Buffers: Τι κάνουν και που μπαίνουν στην αλυσίδα
Ας ξεκινήσουμε με ένα απλό αξίωμα:
Ότι μεταφέρει σήμα κιθάρας (καλώδια, πετάλια, σύνδεσμοι, βύσματα, κολλήσεις, κλπ) με τρόπο παθητικό, παράλληλα το απομειώνει (σε πρίμα/διαύγεια) κατά την διαδρομή, ανάλογα με την πυκνωτική του περιεκτικότητα.
Τι σημαίνει το απομειώνει? σημαίνει ότι η πυκνωτική αυτή περιεκτικότητα της αλυσίδας λειτουργεί ως ένας πυκνωτής παράλληλα με το σήμα μας, δημιουργώντας ένα low pass RC φίλτρο που μπαίνει μέσα στην ακουστική μπάντα και κόβει πρίμα ή αλλιώς διαύγεια/ευκρίνεια όπως το βιώνουμε συνήθως όταν αρχίζουν να αφαιρούνται τα ψηλά πρίμα από τον ήχο μας. Η ποιότητα κατασκευής των μερών της αλυσίδας παίζει καθοριστικό ρόλο στην πυκνωτική της περιεκτικότητα. Επίσης κάθε καλώδιο έχει πυκνωτική περιεκτικότητα ανά μέτρο, όπου αυτή προστίθεται ανάλογα με το μήκος του. Όλοι αυτοί οι μικροί πυκνωτές από όλη την αλυσίδα προστίθενται σε τιμή. Όσο πιο κακό κατασκευαστικά και μακρύ είναι το καλώδιο μας και η όλη αλυσίδα μας, τόσο πιο χαμηλά κατεβαίνει το RC φίλτρο και τόσο πιο πολλά πρίμα/διαύγεια μας κόβει.
Buffer είναι ένα ΕΝΕΡΓΟ κύκλωμα απλό και μη παρεμβατικό, το οποίο δεν αλλάζει ούτε την ένταση (δηλαδή έχει unity gain=1) ούτε την κυματομορφή (δεν κλιπάρει, δεν αλλοιώνει τίποτα) παρά μόνον αλλάζει την σύνθετη αντίσταση που οδηγεί την επόμενη αλυσίδα, από υψηλή (όπως αυτή που έχουν οι μαγνήτες μας 10-20kOhm) σε χαμηλή (100Ohm-1kOhm) με τον μόνο στόχο, το σήμα καθώς ταξιδεύει κατά μήκος της αλυσίδας, να μην είναι τόσο ευάλωτο στην πυκνωτική της περιεκτικότητα. Παράλληλα, από την μεριά της κιθάρας το buffer παρουσιάζει υπερηψηλή σύνθετη αντίσταση, με αποτέλεσμα να μην "φορτώνει" τους μαγνήτες και το σήμα τους να διατηρείται ακέραιο.
Δηλαδή: στο φίλτρο RC που κόβει τα πρίμα, (θυμίζω ότι f=1/2πRC) το C που είναι η πυκνωτική περιεκτικότητα του συνόλου της αλυσίδας είναι σταθερό, δεν μπορούμε να το μεταβάλουμε. Μπορούμε όμως να μεταβάλουμε το R, την σύνθετη αντίσταση του ενεργού κυκλώματος που οδηγεί την αλυσίδα. Μειώνοντας σημαντικά το R, σπρώχνουμε το Low Pass RC φίλτρο ΕΞΩ από την ακουστική μπάντα και έτσι οι τυχόν απώλειες δεν μας αφορούν πλέον, διότι είναι πάνω από το ακουστικό εύρος. Δεν χάνουμε τίποτα που να θέλουμε να κρατήσουμε.
Πρώτα Συμπεράσματα:
1. Καλής ποιότητας βύσματα και σύνδεσμοι
2. Ποιοτικά καλώδια όπου μπορούμε
3. Όχι πιο μακρυά καλώδια από όσο πραγματικά χρειαζόμαστε
Είδαμε τι είναι το buffer, πάμε τώρα να συζητήσουμε την θέση του στην αλυσίδα.
Δεύτερο απλό αξίωμα:
Ότι χάνεται από το αρχικό σήμα στην πορεία, ΔΕΝ ανακτάται, μόνο μπορεί να αντικατασταθεί με παράπλευρο τρόπο πχ ενισχύοντας ότι έχει μείνει από τα πρίμα/διαύγεια, αλλά ποτέ δεν θα έχουμε πάλι το αρχικό original σήμα με όλη το εύρος που παρήγαγαν οι μαγνήτες μας.
ΆΡΑ η καλύτερη θέση για ένα buffer θεωρητικά θα ήταν ΠΑΝΩ στην κιθάρα, αμέσως μετά τους μαγνήτες, ώστε να μην χάσουμε τίποτα από το σήμα, ούτε καν από το πρώτο καλώδιο από την κιθάρα. (Οι ενεργοί μαγνήτες με το κύκλωμα τους ήδη λειτουργούν σαν buffers.)
Γιατί λοιπόν δεν έχουν όλες οι κιθάρες onboard buffer?.. εξαιρώντας τον παράγοντα μπαταρία που θα απαιτούνταν σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν ολόκληρες κατηγορίες πεταλιών που είναι σχεδιασμένα να διαδρούν (interact) με την σύνθετη αντίσταση των μαγνητών της κιθάρας, όπως πολλά Fuzz και Wah πετάλια. Όταν αυτά λειτουργούν μετά από buffers δεν έχουν τόσο καλή χροιά, όσο όταν τα οδηγεί υψηλή σύνθετη αντίσταση όπως αυτή των μαγνητών.
Δεύτερα συμπεράσματα λοιπόν:
1. Το (πρώτο) buffer πρέπει να μπαίνει όσο πιο κοντά στην κιθάρα είναι δυνατόν.
2. Το buffer πρέπει να μπαίνει ΜΕΤΑ τυχον Fuzz ή Wah που θέλουν να βλέπουν υψηλή σύνθετη αντίσταση.
3. ΔΕΝ χρειάζεται buffer σε μέρη αλυσίδων που ήδη οδηγούνται από ΕΝΕΡΓΑ κυκλώματα χαμηλής σύνθετης αντίστασης εξόδου, όπως:
α. Πετάλια την στιγμή που είναι ON.
b. Πετάλια που είναι always ON, όπως πχ το Timefactor στο DSP bypass setting.
c. Πετάλια που δεν είναι true bypass και έχουν built in buffers στο bypass.
d. Το SEND από το effects loop σε κάθε ενισχυτή.
ε. Το OUTPUT/SEND από σχεδόν κάθε πεταλιέρα.
4.Για τους purists μπορεί να μπεί ακόμα ένα buffer στο τέλος της αλυσίδας πεταλιών είτε μπροστά, είτε στο effects loop για να οδηγήσει το μήκος του καλωδίου που έπεται, προς το In ή το Return του ενισχυτή. Η διαφορά όμως θα είναι ελάχιστη σε σχέση με την διαφορά του πρώτου buffer.
Νομίζω ότι οι περισσότερες ερωτήσεις ήδη απαντήθηκαν, αλλά ας τις πάρουμε και αυτές συνοπτικά:
α). Ναι, αλλά η κιθάρα που είναι συχνοτικά υψηλότερα, επηρρεάζεται περισσότερο
β). Εγώ πιστεύω ναι, για ότι θεωρώ σημαντικό, αλλά αν αρχίσεις να ψηρίζεις τα ασήμαντα, άλλοι θα σου πούν όχι. Δες το (4) ανωτέρω.
γ). Όχι.
δ). Ξανά, δες το (4) ανωτέρω.
ε,ζ). Είναι τελείως διαφορετικά πετάλια, άρα έχουν και την ανάλογη διαφορετική θέση τους. Booster θα βάλεις όπου θέλεις να ενισχύσεις την ένταση του σήματος, κυρίως για να κλιπάρει περισσότερο ότι ακολουθεί, είτε είναι πετάλι, είτε ενισχυτής. Οπότε δεν είναι και overkill.
ε!). Εγώ θα έβαζα πρώτο το fuzz, δεύτερο το buffer και το booster μετά το compressor και πριν από όποιο distortion θα ήθελα να γκαζώσω.
