Τα licks στον αυτοσχεδιασμό ΜΕΡΟΣ 2ο

[Harpwood]

Το παρόν είναι το 2ο μέρος της σειράς "Τα licks στον αυτοσχεδιασμό" . Για το πρώτο μέρος κάντε κλικ εδώ.


Στο προηγούμενο μέρος είδαμε μερικά κοινά χαρακτηριστικά της ομιλίας με την μουσική, διακρίναμε ως πιο ιδιαίτερο τον αυτοσχεδιασμό. Είδαμε τι είναι τα licks και πια είναι η θέση τους στην μουσική σε σχέση με την ομιλία, καθώς και πως να τα μελετήσουμε με κάποια στοιχειώδη μεθοδικότητα.


Όπως είδατε (ίσως με παράπονο κάποιοι), δεν έβαλα ούτε μία παρτιτούρα/ταμπλατούρα παράδειγμα και καθόλου υλικό μελέτης (licks),  στο πρώτο μέρος. Αυτό έγινε κυρίως διότι η ύλη του πρώτου μέρους δεν απευθύνεται μόνο σε όσους μελετάνε τζαζ. Άσε που το υλικό που κυκλοφορεί είναι άφθονο και εύκολα προσιτό.


Το 2ο μέρος που διαβάζετε αυτή τη στιγμή επεκτείνει και αναλύει θέματα του 1ου μέρους, αλλά υπό το πρίσμα του ήχου της τζαζ.  Παρ' όλα αυτά και να μην σας ενδιαφέρει άμεσα η τζαζ, ίσως σας αρέσει αυτός ο τρόπος σκέψης ως μέσο για καλύτερους και δημιουργικότερους αυτοσχεδιασμούς.

Στο πρώτο μέρος έγινε και αναφορά στις guide notes και στην επιβεβλημένη χρήση τους. Πρέπει το κάθε ακόρντο να περιγραφεί σωστά παίζοντας τις guide tones, οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο η 3η και η 7η (αφού αυτές ορίζουν την "ποιότητα" του ακόρντου) και κατά δεύτερο η 1η και η 5η του εκάστοτε ακόρντου. Εάν κάτι τέτοιο εκτελεστεί σωστά μπορούμε να ακούσουμε όλες της αλλαγές των ακόρντων στο σόλο χωρίς να υπάρχει καθόλου αρμονική υποστήριξη. Κατά συνέπεια, τα licks από μόνα τους δεν φτάνουν για να αυτοσχεδιάσουμε, χρειάζεται και καλή γνώση των arpeggios...  Παράδειγμα, εάν σε κάποιο αυτοσχεδιασμό συναντήσουμε το ακόρντο Cmaj7, οι guide notes είναι E (3η),  B(7η), C(θεμέλιος), G( 5η). Πρέπει να ξέρουμε και τις θέσεις τους στην ταστιέρα.


Στην ταμπλατούρα /παρτιτούρα που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε βήμα-βήμα πως μπορείτε να "κατασκευάσετε" τα δικά σας licks. Για λόγους απλότητας και ευκολίας ξεκινάμε με απλές φρασούλες των 2 μέτρων σε σειρές ακόρντων όπως  ΙΙ-V7-Imaj, V7-Ιmaj, IIm7b5-V7#5-Im7.  Φυσικά είναι ένα απλό παράδειγμα. Οι πιθανοί συνδυασμοί από νότες και ρυθμικές αξίες, είναι άπειροι, αλλά η αρχή μία: Στο beat που γίνεται αλλαγή ακόρντου, παίζετε μια guide note του ακόρντου αυτού! Για άλλες σειρές ακόρντων πρέπει να βρείτε ή να συνθέσετε κατάλληλα licks. Τα guide notes επισημαίνονται καθώς και οι αλλοιώσεις της εκάστοτε δεσπόζουσας, αν υπάρχουν.


σελίδα 1


σελίδα 2





Σημείωση: Στην τζαζ η πιο συνηθισμένη αξία στις φράσεις, είναι τα όγδοα. Επίσης τα τρίηχα χρησιμοποιούνται πάρα πολύ συχνά.


Ας δούμε και μερικά 4μετρα licks. Ο τρόπος κατασκευής είναι ο ίδιος με τα 2μετρα licks. Dεν έχει νόημα να τον επαναλάβουμε. Συμπεριέλαβα και εδώ χρήσιμα σχόλια.


σελίδα 3


σελίδα 4



Οι παραπάνω παρτιτούρες/ταμπλατούρες για το sibelius 7

 2 bar licks

 4 bar licks

Οι πιο παρατηρητικοί από σας θα είπατε, "που είναι τα bends?". Τα bends υπάρχουν μονάχα σαν εξαίρεση (του κανόνα που τα απαγορεύει). Δηλαδή χρησιμοποιούνται σπανίως. Ευνοούνται περισσότερο τα slides και τα slurs στην τζαζ για την άρθρωση.


Στο 3ο και τελευταίο μέρος, θα δούμε πως μπορούμε να τα εφαρμόσουμε όλα αυτά στην πράξη, παίζοντας μουσική...




UPDATE (13/02/2013) : το τρίτο μέρος εδώ
 
ΥΓ. Δυστυχώς ο περιορισμένος χρόνος δεν με άφησε να ηχογραφήσω τα licks που σας έδωσα. Ελπίζω να βρω χρόνο κάποια στιγμή και θα τα ανεβάσω. Σας υπόσχομαι παρ' όλα αυτά, πως στο 3ο και σημαντικότερο μέρος, το υλικό σίγουρα θα ηχογραφηθεί όπου εδώ έρχεται και το κακό νέο, γιατί το 3ο μέρος θα είναι έτοιμο μετά τις γιορτές (δυστυχώς αρκετά πιο μετά).

[Fourier]

Μπράβο Harpwood, πάρα πολύ καλό άρθρο, φοβερή δουλειά στην επεξήγηση των παραδειγμάτων! Προτείνω να τα μελετήσουν όσοι ενδιαφέρονται για lead κιθάρα, ανεξαρτήτου στυλ.

Δύο σχόλια:
- Είναι τυχαίο ότι σε όλα τα licks των παραδειγμάτων (εκτός από ένα, που μάλλον είναι η εξαίρεση του "κανόνα") η μετάβαση από την μία αρμονία στο guide tone της επόμενης γίνεται με κίνηση ενός ή, το πολύ, δύο ημιτονίων ?
- Στο lick 10, μέτρο 4, beats 3-4, αυτό το "mimi-lick" που κάνεις superimpose μου μοιάζει περισσότερο για A7b9 (που είναι μάλλον και αναμενόμενο για να οδηγήσει στην Dm7 του επόμενου μέτρου) και όχι G7, που, φαντάζομαι κατά λάθος, γράφει η περιγραφή.

Αναμένω και τα επόμενα άρθρα σου!

[Harpwood]

Μπράβο Harpwood, πάρα πολύ καλό άρθρο, φοβερή δουλειά στην επεξήγηση των παραδειγμάτων! Προτείνω να τα μελετήσουν όσοι ενδιαφέρονται για lead κιθάρα, ανεξαρτήτου στυλ.

Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια

Δύο σχόλια:
- Είναι τυχαίο ότι σε όλα τα licks των παραδειγμάτων (εκτός από ένα, που μάλλον είναι η εξαίρεση του "κανόνα") η μετάβαση από την μία αρμονία στο guide tone της επόμενης γίνεται με κίνηση ενός ή, το πολύ, δύο ημιτονίων ?

Δεν είμαι σίγουρος.Ο συνηθέστερος λόγος που συμβαίνει αυτό πιστεύω, είναι λόγω της κλίμακας που χρησιμοποιείται και συνήθως αποτελείται από τόνους και ημιτόνια (πχ όπως είναι πολύ γνωστό η C major κλίμακα έχει φόρμα TTHTTTH) ή πρόκειται απλά για χρωματική προσέγγιση του guide note, κίνηση που ενισχύει την αρμονία.


Παρ' όλα αυτά, είναι γνωστό και ίσως σχετίζεται με την ερώτηση σου, πως αν η σειρά ακόρντων είναι αρμονικά πολύ δυνατή όπως συμβαίνει με τα II-V-I, τότε σίγουρα οι περισσότερες, αν όχι όλες οι guide notes μεταξύ των ακόρντων, είτε θα απέχουν μεταξύ τους  1-2 ημιτόνια, είτε θα είναι ταυτόφωνες. (μπορείς να το διαπιστώσεις και μόνος σου. Dm7 = D F A C,  G7 = G B D F, Cmaj7= C E G B).

Με την ευκαιρία σου παραθέτω και πιο advanced guide notes εδώ. Αν δεν τις έχεις υπόψιν, είμαι σίγουρος πως θα σε ενθουσιάσουν

- Στο lick 10, μέτρο 4, beats 3-4, αυτό το "mimi-lick" που κάνεις superimpose μου μοιάζει περισσότερο για A7b9 (που είναι μάλλον και αναμενόμενο για να οδηγήσει στην Dm7 του επόμενου μέτρου) και όχι G7, που, φαντάζομαι κατά λάθος, γράφει η περιγραφή.

Αναμένω και τα επόμενα άρθρα σου!

Έχεις απόλυτο δίκιο, έκανα λάθος. Την Α7 εννοούσα και αντί για #5 που έγραψα για το C#, το σωστό διάστημα είναι μεγάλη 3η.  Τα διόρθωσα.

[Fourier]

Ευχαριστώ Harpwood. Ίσως η πιο πειστική ερμηνεία για την κίνηση σε μικρά διαστήματα είναι ότι απλά αποτελεί χαρακτηριστικό του "παραδοσιακού jazz" στυλ, όπως και η απουσία των bends.