτερα αποτελεσματα οταν χρησιμοποιουνται μεταξυ προενισχυσης και τελικης ενισχυσης (μεσω του effects loop που θα αναφερουμε πιο κατω).

[Johnie Darko]

Aς μην ξεχναμε οτι τα πεταλακια βγαζουν σταθμη ηχου τετοια που να μπορει να ταιριαξει με την εισοδο των ενισχυτων κιθαρας, αλλα οταν χρησιμοποιουνται στο effects loop ενισχυτων, μπορει να παρατηρησουμε καποιες φορες αυξηση θορυβου, φυσηματος κτλ. Αυτο ωφειλεται κυριως στο οτι τα effect sloop των ενισχυτων ειναι κατασκευασμενα για να δεχονται σηματα απο πιο «επαγγελματικα» μηχανηματα (βλεπε racks) που δινουν (λογω υλοποιησης) συνηθως καλυτερο λογο σημα/θορυβο (για να μην επεκταθουμε σε πιο τεχνικα θεματα δεν θα αναφερω τις διαφορες στην σταθμη σηματων απο απλο πεταλακι σε σχεση με ενα συνηθισμενο rack).
Αφου λοιπον καταλαβαινουμε οτι καθε πεταλι ουσιαστικα ειναι μια προενισχυση, παμε να δουμε ενα απο τα πιο συνηθισμενα σεναρια χρησης ενος τετοιου πεταλιου.
Ας πουμε λοιπον οτι εχουμε εναν ενισχυτη και ενα πεταλακι overdrive. Η χρηση των πεταλιων boost/overdrive γινεται συνηθως απλα για να δυναμωσουμε το σημα μας αρκετα ωστε να «χτυπησει» πιο δυνατα την εισοδο του ενισχυτη μας (την προενισχυση μας δλδ) και ετσι να παρουμε περισσοτερη παραμορφωση στον ηχο μας, χωρις να δυναμωσουμε σε ενταση τον ενισχυτη μεσω του τελικου σταδιου (ή και της προενισχυσης του ενισχυτη).
Ετσι, μπορουμε να ρυθμισουμε πχ ενα τετοιο πεταλι για να μας δινει ενα Α ποσο db αυξησης εντασης και ετσι το σημα μας να ειναι πιο hot οταν μπαινει στον ενισχυτη μας. Οταν εχουμε το πεταλι ενεργοποιημενο, το σημα δυναμωνει, χτυπαει πιο δυνατα την προενισχυση και ετσι εχουμε αηξημενη παραμορφωση και αναλογως τον ενισχυτη, μπορει να εχουμε και μεγαλυτερο compression (αν μιλαμε για λαμπατους πχ), sustain κτλ.
Τα πεταλακια τυπου distortion απο την αλλη, δεν δυναμωνουν απλα τον ηχο, αλλα τον clip-αρουν (τον παραμορφωνουν δηλαδη) πριν το σταδιο της προενισχυσης, με αποτελεσμα να δινουν πολυ δικο τους «χρωμα» στον ηχο σε σχεση με τα boost/overdrive. Αυτος ειναι και ο λογος που συνηθως τα boost/overdrive πεταλια ειναι ιδιαιτερα αγαπητα σε χρηστες λαμπατων ενισχυτων.  Οταν δηλαδη θελουμε απλα να παρουμε λιγο περισσοτερη βρωμα απο τον ενισχυτη μας χωρις να τον δυναμωσουμε αλλα και χωρις να του αλλαξουμε πολυ την δικη του χροια στον ηχο.
Οσο πιο «διαφανο» (δηλαδη δεν χρωματιζει τον ηχο) ειναι ενα τετοιο πεταλι, τοσο λιγοτερο θα επηρεασει την χροια του ηχου μας, ενω αντιθετα θα μπορει να αυξησει την παραμορφωση μας, κρατωντας ομως τον αυθεντικο ηχο του ενισχυτη μας.
Αντιθετα, σε ενισχυτες solidstate, συνηθως δουλευουν καλυτερα τα distortion πεταλια, αφου ενα πιο hot σημα δεν θα επηρεασει τοσο (θετικα) τον ενισχυτη μας. Σε αυτες τις περιπτωσεις, το πεταλακι distortion ουσιαστικα παιζει τον ρολο ενος «καναλιου» του ενισχυτη, οπου ο ηχος του μπορει να ειναι ριζικα διαφορετικος απο αυτον του «σκετου» ενισχυτη.

[Johnie Darko]

Πριν να συνεχισουμε, ας πουμε καποια πραγματα για το effects loop που μπορει (το πιο συνηθισμενο σε μοντερνες υλοποιησεις) να συναντησουμε σε ενισχυτες κιθαρας. Αυτο δεν ειναι τπτ παραπανω απο μια επιπλεον εισοδος και εξοδος στον ενισχυτη μας, αλλα αυτη την φορα οχι πριν την προενισχυση του, αλλα μετα την προενισχυση και πριν το τελικο σταδιο. Ειναι ουσιαστικα μια «παρακαμψη» που κανουμε στο σημα μας καθως κινειται εντος του ενισχυτη μας, για να το στειλουμε εξω απο τον ενισχυτη (σε καποιο εφφε πχ)  προς επεξεργασια και μετα να το επιστρεψουμε (επεξεργασμενο) στον ενισχυτη αλλα αυτη την φορα μετα το σταδιο προενισχυσης και ακριβως πριν το τελικο σταδιο ενισχυσης.Τα πλεονεκτηματα αυτης της εισοδου, ειναι οτι δεχεται σηματα με λιγοτερο θορυβο (αναλογως και τον κατασκευαστη) οταν χρησιμοποιουνται πχ rack effects.Το effects loop αποτελειται συνηθως απο μια εισοδο  και μια εξοδο.  Η εξοδος ονομαζεται συνηθως ως effects send και η εισοδος ως effects return (απο την ονομασια καταλαβαινουμε κι ολας την δουλεια τους, το send ειναι εξοδος που στελνει το σημα μας μετα την προενισχυση του ενισχυτη μας προς καποια εξωτερικη μοναδα επεξεργασιας, ενω το return ειναι η επιστροφη του σηματος μας απο αυτη την μοναδα).
Καθε effects loop μπορει επισης να εχει σειριακη ή παραλληλη λειτουργια. Η διαφορα τους ειναι οτι στην σειριακη, συνηθως συνδεουμε πεταλακια στην σειρα (το ενα πισω απο το αλλο) οπου ολο το σημα μας περναει μεσα απο αυτα και το ποσοστο του εφφε που χρησιμοποιουμε απο καθε ενα (σε σχεση με το αρχικο μας σημα) ελεγχεται μεσω του κουμπιου εντασης ή μιξης του πεταλιου.Στην παραλληλη, συνδεουμε κυριως πιο επαγγελματικα εφφε (τυπου rack) που εχουν ξεχωριστα ρυθμιστικα για την εισοδο τους και εξοδο τους, ετσι ωστε να μπορουμε μεσω αυτων να εχουμε ποσοστο του σηματος μας να περναει μεσα απο το εφφε, ενω αλλο ποσοστο του εφφε να περναει ανεπηρεαστο (dry). Επισης μερικοι ενισχυτες, μπορει να δινουν και δυνατοτητα ελεγχου της εντασης του σηματος που βγαινει απο το effects loop καθως και της εντασης οταν επιστρεφει.

[Johnie Darko]

Αυτο μας βοηθαει ακομα περισσοτερο να κανουμε την μιξη που θελουμε με καποια μοναδα εφφε (ειδικα αν αυτη η μοναδα δεν σου δινει την δυνατοτητα να ελεγξεις την ενταση του σηματος που μπαινει σε αυτη ή που βγαινει απο αυτη).
Ενα κολπακι που μπορει καποιος να κανει με ενα effects loop που εχει control εντασης, ειναι να συνδεσει με ενα καλωδιακι το send με το return και χρησιμοποιωντας μετα το volume του effects loop να κανει boost το σημα του οσο θελει πριν αυτο καταληξει στην τελικη ενισχυση. Σε αυτο το σημειο να πουμε οτι το σημα πλεον με την αυξηση της εντασης δεν παραμορφωνει (προενισχυτικα), αλλα απλα ερχεται πιο δυνατο στην τελικη ενισχυση και ετσι δυναμωνει σε ενταση (ακουστικη πιεση) και οχι απλα μονο σε παραμορφωση. Αυτο σημαινει οτι αν πχ δωσουμε ενα boost 6dbs στο effects loop (χωρις να εχουμε συνδεσει καποιο εφφε στο effects loop, μονο ενα καλωδιακι που παει απο το send στο return), μπορουμε να εχουμε ξαφνικα τον ιδιο ηχο που ειχαμε πριν αλλα αυτη την φορα πιο δυνατο ηχητικα κατα 6 dbs, πραγμα που μπορει να ειναι πολυ θεμιτο για να «βγει πιο μπροστα» πχ η lead κιθαρα κατα την διαρκεια του solo ενος τραγουδιου. Χρησιμοποιεται συνηθως ετσι, οταν καποιος εχει εναν ενισχυτη με 1 ή γενικα λιγα καναλια και χρειαζεται τον ιδιο ηχο που εχει ενα καναλι του ενισχυτη του με 2 διαφορετικες εντασεις (πχ μια ενταση για τα ρυθμικα και μια πιο δυνατη για τα solo). Πλεον βεβαια οι ενισχυτες (και ειδικα σε πιο ακριβες υλοποιησεις), εχουν παραπανω απο 1 καναλι με το δικο του master το καθε ενα ή ακομα και με ετοιμο solo boost διακοπτη κοκ. Απλα αναφερουμε και καποιες χρησεις της λουπας που μπορει να μην ειναι και οι συνηθισμενες...
Η πιο ουσιαστικη συμβουλη που μπορει καποιος να δωσει παντως στο ποια εισοδο ενισχυτη να χρησιμοποιειτε και πως, ειναι «χρησιμοποιειστε τα αυτια σας».
Μπορει να υπαρχει τυπικα ενας σωστος τροπος (πχ τα rack effects στο effects loop), αλλα αυτο δεν σημαινει οτι αν θελετε να πετυχετε εναν Α ηχο, αυτο δεν θα το πετυχετε αν χρησιμοποιησετε την μη-ενδεδειγμενη εισοδο κτλ. Απο κει και περα, αφου καταλαβουμε πως λειτουργει το effects loop, μπορουμε να καταλαβουμε οτι αν αυτο θελουμε, μπορουμε ουσιαστικα σε εναν ενισχυτη να παρακαμψουμε ενα απο τα 2 σταδια του (προενισχυση/τελικο σταδιο) αναλογως του πως χρησιμοποιουμε την λουπα. Ετσι, αν συνδεσουμε ενα πεταλακι πχ απο την μια μερια στην κιθαρα μας και απο την αλλη ΜΟΝΟ στο effects return, αυτο σημαινει οτι το σημα μας δεν θα περασει ΚΑΘΟΛΟΥ απο το σταδιο προενισχυσης του ενισχυτη μας, αλλα θα «σκασει» κατευθειαν στο τελικο σταδιο.
Που χρησιμευει κατι τετοιο;

[Johnie Darko]

Απλο: στην περιπτωση που ΔΕΝ θελουμε για οποιονδηποτε λογο τον ηχο μας να τον διαμορφωνει η προενισχυση του ενισχυτη μας. Πχ δεν μου αρεσει ο ηχος του ταδε ενισχυτη, ετσι παιρνω ενα καλο πεταλακι (μην ξεχναμε πεταλακι, εφφε κτλ ειναι ουσιαστικα προενισχυσεις) συνδεομαι πανω του και απο κει παω κατευθειαν στο τελικο σταδιο ενισχυσης του ενισχυτη μου, οπου ο ηχος μας θα παρει μονο το «χρωμα» του τελικου σταδιου του ενισχυτη και οχι την γενικοτερη χροια (παραμορφωση, eq κτλ) της προενισχυσης του.
Απο κει και περα, αλλες εισοδοι και εξοδοι που μπορει να βρουμε ειναι οι Preamp out και Power amp in. Αυτες δεν ειναι τιποτα περισσοτερο απο ενα effects loop ονομαζομενο διαφορετικα. Το μεν preamp out ειναι το αντιστοιχο Effects send και το power amp in ειναι το effects return.
Αλλες εισοδοι/εξοδοι μπορει να ειναι καποιες για συνδεση με cd players (mp3 players), ακουστικα, midi in/out/through (για να ελεγχουμε μεσω midi πχ τις αλλαγες καναλιων και εφφε ταυτοχρονα μεσω πεταλιερας midi) κτλ.

[Johnie Darko]

 Παμε τωρα να πουμε καποια βασικα πραγματακια για τα πιο συνηθισμενα εφφε που χρησιμοποιουν οι κιθαριστες: Τα drive (boost, overdrive).
Tα πεταλακια αυτα ουσιαστικα ειναι προενισχυσεις οπως ειπαμε και μπορουν να δυναμωσουν το σημα (εως παραμορφωσης) αλλα και να το επηρεασουν σε διαφορες συχνοτητες του (αναλογως του κατασκευαστη που δινει ρυθμιστικα EQ και εντασης που εχουν ενα προκαθορισμενο ευρος τιμων αναλογως τον κατασκευαστη για καθε πεταλι).
Αυτα τα πεταλια τα χρησιμοποιουμε κυριως για να δωσουμε λιγο παραπανω sizzle (γενικοτερα επιπλεον παραμορφωση) στον ηχο μας αν ειναι ηδη βρωμικος ή να του δημιουργησουμε ενα ποσοστο παραμορφωσης αν ο ηχος ειναι καθαρος (πχ εχουμε εναν καθαρο ηχο και θελουμε απλα με το πεταλι να τον κανουμε να εχει λιγο breakup για πιο blues σολο περασματα).
Αν λοιπον φορτωσουμε πολυ το σημα μας (το δυναμωσουμε πολυ) πριν αυτο παει στον ενισχυτη μας (και συγκεκριμενα πριν να μπει στο σταδιο προενισχυσης), αυτο μπορει να φτασει τοσο υπερφορτωμενο στην προενισχυση ωστε να αρχισει καποια  ανεπιθυμητα φαινομενα: Να εχει πολυ θορυβο, να μικροφωνιζει, να μπουκωνει ο ηχος κοκ.
Για να αποφυγουμε ολα αυτα, πρεπει να κανουμε σωστη χρηση του πεταλιου μας, αναλογως του τι θελουμε να πετυχουμε.
Αν πχ θελουμε να εχουμε ατοφιο τον ηχο του ενισχυτη μας αλλα απλα λιγο περισσοτερο παραμορφωμενοι, θελουμε ενα πεταλακι που δεν θα μας χρωματισει τον ηχο μας, θα δωσει την αυξηση στην πραμορφωση που θελουμε και δεν θα μπουκωνει.
Αυτο το κανουμε εξισσοροπωντας τις εντασεις μεταξυ του καναλιου του ενισχυτη μας και του πεταλιου που χρησιμοποιουμε. Φτιαχουμε πχ ακριβως τον ηχο που μας αρεσει στο καναλι του ενισχυτη μας (πχ εναν ωραιο crunch ηχο) και μετα χαμηλωνουμε το drive του πεταλιου μας και του αυξανουμε πολυ το volume. Με αυτον τον τροπο «λεμε» στο πεταλι να μην χρωματισει τον ηχο με το δικο του ενσωματωμενο drive (πιθανως απο καποια διοδο ή και απο λαμπα, αναλογως το πεταλι), αλλα απλα να δυναμωσει τον ηχο που λαμβανει απο την κιθαρα πριν τον στειλει στον ενισχυτη (στο καναλι που εχουμε επιλεγμενο). Ετσι διατηρειται το γενικοτερο ηχοχρωμα του crunch ηχου που ειχαμε πριν, αλλα αυτη την φορα με περισσοτερη παραμορφωση, χωρις ομως να εχει επηρεαστει η χροια του ηχου μας απο το πεταλακι.
Το ακριβως αντιθετο φυσικα συμβαινει οταν κανουμε το αντιστροφο:
Να δωσουμε δηλαδη πολυ drive απο το πεταλι και λιγο ενταση απο το volume, πραγμα που σημαινει οτι η παραμορφωση θα βγει απο το πεταλι μας ΠΡΙΝ παει στον ενισχυτη μας. Αυτο ειναι επισης πολυ χρησιμο, αν καποιος θελει αν φτιαξει εναν ηχο εντελως διαφορετικο απο αυτον του ενισχυτη του.
Φυσικα υπαρχουν και ολα τα ενδιαμεσα σταδια χρησης, οποτε με πειραματισμο και τα αυτια μας για οδηγο, καταληγουμε παντα εκει που θελουμε.
Εκει που θα θελα να δωσω λιγο παραπανω προσοχη, ειναι στον τροπο που χρησιμοποιουμε το EQ, ειτε μιλαμε για καποιο πεταλι, ειτε για τον ενισχυτη μας, ειτε και την χρηση και των 2 ταυτοχρονα.

[Johnie Darko]

Μην ξεχναμε ποτε οτι οταν δυναμωνουμε μια συχνοτητα μεσω του EQ μας (πχ μεσαια), αυτη η αυξηση της εντασης «μπαινει απο πανω» απο την ενταση που ηδη εχουμε στο σημα μας. Ετσι, αν εχουμε ηδη εναν ηχο με πολλα μπασσα πχ και τον μπουσταρουμε, θα μπουσταρουμε και τα μπασσα μαζι, τα οποια μπορει να παραμορφωσουν τοσο (καθως εχουν μεγαλη ενεργεια) που να αρχισει ο ηχος μας να λασπωνει, να χανει την ατακα του, τις δυναμικες του κτλ. Ειναι αυτο που λεμε οτι βαβουριαζει...
Σε αυτη την περιπτωση, πρεπει αν θελουμε να μπουσταρουμε το σημα μας, να το κανουμε μεν, αλλα ταυτοχρονα κοβοντας καποιες συχνοτητες μεσω EQ (ειτε του πεταλιου, ειτε του ενισχυτη) που μπορει να δημιουργουν αυτο το προβλημα.
Ουσιαστικα δηλαδη (οπως ειπα και πιο πανω), μην ξεχναμε οτι το EQ υπαρχει για να εξισσοροπει και να διορθωνει συχνοτητες που ειτε ειναι πολυ δυνατες, ειτε πολυ χαμηλες.
Η διαφορα του ΕQ με ενα πεταλι boost, ειναι ουσιαστικα οτι το boost πεταλακι απλα δυναμωνει ολο το φασμα του ηχου που λαμβανει απο την κιθαρα, ενω το EQ μπορει να το δυναμωσει ή να το κοψει οχι μονο στο συνολο του (και αυτο το κανει αν θελουμε), αλλα επιλεκτικα σε καποιες συχνοτητες ή φασμα συχνοτητων.
Λοιπον, αυτα προς το παρον, θα βοηθουσε αρκετα αν οι ενδιαφερομενοι κανανε και καποιες ερωτησεις, γιατι το θεμα ειναι τεραστιο, για να μπορω κι εγω αλλα και αλλα παιδια αν θελουν, να απαντησουμε σε ερωτησεις που εχουν σχεση με το θεμα.

[Fourier]

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για την άμεση "απάντηση"!   Πολύ χρήσιμα όσα έγραψες, πολλά από αυτά είτε δεν γνώριζα είτε δεν τα είχα σκεφτεί καν (όπως το trick με το volume boost μέσω του effect loop)!

Μία απορία που έχω είναι σχετικά με το όφελος της χρήσης EQ πεταλιών. Μπορείς να σκεφτείς παραδείγματα όπου η χρήση τους θα μπορούσε να ωφελήσει το ηχητικό αποτέλεσμα σε σχέση με το να περιοριστεί κάποιος στις τρεις EQ μπάντες που έχουν τυπικά οι ενισχυτές? Για παράδειγμα έχω πετύχει στο δίκτυο διάφορες αναφορές περί "ιδιαίτερων" συχνοτήτων στην κιθάρα, π.χ. τα 300, 800 MHz (αν θυμάμαι καλά). Έχει νόημα για τον μέσο κιθαρίστα να ασχοληθεί σε τέτοιο βαθμό με τις συχνότητες (προφανώς με χρήση ενός EQ πεταλιού) ή ένας ενισχυτής "της προκοπής" αρκεί?

[Johnie Darko]

Λοιπον, καταρχην να ξεχωρισουμε καποια πραγματα:
Το EQ που υπαρχει σχεδον σε ολους του ενισχυτες, μπορει να εχει διαφορετικη μορφη απο ενισχυτη σε ενισχυτη και ως προς την λειτουργια του, αλλα και ως προς την θεση στην οποια βρισκεται μεσα στην αλυσιδα του ηχου μας (πχ το EQ section του ενισχυτη βρισκεται στο μεσο της αλυσιδας, σε αντιθεση με ενα πεταλακι EQ που θα βαλουμε πριν τον ενισχυτη).
Το eq section μπορει να ειναι μορφης:
α) Shelving: Σημαινει οτι επιλεγεις μια συχνοτητα κεντρικη κατω ή πανω απο την οποια οι υπολοιπες συχνοτητες χαμηλωνουν ή κοβουν αναλογως του αν θα δωσουμε boost ή cut με μια Α βαθμιδα db ανα οκταβα συχνοτητων που εχει ορισει ο κατασκευαστης. Πχ 2 db ανα οκταβα hi pass (ή low cut , το ιδιο ειναι αφου low cut σημαινει οτι κοβονται οι χαμηλες συχνοτητες ενω Hi pass σημαινει οτι περνανε οι υψηλες συχνοτητες) EQ στα 100hz, σημαινει οτι κατω απο τα 100Hz, οι συχνοτητες που εμφανιζονται στο σημα μας θα μειωθουν κατα 3db ανα οκταβα (δηλαδη η 80Ηz συχνοτητα θα κοπει κατα 3db, η 40 στα -3 ακομη κοκ).  Σε αυτα τα EQ μπορουμε μονο να επιλεξουμε την συχνοτητα γυρω απο την οποια θα "παιξουμε" και ισως σε μερικες περιπτωσεις και το λογο boost ή cut  σε db/oct.
β) Peak EQ: Σε αυτα τα EQ εχουμε μια σταθερη συχνοτητα (πχ 750Hz) γυρω απο την οποια εφαρμοζουμε cut ή boost ανα οσα dbs μας επιτρεπει ο κατασκευαστης. Πχ μπορει στον Α ενισχυτη τα μεσαια (middle στο EQ του ενισχυτη) να εχουν σαν κεντρικη συχνοτητα τα 750Hz και πριν και μετα απο αυτα τα Hz, οι συχνοτητες να boost-αρονται ή να κοβονται απο +14 db μεχρι -14db. Το ευρος των συχνοτητων που θα επηρεαζονται (κατω και πανω απο την κεντρικη συχνοτητα που στην συγκεκριμενη περιπτωση στο παραδειγμα ειναι 750Hz) ονομαζεται Q και μπορουμε να το φανταστουμε σαν ενα γραφημα (σχεσης συχνοτητων και εντασης db) μιας "καμπανας" σχηματικα , οπου η κορυφη της καμπανας ειναι η κεντρικη μας συχνοτητα και αριστερα και δεξια αυτης γινεται το boost ή cut, Αυτο ρο ευρος σε αυτη την περιπτωση ειναι σταθερο απο τον κατασκευαστη του ενισχυτη και εμεις μπορουμε να επεμβουμε ΜΟΝΟ στο ποσο θα κοψουμε ή θα boost-αρουμε συνολικα το σημα μας με βαση αυτη την κεντρικη συχνοτητα.
γ) Parametric EQ: Στα παραμετρικα EQ μας δινεται η δυνατοτητα να ελεγξουμε ΚΑΙ την συχνοτητα εφαρμογης του boost ή cut που θα κανουμε, ΚΑΙ το ευρος συχνοτητων (το Q που αναφεραμε πριν) που θα επηρεαζονται απο οτι κανουμε αλλα ΚΑΙ το ποσοστο (σε db) που θα κοψουμε ή θα boost-αρουμε.

[Johnie Darko]

Εχοντας πει αυτα, να πουμε οτι οι περισσοτεροι ενισχυτες εχουν EQ section που αποτελειται απο Peak EQ ή/και Shelving EQ.
Καποιοι λιγοι κατασκευαστες, δινουν και ενα γραφικο EQ το οποιο μαλιστα συνηθως μπορεις να επιλεξεις (μεσω διακοπτη) αν θα ειναι ενεργο ή οχι.
Το γραφικο EQ που βρισκεται onboard στους περισσοτερους ενισχυτες (βλεπε Mesa Boogie Mark series) ειναι τυπου Peak, απλα αναλυει τις συχνοτητες σε περισσοτερα "φασματα", αντι για απλα τα 3 γνωστα πριμα, μπασσα, μεσαια, δινοντας μας την δυνατοτητα να επεμβουμε σε συχνοτητες που κατα την γνωμη του κατασκευαστη ειναι αυτες που επηρεαζουν σημαντικοτερα τον ηχο της κιθαρας (περι ορεξεως...)
Ετσι, αυτοι οι ενισχυτες με ενεργοποιημενο το γραφικο EQ, εχουν ενα σταθερο Q για καθε συχνοτητα που μπορεις να πειραξεις και ενα ευρος db το οποιο μπορεις να κοψεις ή να boost-αρεις.
Αυτο τους κανει πιο ευελικτους, απο την αποψη οτι εχει καποιος μεγαλυτερο ελεγχο στον ηχο του και μπορει να κανει μεγαλυτερο fine tuning του ηχου του, επεμβαινοντας οχι μονο σε ενα αρκετα πλατυ ευρος συχνοτητων (οπως πχ με τα απλα controls middle, treble, bass), αλλα και σε συγκεκριμενες συχνοτητες και γυρω απο αυτες σε τιμες που εχει ορισει ο κατασκευαστης του ενισχυτη.
Αυτο φυσικα, μας επιτρεπει να κανουμε καλυτερο και λεπτομερεστερο sculpting του ηχου μας σε σχεση με τις δυνατοτητες που μας δινονται απο το γνωστο απλο EQ section του ενισχυτη.

Τωρα, τι μπορουμε να κανουμε με ενα ΕQ;
Ουσιαστικα τα παντα. Ειναι το πιο χρησιμο εργαλειο στον ηχο μαζι με τον compressor.
Οταν εχουμε πληρη ελεγχο του ηχου μας μεσω ενος EQ που επηρεαζει τις συχνοτητες που μας ενδιαφερουν, μπορουμε να σμιλεψουμε ετσι τον ηχο μας ωστε να ερθει ακριβως εκει που τον θελουμε.
Δηλαδη η κιθαρα (μιας και μιλαμε για ενισχυτη κιθαρας) να εχει την δικη του θεση μεσα στην μιξη μιας μπαντας, να μην μπερδευεται συχνοτικα με αλλα οργανα (πχ πολλα μπασσα μπορει να μπερδευονται με τις συχνοτητες του μπασσου και της μποτας και να δημιουργειται ετσι μια αναiτια βαβουρα στην μιξη) και φυσικα να δινει εναν Α χαρακτηρα στον ηχο μας.
Ετσι, αν θελουμε πχ να χρησιμοποιησουμε αρκετη παραμορφωση, αλλα λογω του ενισχυτη μας και γενικα του εξοπλισμου μας, ο ηχος βγαινει με πολλα μπασσα, μπορουμε να χρησιμοποιησουμε το καταλληλο eq για να επεμβουμε εκει που χρειαζεται, ετσι ωστε να αφαιρεσουμε οτι δεν θελουμε ή/και να προσθεσουμε εκει που υπαρχει ελειψη.
Πρακτικα ομως, σημαινει επισης - με βαση οσα ειπαμε πριν για τους ενισχυτες, την προενισχυση κτλ - οτι μας επιτρεπει να φτιαξουμε τον ηχο μας ετσι ωστε να εχει οχι μονο τον σωστο ηχο (αυτον που θεωρουμε εμεις ως σωστο) αλλα και κατα την διαρκεια που παιζουμε κιθαρα να εχουμε μια σωστη αποκριση απο τον ενισχυτη μας (συχνοτικα) για να παιζουμε σωστα.
Τι εννοω; Πχ υπερβολικη ενταση στις μπασσσες συχνοτητες, μπορει να ακουγεται ωραια οταν ακους μια κιθαρα μονη της (πχ bedroom practice), αλλα οταν δυναμωσουμε λιγο την ενταση του ενισχυτη μας, θα δουμε οτι χανουμε την ατακα της πενιας μας, τα power chords και τα palm mutes μπερδευονται το ενα με το αλλο και ετσι κι εμεις οι ιδιοι δεν παιζουμε σωστα, προσπαθωντας να διακρινουμε ποτε ξεκιναει μια καινουρια νοτα και ποτε τελειωνει η προηγουμενη. Αυτο συμβαινει επειδη η ενεργεια που εχει η καθε μπασσα συχνοτητα ειναι τοση, που δεν προλαβαινει να "σβησει" οταν παιζουμε γρηγορα και ετσι ο ηχος της προηγουμενης νοτας περναει στην επομενη και γινεται κομφουζιο.
Σε αυτες λοιπον τις περιπτωσεις, οπου καποιες συχνοτητες για 1002 λογους "ξεπεταγονται" μεσα στην μιξη και βαβουριαζουν τον ηχο μας, με ενα καλο EQ και την καταλληλη χρηση του, μπορουμε
να περιορισουμε ή να εξαλειψουμε εντελως αυτο το φαινομενο και ετσι ο ηχος μας να ειναι σωστος.

[Johnie Darko]

Φυσικα το EQ δεν περιοριζεται μονο στο να "διορθωνει" περιεργες καταστασεις, αλλα και για να δημιουργει.
Αυτο σημαινει οτι μπορουμε να κανουμε και τετοια χρηση ωστε να υπερτονισουμε καποιες συχνοτητες ή να κοψουμε "εντελως" καποιες αλλες για να πετυχουμε το θεμιτο αποτελεσμα αρτιστικα.

Οποτε, ανακεφαλαιωνοντας, το EQ ειναι ενα πολυ χρησιμο εργαλειο. Αυτο που εχουν πανω οι ενισχυτες, ειναι πολυ βασικο για πολυ βασικα πραγματα. Αναλογως της χρησης που θελουμε να κανουμε και αναλογως του ηχου που θελουμε να φτιαξουμε, ειναι πολυ πιθανον το onboard EQ section ενος ενισχυτη να μην ειναι αρκετο για να ερθουμε ακριβως στα ηχητικα αποτελεσματα που θελουμε.
Εκει επιστρατευουμε την χρηση καποιου EQ, ειτε υπο μορφη πεταλιου (που συνηθως ειναι γραφικα EQ) ή σε μορφη rack εντος καποιου πολυεφφε ή αυτονομη μοναδα EQ.

[ΡιχάρδοςΜαυροπερισσότερος]

Ένα μεγάλο μπράβο για το γενικότερο εγχείρημα! Ήθελα να ρωτήσω, προκειμένου να δώσω και τροφή στη συζήτηση: Όπως και αρκετοί άλλοι ενισχυτές, ο δικός μου έχει shared eq  για τα δύο του κανάλια (καθαρό και drive). Βλέπω ότι δε με καλύπτει να ρυθμίζω ενιαία το eq, και ότι άλλες ρυθμίσεις ταιριάζουν σε κάθε κανάλι. Η αγορά ενός eq πεταλιού θα λύσει το πρόβλημα; Σκέφτομαι ότι ένα τέτοιο πετάλι μπροστά από τον ενισχυτή δε θα ρυθμίζει εξαρχής τον ήχο του βρώμικου πχ, αλλά θα αλλάζει τις ήδη ρυθμισμένες συχνότητες από το eq του ενισχυτή. Τι μπορούμε να κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις;

[Johnie Darko]

Το EQ οπως ειπαμε και πιο πανω, μπορεις να το χρησιμοποιησεις ειτε πριν τον ενισχυτη, ή μεσω του effects loop. Τα αποτελεσματα της χρησης του σε καθε θεση θα ειναι διαφορετικα:
Πριν τον ενισχυτη, ουσιαστικα το EQ θα επηρεασει το σημα της κιθαρας διαμορφωνοντας το με εναν Α τροπο (αναλογως των ρυθμισεων που εχεις κανει) ωστε οταν φτασει το σημα στον ενισχυτη (και συγκεκριμενα στην προενισχυση) να εχει τα χαρακτηριστικα που θες. Πχ επειδη ο ενισχυτης σου ειναι λιγο μουντος ηχητικα, προσθετεις καποια πριμα μεσω του πεταλιου ωστε το σημα να χτυπησει τον ενισχυτη με περισσοτερα πριμα κοκ. Με αυτον τον τροπο δηλαδη επιφερουμε αλλαγη μεν στον ηχο, αλλα στην αρχη της ηχητικης αλυσιδας, πραγμα που σημαινει πως οτι αλλο συμβαινει στο σημα μας μετα το eq, δεν μπορουμε να το "ελεγξουμε".  Αυτο φυσικα δεν σημαινει οτι ειναι λαθος μια τετοια χρηση, καθε αλλο, απλα συνηθως χρησιμοποιουμε ετσι το EQ για να κανουμε αν θες "διορθωσεις" στον ηχο μας και για αυτο το βαζουμε πριν τον ενισχυτη στην ηχητικη αλυσιδα μας. Στο παραδειγμα πχ με τα υπερβολικα μπασσα που μπουκωνουν κτλ, αν τοποθετησουμε ενα EQ πεταλι πριν τον ενισχυτη και του κοψουμε αρκετα db απο τους 100 κυκλους, τοτε το σημα που θα χτυπησει την προενισχυση θα ειναι ελαφρυμενο σε αυτες τις συχνοτητες, πραγμα που το θελουμε γιατι ο συγκεκριμενος ενισχυτης βγαζει πολλα μπασσα που ομως μας χαλανε τον ηχο οταν πχ χρησιμοποιουμε πολυ παραμορφωση ή γενικοτερα.
Τωρα, η χρηση του EQ στην λουπα, μπορει να δωσει εντελως αλλα αποτελεσματα μιας και ουσιαστικα παιρνουμε το σημα οπως εχει φτιαχτει στην προενισχυση του ενισχυτη μας και το περναμε μεσα απο ενα EQ πριν να το επιστρεψουμε στο τελικο σταδιο ενισχυσης. Αυτο σημαινει οτι το ΕQ σε αυτη την περιπτωση δεν θα μπορεσει να διορθωσει το σημα μας που εχει ηδη διαμορφωθει στην προενισχυση.
Ετσι,  αν εχει ο ηχος μας τα υπερβολικα μπασσα που λεγαμε πριν και χρησιμοποιησουμε το EQ με τις ιδιες ακριβως ρυθμισεις στο προηγουμενο παραδειγμα, αλλα αυτη την φορα στην λουπα του ενισχυτη, ναι μεν το τελικο ηχητικο αποτελεσμα θα εχει λιγοτερα μπασσα, αλλα ο ηχος μας θα εξακολουθει να ειναι "μπουκωμενος" μιας και το σημειο που μπουκωνει ειναι στην προενισχυση και οχι μετα αυτην (οπου βρισκεται το effects loop οπως ειπαμε πιο πανω).
Ετσι, στην λουπα συνηθως χρησιμοποιουμε το EQ ειτε για να κανουμε ενα fine tuning του τελικου ηχου μας, ειτε για να δημιουργησουμε ουσιαστικα αλλον ενα εντελως διαφορετικο ηχο απο αυτον του ενισχυτη μας οσων αφορα το ΕQ.
Ενας ενισχυτης  με ενα καναλι  (δικη σου περιπτωση), που μοιραζεται το EQ μεταξυ 2 καναλιων, μπορει να "μετατραπει" σε ενισχυτη με 2 (στην πραγματικοτητα 4) καναλια με διαφορετικο ηχο το καθενα. Γιατι 4; Γιατι εχεις οπως πριν τους 2 ηχους του ενισχυτη (πχ καθαρο και βρωμικο), αλλα ενεργοποιωντας το EQ σου εχεις αλλους 2 ηχους (καθαρο και βρωμικο με EQ).
Σε αυτη την περιπτωση φτιαχνεις τον γενικοτερο ηχο που σου αρεσει οσο πιο πολυ μπορεις μονο με τον ενισχυτη σου και μετα ενεργοποιεις το EQ σου για να δημιουργησεις αλλο ενα set καθαρου και βρωμικου, αυτη την φορα με διαφορετικο ηχοχρωμα λογω της χρησης του EQ.
Και μην ξεχναμε, με βαση οσα ειπαμε πιο πανω για την προενισχυση, οτι στην λουπα οτι αλλαγες κανεις σε εντασεις δεν θα επηρεασουν το ποσοστο της παραμορφωσης, αλλα την ενταση του ηχου, μιας και ειμαστε μετα την προενισχυση και πριν το τελικο σταδιο. Αυτο φυσικα σημαινει οτι ενα EQ στην λουπα μπορει να χρησιμοποιηθει και σαν clean boost, δηλαδη αν δεν πειραξουμε τις ρυθμισεις του EQ αλλα απλα ανεβασουμε το volume του πεταλιου, τοτε το σημα μας θα δυναμωσει και δεν θα παραμορφωσει απλα περισσοτερο, οπως θα εκανε αν καναμε το ιδιο πραγμα αλλα ειχαμε τοποθετησει το EQ πριν την προενισχυση.
Το βασικο ομως προβλημα στην χρηση του EQ γενικοτερα, ειναι το να ξερουμε τι πειραζουμε και γιατι. Ειδικα οταν μιλαμε για γραφικο EQ με αρκετες περιοχες ή ακομα περισσοτερο οταν μιλαμε για παραμετρικο EQ, ειναι πολυ σημαντικο να ξερουμε ποιες συχνοτητες θα επηρεασουν τι, ωστε να ξερουμε πως θα φτασουμε εκει που θελουμε.
Υπαρχει και ενα αστειο πινακακι στο web (δυστυχως δεν εχω κρατησει link) που δειχνει καποιες βασικες συχνοτητες (με σκιτσακια σε στυλ γελοιογραφιας) και τις ονομαζει αναλογως με το τι κανουν στον ηχο (πχ honk για τα μεσαια, ice pick για τα πριμα κτλ). Καλο ειναι λοιπον ειτε να μαθουμε καποια πραγματα για τις συχνοτητες ή να πειραματιστουμε αρκετα μεχρι να καταλαβουμε τι επηρεαζει τι σε ενα EQ.

[adr1anos]

Μπράβο Johnie, εξαιρετικό υλικό και πληρέστατο!..
 

[Kosthrash]

Πολύ ωραίος Johnie!!! 

Απορία: Όποιος έχει προενίσχυση λαμπάτη οπου παίρνει το high gain σημα του απο εκει και το τελικό στάδιο ειναι transistor (ειτε πρόκειται για combo ή για μεμονωμένα parts σε rack), κατα πόσο βοηθάει ένας compressor (πεταλι ή effects processor) στο effects loop του preamp για να "λειανει" τον ηχο οταν τσιτωνεται το volume? (ώστε να επιτευχθει κομπρεσσαρισμα αντιστοιχο με των φουλ λαμπατων ενισχυτών...) Ειναι εντελώς "θεωρητικό" το ερώτημά μου (αναρωτιέμαι αν γίνεται να επιτευχθει κάτι τέτοιο) και ελπίζω κάποιος να το έχει δοκιμάσει για να μας πει τί αποτελέσματα έχει στην πράξη... 

[Korgy]

κατα πόσο βοηθάει ένας compressor (πεταλι ή effects processor) στο effects loop του preamp για να "λειανει" τον ηχο οταν τσιτωνεται το volume? (ώστε να επιτευχθει κομπρεσσαρισμα αντιστοιχο με των φουλ λαμπατων ενισχυτών...)

απο τεχνικής άποψης είναι δυνατόν μονον αν ο κομπρέσορας αυτός είναι φτιαγμένος για κάτι τέτοιο aka modelling!.
Αυτό γιατί απλα οταν κομπρεσάρει μια τελική λυχνία δεν κόβει ένταση ως αυτοσκοπό (με πιο λαικά απλά λόγια,η τελ.λυχνία πλάθει το περίσευμα ισχύος που ξεπερνά το headroom της σε τέτοια προιοντα που τα λέμε χαρακτήρα και είναι άκρως επιθυμητά .).Είναι απλά παράπλευρη απώλεια.
 
ενώ ενας απλος πλην τίμιος κομπρέσσορας κόβει πάντα την ένταση με παρελκόμενο χρωματισμό βέβαια που δεν συνάδει με αυτό των λυχνιών.

[Fourier]

Σε ευχαριστώ πολύ Johnie για την απάντησή σου! Και πάλι μπράβο για τον κόπο και τον χρόνο που αφιέρωσες!