Κλειδιά/Κλίμακες??

[mleo]

Τι θα πει:"Αυτό το τραγούδι παίζεται στο κλειδί (ή στην κλίμακα) Λα ή Φα ή Σολ κλπ"??

[Ο Νέος Κιθαρωδός]

Πρόκειται για δυο διαφορετικά πράγματα:

1) Αν ένα τραγούδι είναι στην κλίμακα Ντο ή Ρε ή Μι κλπ. μας δείχνει πρώτα "πόσο ψηλά ή χαμηλά το τραγουδάμε", για να το πω πρακτικά. Επίσης, αν ξέρουμε ότι η κλίμακα είναι ματζόρε ή μινόρε, αυτό μας δείχνει αν το κομμάτι έχει χαρούμενη ή λυπητερή χροιά.

2) Τα κλειδιά είναι ένας τρόπος να γράφονται οι νότες στο πεντάγραμμο. Επειδή οι νότες είναι περισσότερες από όσες μπορούν να χωρέσουν στις πέντε γραμμές, όταν βγαίνουμε έξω από το πεντάγραμμο, είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω, "αλλάζουμε κλειδί", δηλ. μετατοπίζουμε το πεντάγραμμο ώστε οι νότες να γράφονται πάλι μέσα στις γραμμές (το λέω πολύ χονδρικά... ).

Συνήθως χρησιμοποιείται το κλειδί του Σολ για τις νότες στην συνηθισμένη περιοχή (π.χ. τραγούδι) και το κλειδί του Φα για τις πιο μπάσες νότες. Υπάρχουν και άλλα κλειδιά, άλλα χρησιμοποιούνται σπάνια.

[mleo]

Ωραία! Ευχαριστώ για την απάντηση. Πως όμως καταλαβαίνουμε σε ποια κλίμακα παίζεται το κομμάτι? Απο τις συγχωρδίες?

[D@ve Murray]

Πραγματι το καταλαβαινουμε απο τις συγχορδιες και τις περιοστερες φορες απο την πρωτη συγχορδια του κομματιου.

[Πέτροc]

... Επειδή όμως ... έχουν δει πολλά τα μάτια μου   ... μια πιο σίγουρη μέθοδος για να το καταλάβει κανείς, είναι από την ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ !! συγχορδία του κομματιού !!! (δουλεύει ίσως στο 100% των περιπτώσεων, ενώ η πρώτη συγχορδία δουλεύει στο 95%-πχ, ο Μάλαμας συχνά "αρχίζει" τα κομμάτια του από άλλη συγχορδία).

Η τελευταία (ή η πρώτη) συγχορδία ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Η ΚΛΙΜΑΚΑ που παίζεται το κομμάτι (πολύ χονδρικά, και μόνο για τις "κλασικές" κλίμακες). Π,χ. αν ένα κομμάτι αρχίζει από Ρε ματζόρε, τότε και η κλίμακα είναι η Ρε ματζόρε, και ανατρέχουμε στα άρθρα του κιθάρα.γρ και βρίσκουμε τις υπόλοιπες συγχορδίες ...
/nEwBiE  

[Ο Νέος Κιθαρωδός]

Ναι, ο nEwBiE έχει δίκιο! Για κάποιον ανεξήγητο λόγο (ίσως γιατί έτσι έχουμε συνηθίσει ) το αυτί μας θέλει να ακούσει την βασική συγχορδία στο κλείσιμο του τραγουδιού, αλλιώς κάτι δεν "κολλάει" και το αυτί μας μένει ανικανοποίητο.

Κλασικό παράδειγμα όπου η πρώτη συγχορδία ΔΕΝ είναι η βασική, είναι το "Δελφινάκι" του Λοΐζου, ένα από τα πρώτα του τραγούδια που έγιναν γνωστά. Η βασική συγχορδία ακούγεται για πρώτη φορά στο τέλος της εισαγωγής, δηλ. περίπου μετά από μισό λεπτό τραγουδιού

[marcius]

geia xara,
ta paidia parapanw exoun dikio, to gegonos ayto den einai tixaio, iparxei mia sigxordia i opoia legetai TONIKH(den einai mia sigekrimeni, apla mia gia kathe kommati). H toniki einai i prwti vathmida kai oles oi ipoloipes sigxordies einai se anafora pros tin toniki. PX. to pio klassiko blues einai to I-IV-V to opoio tha pei oti me toniki tin C exeis kiklo C-F-G opou i F einai i 4i tis C kai i G i 5i. Vevaia den einai toso aplo, giati analoga me to ti einai i kathe vathmida exeis allo tipo, p.x. minor blues, major, mporei na exeis dominant, diladi C7-F7-G7 (apo ta agapimena mou) klp. I toniki kathorizei tin klimaka kai exei amesi sxesi me tin "epilisi" tou ixou (den kserw an einai dokimo sta ellinika, mporei na einai lathos i leksi). i 4 px dimiourgei enan ateli ixo, den mporeis (genikes grammes, o,ti goustareis kaneis) na teleiwseis to kommati stin 4i giati afinei ena aisthima ateleias sti melwdia, to opoio prepei na epilithei (resolution) stin 1i (eniote stin 5i).

px. o kiklos mporei na einai:

C7 | C7 | C7 | C7
F7 | F7 | C7 | C7
G7 | F7 | C7 | X

opou X einai eite C7 eite G7 (eite I eite V gia tin epilisi)

elpizw na min ta berdepsa pio poli.. )

[deepfritz]

To 8ema einai gia biblia oloklhra.Aplws 8elw na pros8esw oti den yparxei panta mia sygxordia tonikh pou kyriarxei.Kai 8a prepei na 8ymomaste oti oi sygxordies bgainoun apo tis klimakes kai oxi to anapodo.Gi'ayto mia sygxordia Mi minore den bgainei mono apo thn Mi minore fysikh klimaka alla kai apo alles.

[ΠΑΝΜΕΓΙΣΤΟΣ - EOSFORUM - SOTRIANI -]

Ωραία! Ευχαριστώ για την απάντηση. Πως όμως καταλαβαίνουμε σε ποια κλίμακα παίζεται το κομμάτι? Απο τις συγχωρδίες?

...oxi μονο! Το καταλαβαινουμε σιγουρα απο τον οπλισμο, δηλαδη τις μονιμες αλλοιωσεις που υποδειλωνουν και την τονικοτητα του κομματιου! Απλα!

[blue_jazz]

Συχνα χρησιμοποιειται διαφορετικη πρωτη συγχορδια επειδη το τραγουδι αρχιζει με αρση. Δεν μπαινει κατευθειαν στο beat. Η τελευταια ειναι η σιγουρη λυση. Και ο οπλισμος. Αν και το καλυτερο ειναι να εχεις την παρτιτουρα και την αναλυσεις.

[profsokin]

Ρε παίδες, είμαι αυτοδίδακτος και προσπαθώ να μάθω επιτέλους κλίμακες απ'το kithara.gr και έχω τη εξής απορία: Η κλίμακα C είναι ίδια κι απαράλλαχτη με την Am;D=Bm,E=Cm,F=Dm,G=Em,A=Fm kai B=Gm; Έχουν εννοείται διαφορετική βασική νότα αλλά όταν τις ανεβοκατεβάζεις είναι το ίδιο πράγμα;

[profsokin]

Ισχύει και για τις πεντατονικές; C(πεντ)=Am(πεντ),D(πεντ)=Bm(πεντ),E=Cm(πεντ),F(πεντ)=Dm(πεντ) κοκ....;;;;...

[Σιδηρόπουλος]

σε γενικη βάση ναί..
ομως οι minor εχουν και άλλες μορφές οπως η harmonic minor και η melodic minor..

στις harmonic minor η 7η νοτα ειναι ανεβασμένη ενα ημιτόνιο
στις melodic minor η 6η και η 7η νότα ειναι ανεβασμένες ενα ημιτόνιο στο ανέβασμα ομως στο κατέβασμα αναιρείτε και γινεται σαν natural δηλαδη ακριβώς οπως την αντίστιχη major..

[cromlech]

oι κλιμακες εχουν τις ιδιες νοτες αλλα οι κλιμακες αυτες καθεαυτες δεν ειναι ιδιες...αμα παιξεις π.χ μια μι μινορε σε μια θεση και παιξεις μια ντο ματζορε σε μια αλλη θεση το ηχοχρωμα ειναι τελειως διαφορετικο...γι αυτο και οι κλιμακες ειναι σχετικες,οχι ιδιες...

[volcano]

Διαβάζοντας στο 'Θεωρία και πράξη' οτι οι κλίμακες ματζόρε έχουν ακριβώς τις ίδιες νότες  με τη σχετική τους μινόρε, βλέποντας όμως τις κλίμακες ναι μεν διαπιστώνω ότι C/Am, D/Bm, G/Em και F/Dm έχουν τις ίδιες νότες αλλά δεν φαίνεται να ισχύει για τις E/Cm, A/Fm, B/Gm. Για παράδειγμα η κλίμακα Ε αποτελείται απο τις νότες  E, F#, G#, A, B, C#, D# ενώ η κλίμακα Cm από C, D, Eb, F, G, Ab, Bb. Τί λάθος έχω στο συλλογισμό μου;

[Ο Νέος Κιθαρωδός]

Αλλά δεν φαίνεται να ισχύει για τις E/Cm, A/Fm, B/Gm. Για παράδειγμα η κλίμακα Ε αποτελείται απο τις νότες  E, F#, G#, A, B, C#, D# ενώ η κλίμακα Cm από C, D, Eb, F, G, Ab, Bb. Τί λάθος έχω στο συλλογισμό μου;

Το λάθος είναι ότι πρόκειται για τις κλίμακες E/C#m, A/F#m, B/G#m και όχι για αυτές που έγραψες παραπάνω...

Οι κλίμακες έχουν και πρέπει να έχουν τις ίδιες νότες! Η κλίμακα μινόρε αρχίζει από την προτελευταία (έκτη) νότα της κλίμακας ματζόρε.

[Staggάρης]

Ρε παιδίά για εξηγείστε μου: Ποιές είναι οι κλίμακες στην κιθάρα γιατί έχω μπερδευτεί και έχω διακόψει και τα μαθήματα!!!

[Σιδηρόπουλος]

κλίμακες ειναι παρα πολλές..
major
minor (natural, harmonic, melodic)
pentatonic
blues scale
mixolydian
dorian
κ.τ.λ..

ποιες θές να μάθεις?

[Staggάρης]

Αρχικά την major και την minor

[ntina_ru]

Αγαπητέ Μάκη
τι θέλεις να μάθεισ ακριβώς τις κλίμακες στην κιθάρα ή γενικώς τι είναι κλίμακες?
 

[Staggάρης]

Τις κλίμακες στην κιθάρα θέλω να μάθω

[JimTemoe]

Οι βασικές κλίμακες τις μουσικής είναι 4:

1: ΜΑΤΖΟΡΕ              Τ Τ Η Τ Τ Τ Η
2: ΜΙΝΟΡΕ                 Τ Η Τ Τ Η Τ Τ
3: ΦΡΥΓΙΚΗ ή ΟΥΣΑΚ   Η Τ Τ Τ Η Τ Τ
4: ΧΙΤΖΑΖ                 Η Ι Η Τ Η Τ Τ

Τ = ΤΟΝΟΣ
Η = ΗΜΙΤΟΝΙΟ
 Ι = ΤΡΙΗΜΙΤΟΝΙΟ

Παράδειγμα με την Ματζόρε σε τόνο C:

C – D – E – F - G – A – B – C

Παράδειγμα με την Μινόρε σε τόνο C:

C – D – Eb – F – G – Ab – Bb - C

[fatses asteies]

Θα προσπαθήσω να σε ξεμπερδέψω λίγο αν και είναι δύσκολο. Η πιο συνηθισμένη μινόρε είναι η αρμονική που όπως είπε ο Σιδηρόπουλος έχει ένα τριημιτόνιο ανάμεσα στην 6η και 7η. Στη Am δηλαδή έχει μετά το F  G# και αυτό το τριημιτόνιο είναι που δίνει ένα από τα χαρακτηριστικά ακούσματα της μινόρε (ή ελλάσονας). Άρα δεν έχει τις ίδιες νότες με τη ματζόρε (ή μείζονα). Όμως ας πάμε στην περίπτωση της φυσικής μινόρε που όπως είπαν αλλά και διάβασες έχει τις ίδιες νότες με την αντίστοιχη ματζόρε (γιατί η αρμονική και η μελωδική δεν έχουν τις ίδιες). Και λέω με την αντίστοιχη γιατί όπως έκανες τους συσχετισμούς μόνος σου πιο πάνω θα παρατήρησες ότι κάθε μια ματζόρε έχει και την αντίστοιχη μινόρε η οποία βγαίνει από την 6η της ματζόρε κλίμακας (για παράδειγμα η αντίστοιχη μινόρε της C είναι η Am). Εκεί που έκανες το λάθος και μπερδεύτηκες (εκεί που σε διόρθωσε ο Κιθαρωδός) είναι γιατί δεν είπες σωστά την κλίμακα ώστε να φτάσεις στη σωστή 6η. Παράδειγμα στο λάθος A / Fm. Το σωστό είναι βέβαια A /F#m γιατί η A (ματζόρε) σχηματίζεται όπως όλες οι ματζόρε με τον εξής απλό και πρακτικό τρόπο (μάθε τον απ' έξω) 2 τόνοι ημιτόνιο 3 τόνοι ημιτόνιο. Άρα έχουμε (νότες πια) για τη A (λα ματζόρε) : A / B / C# / D / E / F# / G#  όπου 6η είναι η F# . (Επίσης ο απλός και πρακτικός τρόπος σχηματισμού των αρμονικών μινόρε είναι τόνος-ημιτόνιο-2 τόνοι-ημιτόνιο-τριημιτόνιο-ημιτόνιο). Ας πάμε λοιπόν πάλι στη φυσική μινόρε. Εκεί ναι μεν νομίζεις ότι έχεις ίδιες νότες αλλά τα διαστήματα που αποτελούν τη κλίμακα είναι διαφορετικά (δε θα επεκταθώ για να μη μπερδευτείς περισσότερο). Απλά να σου πω ότι η C έχει πρώτες νότες C-D-E δηλαδή η 3η που σχηματίζεται από την πρώτη νότα (το διάστημα C-E) είναι 3ης μεγάλο (2 τόνοι) ενώ στη Am το διάστημα 3ης από την πρώτη νότα (το A-C) είναι 3ης μικρό (τόνος-ημιτόνιο). Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά στο άκουσμα μιας ματζόρε και μιας μινόρε (οποιασδήποτε) αυτό που κάνει τη ματζόρε χαρούμενη και τη μινόρε λυπημένη, αυτό το διάστημα 3ης (μεγάλο στις ματζόρε μικρό στις μινόρε). Φυσικά θα μου πεις μα σα κλίμακες έχουν τις ίδιες νότες, τι με νοιάζουν τα υπόλοιπα (εκτός του γεγονότος βέβαια ότι στα τραγούδια η περίπτωση να συναντήσεις φυσική μινόρε είναι σχεδόν απίθανη ή τέλος πάντων πρακτικά άχρηστη ). Τότε το μόνο που μπορώ να σου απαντήσω τώρα είναι ναι, έχουν τις ίδιες, ξεκίνα απο την αρχή μάθε τα διαστήματα, μάθε τις κλίμακες , μάθε τις συγχορδίες και μετά να το δούμε πιο αναλυτικά γιατί τώρα το μόνο που θα κάνω είναι να σε μπερδέψω περισσότερο.

[bluechild]

    Έχουν τις ίδιες νότες, αλλά ΔΕΝ είναι το ίδιο πράγμα όταν τις ανεβοκατεβάζεις. Παίζει ρόλο το ποιές τονίζεις. Δοκίμασε να ηχογραφήσεις για 1 λεπτό τη συγχορδία Cmaj και για 1 λεπτό την Amin. Ύστερα παίξε την C majore κλίμακα αρχικά τονίζοντας τη C και τη δεύτερη φορά τονίζοντας την Α. Χοντρικά θα καταλάβεις γιατί δεν είναι το ίδιο πράγμα. Ποιό μετά μπορείς να δοκιμάσεις να προσεγγίσεις τις βασικές νότες της κάθε συγχορδίας με διαφορετικούς τρόπους. Πχ για τη Ντο ματζόρε να κλείνεις το μέτρο σε ισχυρό σημείο πρώτα με B - C και ύστερα με A# - C (ιωνικός - μυξολύδιος τρόπος). Η να προσεγγίσεις πρώτα την G (5η της Ντο) με Φα και ύστερα να την προσεγγίσεις με Φα# (ιωνικός - λύδιος).

[kripotosg]

Κατ αρχήν ενα κομμάτι δεν είναι γραμμένο σε όλη του τη διάρκεια σε μία κλίμακα. Μπορεί να μεταπηδήσει και σε άλλες (συνήθως όμως τελειώνει με την αρχική).
Ακόμα, η τελευταία συγχορδία μπορεί να είναι όχι και τόσο σχετική σε μερικά κομμάτια με την τονικότητα.
Αυτό αποτελεί τις περισσότερες φορές εκφραστικό μέσο του καλλιτέχνη.Ενδεικτικά αναφέρω κομμάτια....
Εγινε η απώλεια συνήθειά μας - Διάφανα κρίνα---> Το κομμάτι είναι σε Εm και καταλήγει με την C
Φεύγει η ζωή -Τα φώτα που σβήνουν---> το κομμάτι είναι σε F#m και καταλήγει στη Bm.

Μια άλλη κατηγορία κλεισιμάτων είναι αυτό που λέν οι κλασσικοί "τρίτη του Πικαρντί". Ενα μινόρε κομμάτι να κλείνει με την ομόνυμη ματζόρε.Αν το συναντήσεις είναι ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό φινάλε(ειδικά αν υπάρχει και μια ωραία τριφωνία με φωνές!).
 
Θα συμφωνήσω με τον deepfritz . Ο οπλισμός και η ποιότητα των συγχορδιών είναι οι καλύτερες πυξίδες.


Παντώς να λες πάλι καλά που οι περισσότεροι μουσικοί επιλέγουν τονικό σύστημα. Υπάρχουν ρεύματα της μουσικής που δεν υπάρχει τονικό κέντρο. Τρέλλα!!!