τι είναι τελικά επιστήμη;

[nefelh]

Τις τελευταίες μέρες κάνουμε μια συζήτηση περί του τι είναι τελικά η επιστήμη. Όχι σαν ορισμός (ξέρω, θα με παραπέμψετε στον ορισμό...) αλλά το τι μπορούμε να δεχτούμε ως επιστήμη. Παράδειγμα:
Προσωπικά δέχομαι ως επιστήμες τις θετικές επιστήμες: μαθηματικά, φυσική, χημεία, βιολογία, τεχνολογία καθώς επίσης και άλλες όπως αρχαιολογία. Δεν δέχομαι ως επιστήμη τη φιλοσοφία, αλλά δέχομαι τη φιλολογία. Δεν δέχομαι τη θεολογία, αλλά κάποιους κλάδους της όπως για παράδειγμα τη θρησκειολογία ή τη δογματική. Δεν δέχομαι την ιατρική ως επιστήμη, αλλά ως εφαρμογή μιας σειράς άλλων επιστημών (βιολογίας, χημείας, τεχνολογίας, φυσικής και φαρμακευτικής-της επιστήμης της φαρμακευτικής)
Το ερώτημα είναι: με ποιό κριτήριο ορίζουμε κάτι ως επιστήμη; Θα ήθελα να ακούσω τις απόψεις σας με τα επιχειρήματά σας, με την προοπτική να σκεφτώ κπ θέματα διαφορετικά, να αλλαξω απόψεις σε άλλα, αλλά και να σκεφτώ κάποια άλλα που ούτε καν μου ειχαν περάσει από το νου.

Και να θέσω την προσωπική μου γνώμη σε αυτό το σημείο: για μένα επιστήμη είναι ένας τομέας ο οποίος ερευνά κάτι διεξοδικά, με βάσει κάποιες πηγές (δλδ το βλέπει το θέμα στην πορεία του χρόνου), καταγράφει παρατηρήσεις, διενεργεί πειράματα αν αυτό είναι δυνατό (δεν είναι πάντα...) και τελικά καταλήγει σε κάποια νέα συμπεράσματα (το βασικότερο). Και επιμένω στο τελευταίο. Είναι και ο κύριος λογος που δεν δε΄χομαι ην ιατρική ως επιστήμη. Τη βλέπω σαν το χτίστη σε μια οικοδομή, που του έχει αναθέσει ο πολιτικός μηχανικός το τι πρέπει να κάνει και τι όχι. Όταν λέμε ότι  έχουμε πρόοδο της ιατρικής για παράδειγμα. Τι εννοούμε ακριβώς; Μήπως δεν είναι πρόοδος της ιατρικής αλλά της βιολογίας ή κάποιων ερευνητών άλλων τομέων, που λένε μετά: αυτό μπορεί να βρει εφαρμογές στην τάδε θεραπεία! ; ακόμα και η ιδέα της εφαρμογής μιας ανακάλυψης, δεν γίνεται από κπ ιατρό, αλλά από κπ ερευνητή που κάθε άλλο παρά ιατρός είναι.
Κάποιος μου είπε: ναι, αλλά και το γεγονός ότι ο ιατρός για να βρει κ να πει τι εχει κ τι πρεπει να παρει ο ασθενής τον καθιστά επιστήμονα. Διαφώνησα λέγοντας ότι του έχουν μάθει ορισμένα πράγματα στη σχολή κι αυτός τα εφαρμόζει (και με βάση την εμπειρία). Άρα δεν κάνει κάτι μόνος του. Χρησιμοποιεί τις γνώσεις άλλων, χωρίς να προάγει την επιστήμη του.
Κάνω κάποιους λάθος συλλογισμούς;
Τι εχετε να πείτε γενικά για το όλο θέμα;

[stavros75]

Υπαρχουν ορισμενα πραγματα που δε μπορουμε να τα φιλοσοφισουμε και να δωσουμε δικους μας ορισμους η να πουμε αν ειναι κατι επιστημη η οχι.
Με μια αναζητηση στο διαδυκτιο βρηκα τον εξης ορισμο: "Επιστημη ειναι ενα συστημα συλλογης γνωσης βασιζομενη στην εμπειρια και τον πειραματισμο και ενα οργανωμενο συστημα γνωσης που οι ανθρωποι εχουν αποκτησει βασει της αναζητησης αυτης...." Αν πας εδω  θα διαπιστωσεις οτι η Ιατρικη ειναι μια "εφαρμοσμενη" επιστημη (applied science). Επισης η φιλοσοφια ειναι μια "κοινωνικη" επιστημη (οπως πχ. και το δικαιο). Η φιλολογια δεν ειδα να αναφερεται πουθενα 
Αν καταλαβα καλα εσυ διαφωνεις με τον ορο επιστημη για τις επιστημες που βασιζονται σε αλλες, δλδ τις εφαρμοσμενες, π.χ. την μηχανικη (engineering) τις επιστημες Computer and Information System , την στρατιωτικη (!) επιστημη και καποιες αλλες. Δεν ξερω ισως να χεις και δικιο, αλλα απο τη στιγμη που παγκοσμιως τις εχουν θεωρησει ως επιστημες, καποιο λογο θα ειχανε 
Παντως εδω εχει ενδιαφερον αρθρο γενικα για την επιστημη, αμα σ ενδιαφερει διαβασε το.

[analogio]

"Ορθως δ'εχει και το καλεισθαι την φιλοσοφιαν επιστημην της αληθειας" (Αριστοτελης)
Το αναφερω για να το εχετε υπ'οψην στη συζητηση.
Η ιατρικη εχει αποκλειστικο αντικειμενο την θεραπεια των νοσων του οργανισμου. Η βιολογια και οι παρακειμενες στην ιατρικη επιστημες, δεν θεραπευουν.

[Αυτάρεσκο Καθίκι Isnogood]

Αν κατάλαβα καλά , ο γιατρός δεν προάγει την επιστήμη του επειδή απλά εφαρμόζει τη γνώση που του δόθηκε, άρα δεν είναι επιστήμονας....Θα σου δώσω το εξής παράδειγμα που μου έχει έρθει: Ένας φίλος του καθηγητή μου της  κιθάρας, έχασε σε ατύχημα μέρος απο τους τένοντες που ανοίγουν τα δάχτυλα του αριστεριού χεριού. Ο ιατρός που τον ανέλαβε, άλλαξε θέση σε κάποιους απο τους τένοντες,πήρε δηλαδή κάποιους απο αυτούς που κλέινουν τα δάχτυλα και αντικατέστησε μερικούς χαμένους... Και με χαρά λέω ότι εκτός απο φίλος του καθηγητή μου, είναι συναδελφός του...

Αυτό δν είναι επιστήμη; Δεν έκανε κάτι καινούργιο; Όπως και να το κάνουμε, δεν ξέρω πολλούς ανθρώπους που να λένε στο ιατρό "Πάρ το κορμί μου και δημιούργησε!!!!

Θα μου πείς ότι είναι συγκεκριμένο παράδειγμα, και μη αντιπροσωπευτικό...Απλά πρέπει να δείς ότι για να υπάρχουν άλλα όρια για καινοτομίες στο φυσικό, και άλλες στο γιατρο...

Ο φυσικός θα πει: Ούπς, αστόχησε, ρίξε άλλο ένα ποζιτρόνιο...

Ο γιατρός τί θα πεί; Ουπς πέθανε, φέρε άλλο έναν ,να του κολλήσουμε χολέρα;

[kain]

Η ιατρικη εχει αποκλειστικο αντικειμενο την θεραπεια των νοσων του οργανισμου.

Αυτό όσον αφορά το κλινικό της μέρος, διότι υπάρχει, σε κάθε ειδικότητα, και το ερευνητικό...

ακόμα και η ιδέα της εφαρμογής μιας ανακάλυψης, δεν γίνεται από κπ ιατρό, αλλά από κπ ερευνητή που κάθε άλλο παρά ιατρός είναι.

... εξ ου και ένας γιατρός μπορεί να είναι κάλλιστα ερευνητής (και όχι κλινικός), τόσο στη περίπτωση που είναι εξειδικευμένος, όσο και χωρίς να πάρει ειδικότητα (π.χ. φυσιολόγος).
Επίσης υπάρχουν διεπιστημονικες επιστήμες (το προηγούμενο δεν είναι πλεονασμός, καθώς έτσι μεταφράζεται το interdisciplinary sciences), λαμπρότερο παράδειγμα των τελευταίων δεκαετιών οι Νευροεπιστήμες, όπου συναντάμε τη συνεργασία πολλών και διαφορετικών επιστημών (φυσιολογια, ανατομία, βιολογία, φιλοσοφία, βιοχημεία, γλωσσολογία, γενετική, ψυχολογία, ιατρική κτλ) με κοινό στόχο τη μελέτη οποιασδήποτε βιο-ψυχο-κοινωνικής συμπεριφοράς/λειτουργίας, που ανάγεται στο νευρικό σύστημα, είτε σε πειραματικό είτε σε εφαρμοσμένο επίπεδο (π.χ. πειραματική και κλινική νευροφυσιολογία).

Επισης η φιλοσοφια ειναι μια "κοινωνικη" επιστημη (οπως πχ. και το δικαιο). Η φιλολογια δεν ειδα να αναφερεται πουθενα  

Παραδόξως τα λεξικά την ορίζουν ως:
"η επιστήμη που μελετά τον πνευματικό πολιτισμό παλαιών εποχών από τα γραπτά μνημεία"
και
"επιστήμη με αντικείμενο: α. τη γλώσσα και τη λογοτεχνία ενός λαού σε μια ή σε όλες τις εποχές. β. τη διερεύνηση και την ερμηνεία κειμένων από γλωσσική, λογοτεχνική, ιστορική και πολιτισμική άποψη"
Μήπως ισχύει στην περίπτωσή της ό,τι και για αυτό που γενικότερα ονομάζουμε "Βιολογία" (σωστότερο θα ήταν Βιολογικές Επιστήμες, εφ' όσον είναι πολλές)? Δηλαδή η πιθανότητα να αποτελεί μέρος της Φιλοσοφίας (συνυπολογίζοντας την ύπαρξη πανεπιστημιακής Φιλοσοφικής Σχολής, της οποίας τμήμα είναι η Φιλολογία), όπως π.χ. η οικολογία ανήκει σε αυτό που γενικότερα ονομάζεται "Βιολογία"?

[mogli]

η επιστημη συνδεεται αμεσα με την ερευνα.το ενα ειναι υποκαταστατο του αλλου.για ολα τα επαγκελματα υπαρχει καποιος επιστημονας του ειδους.ακομα και το σφουγκαρισμα ειναι επιστημη.ασχολειται με τη μελετη και την ανακαλυψη καινουργιων τροπων και μεθοδων για καλυτερο τροπο ζωης και την αντιμετωπιση προβληματων οπως υγειας,καθημερινοτητας και φυσικα στην εξερευνηση του αγνωστου οποιο κι αν ειναι αυτο...

[nefelh]

χμ καλά όσα λέτε, αλλά δεν έχω πεισθεί πλήρως. mogli...αν είναι έτσι...και η αστρολογία είναι επιστήμη 
ανέφερα ότι ο ορισμός δεν με καλύπτει, διότι τότε πραγματικά, τα πάντα είναι επιστήμη.

[stavros75]

Η αστρολογια δεν ειναι επιστημη αφου δε μπορει να αποδειχθει επιστημονικα... 

[parlats]

Επιστήμη για μένα είναι ότι μπορεί να αποδεικτεί και ότι ερευνάται ώστε να αποδεικτεί! Επιστήμονας είναι και ο γιατρός και ο φιλόλογος και όποιος ασχολείται με κάποιο αντικείμενο που είτε απεδείχθη είτε ερευνάται!

[nefelh]

Η αστρολογια δεν ειναι επιστημη αφου δε μπορει να αποδειχθει επιστημονικα... 

αυτός που τη δέχεται ως επιστήμη θα σου απαντήσει με τις δικές του "επιστημονικές" απαντήσεις. άρα πάλι ερχόμαστε στο ερώτημα τι αποδεχόμαστε ως επιστήμη. θα πρέπει να στηρίζονται και να αποδεικνύονται και από άλλες επιστήμες σωστά; ή από γενικά αποδεκτές αλήθειες. κι εκεί μπαίνει ένα άλλο μεγάλο θέμα στο τι είναι γεινικά αποδεκτό κλπ.

[stavros75]

αυτός που τη δέχεται ως επιστήμη θα σου απαντήσει με τις δικές του "επιστημονικές" απαντήσεις. άρα πάλι ερχόμαστε στο ερώτημα τι αποδεχόμαστε ως επιστήμη. θα πρέπει να στηρίζονται και να αποδεικνύονται και από άλλες επιστήμες σωστά; ή από γενικά αποδεκτές αλήθειες. κι εκεί μπαίνει ένα άλλο μεγάλο θέμα στο τι είναι γεινικά αποδεκτό κλπ.

Καταρχην αυτος που θα δεχτει την αστολογια ως επιστημη, δε θα μπορει να μου το αποδειξει με επιστημονικη μεθοδο. Τι θα μου πει για τον αναδρομο ερμη? Η για το ποσο επιρεαζουν οι θεσεις των πλανητων τη στιγμη που γεννιομαστε?

Τωρα, η ιατρικη θα πρεπει να καταλαβεις οτι δεν ειναι αμιγως επιστημη, αλλα μια εφαρμοσμενη επιστημη. Στηριζεται μεν στη χημεια, τη φυσικη και τη βιολογια, αλλα  επειδη βγαινουν νεες αρρωστιες κλπ κλπ, καθε φορα χρειαζεται ερευνα για να αντιμετωπιστουν. Επισης, γινονται ερευνες για νεες μορφες θεραπειας κ.ο.κ. Οποτε δε μπορεις να αποκλεισεις το οτι ειναι μια επιστημη κι αυτη. Δε ξερω αν σ επεισα...

[mogli]

αφου το γενικευετε τοσο πολυ τοτε επιστημη ειναι τα παντα εκτος απο τη θρησκεια.ακομα και το οτι οταν τρωμε αργα ειναι καλυτερο ειναι και αυτο μια επιστημη γιατι ειναι αποδεδειγμενο οτι ειναι καλυτερο.τεσπα για μενα επιστημη=εξερευνηση και δεν περιοριζεται μονο στα τεχνολογικα επιτευγματα.σε ολους τους κλαδους

[nefelh]

black sheep
ααα...πίστεψέ με! αυτοί είναι ικανοί να σου πουν ό,τι σαχλαμάρα θέλεις και να το στηρίξουν ως επιστήμη! το τι έχουν ακούσει τα αυτάκια μου δεν λέγεται! θα ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε
για το εφαρμοσμένη επιστήμη, δεν μου αρέσει η ονομασία εφαρμοσμένη επιστήμη. και η βιολογία, και η φυσική και η χημεία είναι εφαρμοσμένες και παραμένουν κύριες/πρωταρχικές επιστήμες
η ένστασή μου γενικά στο θέμα είναι ότι άσχετα με τους ορισμούς που μπορεί να υπάρχουν, μήπως δεν είναι και πολύ λάθος να λέω "κατά τη γνώμη μου επιστήμη είναι...."?
δηλαδή είναι σωστό κπ να δείνει το δικό του ορισμό ή 100% αποδεχόμαστε κάτι επειδή έτσι ορίστηκε από κπ άλλους;

[stavros75]

Αυτοι που θα μου πουν μια σαχλαμαρα, θα πρεπει να μου την αποδειξουν κιολας. Ειδαλλως θα μπορει καποιος να την αμφισβητισει. Τωρα, απο τη στιγμη που δεν μπορεις εσυ να ορισεις τον ορο επιστημη, πως περιμενεις να χαρακτηρισεις κατι ως επιστημη η μη?
Εκτος αν θες να το φιλοσοφησουμε, και να λεμε ο καθενας μας τι ειναι επιστημη... Εγω μπορω να πω οτι επιστημη ειναι η προσπαθεια του ανθρωπου να νικησει το θανατο. .. 

[Νίκος]

Κάτι που είναι επιστήμη πρέπει να έχει:
(1). Ένα σταθερό σύνολο από βασικές θέσεις ή αξιώματα ή δόγματα, κάθε ένα από τα οποία να μην έρχεται σε αντίθεση με τα υπόλοιπα. Επίσης σε περίπτωση που τα αξιώματα σχετίζονται με τον φυσικό κόσμο θα πρέπει τουλάχιστον να μην έρχονται σε άμεση αντίθεση με το πείραμα.
(2). Ένα σύνολο μεθόδων και συλλογισμών οι οποίοι ευθύνονται για τον συνδυασμό και την αλληλεπίδραση των θέσεων ή αξιωμάτων χωρίς να οδηγούν σε εσωτερικές αντιφάσεις το σύστημα που αποτελείται από τα αξιώματα και τις μεθόδους.
π.χ. η γεωμετρία είναι επιστήμη γιατί έχει τα αξιώματά της και ένα σύνολο από συλλογισμούς οι οποίοι δεν την οδηγούν σε εσωτερικές αντιφάσεις.
Η χριστιανική θρησκεία δεν είναι επιστήμη γιατί η ίδια δηλώνει ότι δεν έχει την δυνατότητα ο άνθρωπος να βρει μεθόδους ώστε να συνδυάσει τα δόγματα και να κατανοήσει το υπερβατικό, ή να παράγει καινούρια δόγματα.
Η αστρολογία δεν είναι επιστήμη γιατί μέρος από τα αξιώματά της μιλάνε για συγκεκριμένους τρόπους που τα αστέρια επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον των ανθρώπων. Όμως αυτή η θέση σχετίζεται με τον φυσικό κόσμο. Κανένα όμως πείραμα δεν έχει γίνει που να την επαληθεύει.

[Joe Santriani]

Επιστημη ειναι η δυνατοτητα να εξευρευνεις πραγματα και να δινεις ορισμους με ορθολογικο τροπο υστερα απο ερευνα για την ακριβεια ειναι η γνωση σε καθε τομεα του επιστητου!

[sun]

Καταλαβαίνω οτι επιστήμη=διαπιστώνω και εφαρμόζω στα όρια του ανθρώπινου νού=γνωρίζω

[Αυτάρεσκο Καθίκι Isnogood]

black sheep
ααα...πίστεψέ με! αυτοί είναι ικανοί να σου πουν ό,τι σαχλαμάρα θέλεις και να το στηρίξουν ως επιστήμη! το τι έχουν ακούσει τα αυτάκια μου δεν λέγεται! θα ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε
για το εφαρμοσμένη επιστήμη, δεν μου αρέσει η ονομασία εφαρμοσμένη επιστήμη. και η βιολογία, και η φυσική και η χημεία είναι εφαρμοσμένες και παραμένουν κύριες/πρωταρχικές επιστήμες
η ένστασή μου γενικά στο θέμα είναι ότι άσχετα με τους ορισμούς που μπορεί να υπάρχουν, μήπως δεν είναι και πολύ λάθος να λέω "κατά τη γνώμη μου επιστήμη είναι...."?
δηλαδή είναι σωστό κπ να δείνει το δικό του ορισμό ή 100% αποδεχόμαστε κάτι επειδή έτσι ορίστηκε από κπ άλλους;

Μήπως όμως το πρόβλημα βρίσκεται στη θεώρηση της φυσικής-χημείας κλπ, ώς πρωταρχικές επιστήμες?
Δν λέω οτι δεν είναι επιστήμες, αλλα έχοντας ονομάσει αυτές κύριες επιστήμες κάνεις την ιατρική και άλλες επιστήμες να μην έχουν την ίδια αξία ,την στιγμή που δεν υπάρχει κάποιο μέτρο συγκρισης για να πείς οτι πχ αυτό είναι περισσότερο επιστήμη απο το παραδίπλα...

[djkostas]

Χμ επιστήμη!
Με λίγα λόγια είναι η θεωρία που εξηγεί το πείραμα!

[nefelh]

Μήπως όμως το πρόβλημα βρίσκεται στη θεώρηση της φυσικής-χημείας κλπ, ώς πρωταρχικές επιστήμες?
Δν λέω οτι δεν είναι επιστήμες, αλλα έχοντας ονομάσει αυτές κύριες επιστήμες κάνεις την ιατρική και άλλες επιστήμες να μην έχουν την ίδια αξία ,την στιγμή που δεν υπάρχει κάποιο μέτρο συγκρισης για να πείς οτι πχ αυτό είναι περισσότερο επιστήμη απο το παραδίπλα...

όχι, δεν έχει να κάνει με αυτό.
η αλήθεια είναι ότι έχω αναθεωρήσει κάπως την άποψή μου. δεν θεωρούσα την ιατρική ως επιστήμη πλέον. π.χ. για τους αρχαίους Έλληνες ήταν επιστήμη, διότι τη μελετούσαν, ήλεγχαν, πειραματιζόντουσαν με το αντικείμενο (και όχι μονο αυτοί). από ένα σημείο και μετά, έπαψαν να έχουν να "ανακαλύψουν" κάτι νέο, επειδή το ανθρώπινο σώμα κάπου τελειώνει . από εκεί και πέρα έρχεται η βιολογία, ψυχολογία και πόσες άλλες επιστήμες, οι οποίες ερμηνεύουν και θεραπεύουν τα συμπτώματα. η ιατρική τις χρησιμοποιεί δηλαδή.
Η άποψή μου αυτή ήταν εν μέρει λάθος, διότι δεν μπορώ να είναι απόλυτη στο ότι κάτι "τελειώνει". η έρευνα συνεχίζεται από επιστήμονες ιατρούς, που ψάχνουν, ερευνούν. συνεχίζω όμως να μη θεωρώ επιστήμονα κάποιον που απλά τελείωσε τη σχολή και απλά ασκεί το επάγγελμα/λειτούργημα του ιατρού. εκεί, ναι μεν μπορεί να αναζητά -ο ίδιος- τρόπους θεραπείας για τον ασθενή του, αλλά δεν προωθεί την επιστήμη. απλά χρησιμοποιεί. σκέφτομαι ανάλογα τον πολιτικό μηχανικό ή τον αρχιτέκτονα, σε σχέση με τον εργάτη. και ο τελευταίος δημιουργεί κάτι, αλλά δεν είναι δική του φαντασία. δημιούργημα από τα χέρια του, ναι. χρησιμοποιεί τις γνώσεις άλλων πάραυτα.
το θέμα είναι ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει σε πολλές άλλες επιστήμες. και η φυσική πχ. άλλο ο επιστήμονας φυσικός και άλλο ο φυσικός που θα πάει να διδάξει σε ένα σχολείο.
οπότε έτσι όπως το θέτω τώρα, το θέμα πάει στο τι ορίζουμε ως επιστήμονα

[Symeon]

ναι..αλλα αν το παρεις με την κυριολεκτικη εννοια και ακριβολογησεις, επιστημονας ειναι αυτος που κατεχει το αντικειμενο. Οτι και αν ειναι αυτο.. Μπορει να ειναι επιστημονας στην μαγειρικη. Γιατι οχι. Τωρα οσον αφορα το σχολειο που εθεσες σαν παραδειγμα, δεν πιστευω οτι ενας που διδασκει σε σχολειο στερειται το τιτλο του επιστημονα. Επειδη επιλεγει αυτον τον δρομο δεν σημαινει οτι δεν μπορει να κανει κατι αλλο...πψ ο feynman διδασκε. Αλλα τον καλεσε ο Oppenheimer για την ατομικη βομβα...Και φυσικα δεν σημαινει οτι καποιος που ασχολειται ενεργα με το πειραμα και την "προωθηση" της επιστημης ειναι περισσοτερο γνωστης απο αυτον που διδασκει...

[nefelh]

χμ...δεν μιλώ για καθηγητή πανεπιστημίου. εκεί ο άνθρωπος (και ο Feynmann) είναι ταυτόχρονα και ερευνητής. Μη σου πω πιο πολύ ερευνητής και μετά καθηγητής-διδάσκων (όχι ότι στο δεύτερο πήγαινε πίσω). προωθούσε ταυτόχρονα την επιστήμη. αλλά δεν μπορώ να βάλω στο ίδιο τσουβάλι έναν καθηγητή γυμνασίου με έναν του πανεπιστημίου (υπάρχουν εξαιρέσεις  ). μπορεί ο πρώτος να έχει πιο πολύ μυαλό από τον δεύτερο, αλλά αυτό δεν τον κάνει περισσότερο επιστήμονα. θέλει τριβή το πράγμα...
...δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο...σαφώς και μπορεί. άπαξ όμως και ακολουθήσεις πιστά ένα δρόμο, γίνεσαι καλός σε αυτό και τα άλλα αφήνονται λίγο πίσω.
θα διαφωνήσω στην τελευταία σου πρόταση. όσο να 'ναι, αυτός που ασχολείται καθημερινά με κάτι και είναι εξειδικευμένος σε αυτό, είναι πολύ καλύτερος γνώστης από οποιονδήποτε δάσκαλο που απλά μεταφέρει τις γνώσεις στους μαθητές.

[Witchking]

Διαβάζοντας όλα τα προηγούμενα μηνύματα , θα ήθελα να σχολιάσω ότι μάλλον δεν είναι εφικτό στο να ορίσουμε με την έννοια της απόδοσης ορισμού , το τι είναι επιστήμη. Μπορούμε ωστόσο περίπου να το προσδιορίσουμε από τα χαρακτηριστικά που μπορεί να έχει.
Από τα βασικά εξ αυτών είναι η έρευνα , το πείραμα ,  η συλλογιστική διαδικασία , η αποδεικτική διαδικασία , το συμπέρασμα , η εφαρμογή , η σύνδεση με άλλες επιστήμες.
Π.χ δεν μπορεί να θεωρηθεί η αστρολογία ως επιστήμη διότι αποτυγχάνει να αποδείξει με την έννοια της καθολικής εφαρμογής , αποτυγχάνει να συνδεθεί με άλλες επιστήμες ανταλλάσσοντας διαδικασίες , αποτυγχάνει να θεμελιώσει αξιόπιστο θεωρητικό μοντέλο που να στηρίζεται σε αρχές και θέσεις που να επιβεβαιώνονται έστω από το πείραμα.

Θα διαφωνήσω με τις θέσεις του Νίκου , διότι η επιστήμη δεν οφείλει να μην έχει εσωτερικές αντιθέσεις ή και αντιφάσεις. Είναι άλλο πράγμα η επιστήμη και άλλο η Θεωρία. Μια θεωρία οφείλει να έχει τα ανωτέρω χαρακτηριστικά αλλά μια επιστήμη είναι κάτι πολύ πιο γενικό και μπορεί να εμπεριέχει θεωρίες μεταξύ τους αντιφατικές.
Η γεωμετρία δεν είναι επιστήμη από μόνη της , αλλά μέρος της επιστήμης των μαθηματικών. Η ευκλείδεια γεωμετρία για παράδειγμα έρχεται σε πολλές συγκρούσεις με τις μη Ευκλείδειες  γεωμετρίες . Όλες τους όμως βρίσκονται υπό την σκέπη της μαθηματικής επιστήμης.
Η κβαντομηχανική είναι μέρος της φυσικής επιστήμης η οποία έρχεται σε συγκρούσεις με πολλές θεωρίες της κλασσικής φυσικής , ακόμη και με την θεωρία της σχετικότητας. Αυτό συνέβαινε και θα συμβαίνει πάντα εντός των επιστημών όπου συνευρίσκονται χωρίς πάντα να ταιριάζουν διάφορες θεωρίες…

Η ιατρική σαφώς και αποτελεί επιστήμη η οποία σαφώς και αλληλεπιδρά με πολλές άλλες. Αυτή η αλληλεπίδραση και η εξάρτηση όμως   δεν την αποδυναμώνει ως επιστήμη. Άλλωστε πριν αρχίσει η βιολογία να εργάζεται αυτόνομα , ήταν μέρος της ιατρικής και ξεπήδησε ως ανάγκη της ιατρικής σε περαιτέρω εμβάθυνση σε αυτόν τον τομέα , εμβάθυνση ικανή ώστε να πρέπει να απασχολεί και να εργάζεται με σχετική αυτονομία πλέον. Αυτό συνέβη και αλλού. Η στατιστική επιστήμη δεν είναι μέρος της μαθηματικής επιστήμης?

Ας μην βάζουμε τέτοιους αυστηρούς διαχωρισμούς σε μια εποχή που σχεδόν όλα είναι πλέον δοχεία που συγκοινωνούν μεταξύ τους αδυνατώντας να οριστούν με τρόπους , έννοιες , ίσως και λέξεις που ανήκουν σε πολύ μακρινές εποχές του παρελθόντος που τότε ήταν ικανοποιητικές στα όρια της τότε γνώσης.

[Witchking]

δάσκαλο που απλά μεταφέρει τις γνώσεις στους μαθητές.

Λάθος μέγιστο. Ο ορισμός του δασκάλου δεν είναι να μεταφέρει (αφού είναι κοινά αποδεκτό ότι οι γνώσεις δεν μεταφέρονται αλλά κατακτώνται) αλλά να βοηθήσει στην κατάκτηση της γνώσης...

[Symeon]

ναι...εχεις απολυτο δικιο παρη..αλλα οσον αφορα την διαφωνια με την νεφελη...φαντασου αυτο...εχεις δυο γιατρους για να το κανουμε πιο ενδιαφερον, τελειωνουν μαζι την σχολη με οτν ιδιο βαθμο και τις ιδιες γνωσεις. Ο ενας παει να δουλεψει σαν γιατρος σε νοσοκομειο και ο αλλος καθεται ανεργος τρωγοντας τα λεφτα του μπαμπα του. Τι διαφορα εχουν οι δυο γιατροι; ο ενας ειναι γιατρος ενω ο αλλος οχι; πως μπορεις να ξερεις εσυ αν ο ενας επιστημονας ειναι πιο " επιστημονας " με την δικια σου εννοια απο τον αλλο που απλα διδασκει στο γυνμασιο ας πουμε...Παντα υπαρχουν εξαιρεσεις, συμφωνοι, αλλα αυτο σημαινει οτι καιενας καθηγητης λυκειου μπορει να ειναι πολύ πιο επιστημονας απο εναν " επιστημονα ". εγω πχ εχω στο πανεπιστημιο κατι φρουτα που εργαζονται ως πυρηνικοι που δεν ξερουν που πανε τα 4! και ειχα καθηγητες στο λυκειο που πετουσαν στην επιστημη τους. Αρα δεν μπορεις να πεις οτι δεν ειναι επιστημονας ο καθηγητης. Ασε που και οι 2 προαγουν την επιστημη...το να την περνας σε αλλους ( ειδικα αν το κανεις καλα ) εγω θεωρω οτι σε καθιστα απαραιτητο για την επιστημη καιτην προαγει! πολλες φορες περισσοτερο απο τους ερευνητες...