Αρχικά το ακούμε από την δισκογραφία σε αρκετές διαφορετικές εκτελέσεις. Ο πρώτος μας στόχος είναι να απομνημονεύσουμε την μελωδία. Αυτό θα το έχουμε πετύχει όταν θα είμαστε σε θέση να την τραγουδήσουμε σωστά χωρίς να ακούμε κάποια εκτέλεση.
Ο επόμενος στόχος, είναι να μάθουμε την αρμονία του κομματιού. Δηλαδή να απομνημονεύσουμε τις αλλαγές ακόρντων και να είμαστε σε θέση να τις ακούσουμε στο εσωτερικό μας αυτί πριν τις παίξουμε. Αυτό το επιτυγχάνουμε με τον εξής τρόπο:
Βάλτε το backing track (αν είναι του aebersold - συνήθως τέτοια ΒΤ δίνω στα διάφορα threads μου), "σβήστε" το πιάνο βάζοντας το balance (pan) του stereo τέρμα αριστερά (σβήνουμε το πιάνο γιατί έτσι κάνουμε ταυτόχρονα και ear training). Οι μπασίστες βάζουν το balance τέρμα δεξιά για να "σβήσει" το μπάσο. Τα τύμπανα είναι στο κέντρο του balance και δεν "σβήνει" σε καμία περίπτωση.
Όταν είστε έτοιμοι με το balance, βάλτε το backing track να παίξει.
Στο πρώτο chorus ακολουθήστε σωστά τις αλλαγές, παίζοντας μόνο τις θεμελίους. Μία νότα μόνο σε ολόκληρα ή μισά ανάλογα με το αν το μέτρο έχει ένα ή δύο ακόρντα.
Στο δεύτερο chorus παίζετε τις 2 πρώτες νότες της κλίμακας\τρόπου που αναλογεί σε κάθε ακόρντο.
Στο τρίτο chorus παίζετε μέχρι την 3η
Στο τέταρτο μέχρι την 5η
Έπειτα παίζετε τις αλλαγές με τα αντίστοιχα triads
Μετά με arpeggios 7ης
Μετά με arpeggios 9ης
Και τέλος ολόκληρη την κλίμακα/mode ανά ακόρντο.
Παράδειγμα της παραπάνω διαδικασίας μπορείτε να δείτε στο βίντεο που ακολουθεί στο 53:31. Εάν "χάνεστε" εύκολα μέσα στις αλλαγές, κάντε αυτό που δείχνει στο 10:25(Γενικά καλό είναι να δείτε όλο το βίντεο. Είναι ένα θαυμάσιο μάθημα αυτοσχεδιασμού για αρχάριους).
Jamey Aebersold, Everyone can improviseΣυνοψίζοντας, με τα παραπάνω βήματα απομνημονεύετε τις αλλαγές, είστε σε θέση να τις ακούσετε πριν τις παίξετε και το σπουδαιότερο μαθαίνετε τις guide notes (φροντίστε όσο το δυνατόν σε περισσότερες θέσεις στην ταστιέρα) .
To επόμενο βήμα είναι να εντοπίσουμε όλα τα II-V-I του κομματιού και γιατί όχι άλλες ιδιαιτερότητες (πχ μετατροπίες) ή ισχυρούς αρμονικούς δεσμούς
(παράθεση)
παράδειγμα από ρεπερτόριο - All the things you are:
Τα πρώτα 8 μέτρα
| Fm7 | Bbm7 | Eb7 | Abmaj7 | Dbmaj7 | Dm7 G7#9| Cmaj7 | Cmaj7|
Τα επόμενα 8 μέτρα ουσιαστικά είναι μετατροπία των 8 πρώτων μέτρων κατά μία 5η καθαρή πάνω
| Cm7 | Fm7 | Bb7 | Ebmaj7 | Abmaj7 | Am7 D7 | Gmaj7 | Gmaj7 E7#9|
εδώ έχω την παρτιτούρα του All the things you are για όποιον τη θέλει
- Η άποψη "σωστό είναι ότι μου ακούγεται καλά!" πόσο σωστη είναι?
Οι απόψεις αυτού στυλ είναι σωστές ΑΛΛΑ για να σπάσει κάποιος του κανόνες πρέπει πρώτα να τους έχει μάθει ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ. Jazz is freedom είπε ο Thelonius Monk.
- Όποιος μάθει τα 2-5-1 καλά, έχει μάθει την μισή τζαζ!!! Ειδικά στα στάνταρντ χρησιμοποιούνται κατά κόρον! Δείτε στο All the things you are (καρα-στάνταρντ) μιας και έδωσα λινκ πιο πάνω, πόσα 2-5-1 έχει:
μέτρα 6-7 Dm7-G7#9-Cmaj7
μέτρα 14-15 Am7-D7#9-Gmaj7
μέτρα 16-17 με επαναεναρμόνιση Gm7b5-E7-A7 (κρυφό 2-5-1)
μέτρα 17-19 Am7-D7#9-Gmaj7
μέτρα 21-23 F#m7-B7#9-Emaj7 [/b]
μέτρα 33-35 Bbm7-Eb7#9-Abmaj7
και τέλος μέτρα 36-1 τελευταίο μέτρο που οδηγεί στην αρχή του chorus Gm7b5-C7#9-Fm7.
Ένα πολύ καλό βιβλίο για την τζαζ θεωρία είναι το "The Jazz Theory Book" του Mark Levin. Είναι με διαφορά το πιο ολοκληρωμένο και πιο πλήρες βιβλίο, γύρω από την τζαζ αρμονία! Πρόκειται για έναν τόμο – ογκόλιθο 540 σελίδων με περισσότερα από 750 μουσικά παραδείγματα. Δικαίως έχει ονομασθεί από τους μουσικούς ως η «βίβλος της τζαζ θεωρίας». Το βιβλίο θεωρείται ευανάγνωστο και ευκολονόητο και καλύπτει ένα τεράστιο εύρος γνώσης. Από κλίμακες, blues, II-V-I, “I’ve Got Rhythm” αλλαγές, βασικές αλλαγές ακόρντων, τεχνικές απομνημόνευσης κομματιών, μέχρι και επαναεναρμόνιση (κι όλα αυτά είναι ενδεικτικά). Όποιος θέλει να το κατεβάσει μπορεί να το βρει στο blog μου ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΖΑΖ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ) εδώ. Το λινκ είναι στα σχόλια...
Τέλος προσπαθείτε να αυτοσχεδιάσετε και ελεύθερα αλλά και προσπαθώντας να χρησιμοποιήσετε licks που ήδη ξέρετε.
Καλό είναι να μάθετε το intro και το φινάλε του κομματιού που μελετάτε (συνήθως με coda)
