Τα licks στον αυτοσχεδιασμό ΜΕΡΟΣ 3ο + Αναφορά στα Patterns

[Harpwood]

Με το παρόν thread ολοκληρώνεται η σειρά "Τα licks στον αυτοσχεδιασμό". Για το πρώτο μέρος κάντε κλικ εδώ και για το δεύτερο μέρος κάντε κλικ εδώ.

Στο προηγούμενο μέρος είδαμε πως μπορούμε να κατασκευάσουμε δικά μας licks και σας έδωσα μερικά έτοιμα ως παραδείγματα. Τώρα θα δούμε πως μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε όλα αυτά στην πράξη, παίζοντας μουσική. Επιπρόσθετα, στο παρόν thread κάνω και αναφορά στα jazz patterns. Είχα σκοπό να αφιερώσω χωριστώ thread γι' αυτά, αλλά τελικά λόγω περιορισμένου χρόνου που μπορώ να διαθέσω τα συμπεριλαμβάνω πιο περιληπτικά εδώ...

Το κομμάτι παράδειγμα είναι το "All The Things You Are", μουσική του Jerome Kern και στίχοι του Oscar Hammerstein II (δεν θα μας απασχολήσουν οι στίχοι φυσικά απλά καλό είναι να το αναφέρουμε). Το κομμάτι γράφτηκε το 1939, παρ' όλα αυτά, 74 χρόνια μετά υπάρχει κόσμος που το απολαμβάνει και ασχολείται μαζί του, είτε ακούγοντας το, είτε μελετώντας το. [size=78%]  [/size]
Αν και το "All The Things You Are" θεωρείται δύσκολο κομμάτι, τα άφθονα II-V-I που έχει η αρμονία του, το καθιστά  ιδανικό για να δούμε στην πράξη τα μερικά από τα καλύτερα licks που σας έδωσα στο 2ο μέρος.

Λένε, πως ο αυτοσχεδιασμός χωρίς να ακουστεί το θέμα (η σύνθεση, η μελωδία) του κομματιού είναι στείρος. Με αυτή την πεποίθηση κατά νου, θεώρησα αναγκαίο να ηχογραφήσω και το θέμα για λόγους ακουστικής πληρότητας. Επομένως, στο ηχογραφημένο παράδειγμα θα ακούσετε το intro και 2 choruses, όπου στο 1ο chorus παίζω το θέμα και στο 2ο παίζω ένα solo - "αυτοσχεδιασμό". Βάζω σε εισαγωγικά τον αυτοσχεδιασμό, μιας και για τις ανάγκες του άρθρου, περιορίζεται σημαντικά ο αυθορμητισμός. Μόνο το μέρος C είναι καθαρός, αυθόρμητος αυτοσχεδιασμός, σε αντίθεση με τα Α, Α` και Β που προσχεδιάστηκαν (arranged) για τις διδακτικές ανάγκες του άρθρου και για λόγους συνοχής/συνέχειας, με το 2ο μέρος.
(Επί της ευκαιρίας, πριν συνεχίσουμε, κάνω μια παρένθεση εδώ, για να δώσω link για ένα thread-προϋπόθεση για όσους θέλουν να μάθουν να αυτοσχεδιάζουν--->  με ποιο τρόπο μπορούμε να  μελετήσουμε ένα τζαζ κομμάτι  αποτελεσματικά)


Ας δούμε τις δύο πρώτες σελίδες του παραδείγματος




Τα πρώτα 4 μέτρα που επαναλαμβάνονται είναι το intro
Στο μέτρο 9 αρχίζει το θέμα. Διαρκεί 36 μέτρα, τελειώνει στο μέτρο 44.
Στο μέτρο 45 αρχίζουν τα solos και είναι το σημείο που μας ενδιαφέρει για να δούμε τα licks στην πράξη. Αρχίζω παίρνοντας τις πρώτες νότες των licks 9 και 10 και κάνω άλλη μια νέα  παραλλαγή (δείτε το 2ο μέρος για περισσότερες λεπτομέρειες) η οποία αντί  να εξελίχθη σε δεσπόζουσα με μεγάλη 3η, παίζω μικρή για να κολλήσω το lick 12 στο αμέσως επόμενο μέτρο.  Στο μέτρο 48 (του ίδιου lick) στο τελευταίο τέταρτο, υπερσυγχωνεύω κόντρα στο ακόρντο Αbmaj7  τη νότα Gb η οποία είναι η μικρή 7η του Αb. Ουσιαστικά εδώ παίζω Αb7 κόντρα στο Abmaj7, γιατί τo ακόρντο που ακολουθεί  είναι το Dbmaj7 και έτσι επαληθεύεται μια ισχυρή αρμονική σχέση V7->I (Ab7->Dbmaj7). Επιπρόσθετα, (για πιο jazzy αποτελέσματα) λόγω του αρμονικού δίπολου V7->I στο μέτρο 48 μπορούν να αλλοιωθούν  επίσης  η 5η και η 9η του Ab7.


Στο μέτρο 50 έχουμε το lick 2.


Ας δούμε την τρίτη σελίδα


Στο μέτρο 53 ξεκινάω με pattern (=μοτίβο). Το έχω "τετραγωνίσει" στην παρτιτούρα για να το διακρίνετε/κατανοήσετε ευκολότερα. Tα patterns είναι μικρές φρασούλες  που μπορούν να επαναληφθούν ξανά και ξανά διαδοχικά όπως ένα μοτίβο. Τα ρυθμικά patterns διατηρούν τις αξίες στις νότες, ενώ οι νότες μπορούν να διαφέρουν ή και όχι κατά την επανάληψη. Στο παράδειγμα, οι ρυθμικές αξίες και οι νότες παραμένουν ίδιες κατά την επανάληψη. Αρμονικό (ή μήπως να το πω interval)  pattern, είναι η φρασούλα που διατηρεί σταθερή αρμονική σχέση με την αρμονία του κομματιού ή η νότες που αποτελούν την φράση απέχουν μεταξύ τους συγκεκριμένα διαστήματα χωρίς όμως να επιβάλλεται κατά την επανάληψη η διατήρηση των ρυθμικών αξιών. Φυσικά ο συνδυασμός ρυθμικού/αρμονικού pattern είναι παραπάνω από αποδεκτός. Παράδειγμα, στον σύνδεσμο που σας έδωσα "Πως να μελετήσετε σωστά ένα jazz κομμάτι", όλα αυτά που σας λέω να παίξετε ουσιαστικά είναι αρμονικά/interval patterns (παίξτε μέχρι την 3η ή την 5η κάθε ακόρτου). Άλλο παράδειγμα είναι να παίξετε μια κλίμακα σε 3ες, 4ες, 5ες κοκ... Τα patterns εάν χρησιμοποιηθούν δημιουργικά και όχι σαν ασκήσεις (μιας και σαν ασκήσεις άρχισαν να υφίστανται) θεωρούνται ένα πολύ ισχυρό αυτοσχεδιαστικό εργαλείο! Ουσιαστικά δεν υπάρχει ορισμός το τι είναι ακριβώς ένα pattern. Είναι όλα τα παραπάνω που ανέφερα και άλλα τόσα και πολλές φορές η έννοιες pattern και lick είναι "το ένα και το αυτό ". Οι ορισμοί που δίνω είναι κάπως "μπακαλίστικοι" στην προσπάθειά μου να σας τα εξηγήσω. Το ότι δεν μπορούν να οριστούν με ακρίβεια όμως, δεν μειώνει καθόλου την αξία τους είτε ως ασκήσεις τεχνικής, κλιμάκων ή διαστημάτων είτε ως ολοκληρωμένες φράσεις.

...κατά την γνώμη μου και τις έως τώρα γνώσεις μου ισχύει :

jazz αυτοσχεδιασμός = (licks + arpeggios + patterns + δημιουργικότητα, φαντασία) x ακούσματα

Στο μέτρο 61 έχουμε το lick 13  το οποίο καταλήγει σε ένα ακόμα pattern.
Παίζω ξανά το lick 13 και το προσεγγίζω χρωματικά αυτή τη φορά στο μέτρο 65, το παίζω αυτή την φορά από Emaj7 (αντί  Gmaj7 στο μέτρο 61) όπως μου υποδεικνύει η αρμονία του κομματιού. Χρησιμοποιώ το ίδιο lick σαν pattern, ας το πούμε μελωδικό σ' αυτήν την περίπτωση.


Από το μέτρο 69, αφήνω το προκαθορισμένο υλικό που είδαμε στο 2ο μέρος και αρχίζω πλέον πραγματικά να αυτοσχεδιάζω (επίσης για διδακτικούς λόγους). Ξεκινάω με ένα arpeggio Fm7, συνεχίζω στο επόμενο μέτρο (70) με τμήμα από το mode Bb dorian.
 
Στο μέτρο 71, τονίζω τις b9 και #9 του Εb7, μιας και όπως έχω γράψει αρκετές φορές έως τώρα, το Εb7 είναι η δεσπόζουσα του Abmaj7 και επαληθεύει την σχέση V7-I.

(η συνέχεια λόγω χώρου παρακάτω)

[Harpwood]

Τέταρτη και τελευταία σελίδα...





To lick συνεχίζεται στο επόμενο μέτρο με υπερσυγχωνευμένη  mixolidian και ισχύουν ακριβώς τα ίδια που έγραψα για το μέτρο 48.
 Το chorus κλείνει με πολύ ενδιαφέρουσα αρμονία. Το Dbmaj7 (από το προηγούμενο II-V-I) γίνεται Dbm7 (major to minor) και έπειτα ακολουθεί χρωματική κίνηση (Dbm7->Cm7->Bm7->Bbm7) και καταλήγει σε II-V-I και ένα ΙΙ-V στο τέλος του chorus, που μας οδηγεί στο ακόρντο Ι στην αρχή του επόμενου chorus.
 
 
 Η χρωματική κίνηση μας δίνει την ευκαιρία για δημιουργική χρήση των arpeggios. Με την φράση "δημιουργική χρήση" εννοώ τα arpeggios να μην ακούγονται σαν ασκήσεις αλλά να έχουν μουσικότητα. Τίποτα το τρομερό ή το καινοτόμο εδώ, στο Dbm7 (μέτρο 74) και στο Cm7 (μέτρο75) χρησιμοποιώ τα αντίστοιχα arpeggios, αλλά  στο Bm7 (μέτρο 76) παίζω arpeggio Bdim. Ο λόγος που παίζω Bdim κόντρα στο Bm7 είναι εξωφρενικά τρελός και δεν έχει κάποια σχέση με την αρμονία (τουλάχιστον ως συμπέρασμα από συζητήσεις σε διάφορα ειδικευμένα αμερικάνικα τζαζο-φόρα).  Υπάρχουν 2 εκδοχές αυτού του κομματιού η μία έχει το ακόρντο Bm7 και θεωρείται η απλοποιημένη για να είναι το κομμάτι κάπως πιο εύκολο και η αυθεντική όπου στο επίμαχο μέτρο είναι το Βdim. Έχω μελετήσει και τις δύο εκδοχές και οι δύο μου αρέσουν πάρα πολύ. Παίζοντας με τον καιρό υιοθέτησα και τις δύο και κατέληξα να παίζω την Bm7 εκδοχή στo θέμα και την Bdim  εκδοχή στα σόλα. Τέτοιο arrangement κάνω και με φίλους κατά τα διάφορα lives ή τζαμαρίσματα. Είπα να το περάσω και εδώ για να δείτε και τις δύο εκδοχές. Πείτε πως το Bdim κόντρα στο Bm7 είναι ένας άτυπος επαναεναρμονισμός (reharmonization). Στην τελική δεν είναι ανάγκη να τα χαλάσουμε στα ονόματα, στους τύπους ή στην ορολογία. Σημασία έχει να παίζουμε μουσική και να περνάμε (τουλάχιστον εμείς οι ερασιτέχνες) καλά και δημιουργικά.

 Το σόλο κλείνει με ένα τυπικό 4μετρο II-V-I τζαζ lick (μέτρα 77-80)


Το ηχογραφημένο παράδειγμα
http://www.mediafire.com/?z75an66xpzaf9mp

To ίδιο ηχογραφημένο παράδειγμα από box
https://www.box.com/s/6w4yntbqpmlm6i9lqpjx

Backing Track για practice
http://www.mediafire.com/?6xn46o66d2jbytx


Οι τέσσερις σελίδες που ανάρτησα παραπάνω, συγκεντρωμένες σε ένα PDF για ευκολότερη μελέτη off-line
http://www.mediafire.com/view/?cu86h0gdbqbcgj6

Τέλος το Leadsheet του "All the Things you Are"
http://www.mediafire.com/?85a7f8r98p2e6eh

[Fourier]

Πολύ καλό άρθρο, έχει πολύ "food for thought". Μου άρεσε πολύ και το μουσικό παράδειγμα. 

Διαβάζοντάς το, κάπως πρόχειρα, μου ήρθαν στο μυαλό κάποιες σκέψεις που ίσως θες να σχολιάσεις:

- Την τεχνική που αναφέρεις ως "patterns" την συναντώ και ως "sequence(s)". Θυμάμαι σε ένα άρθρο στο guitar techniques που κάποιος έγραφε ότι γενικά αποφεύγεται γιατί θεωρείται απλή και κάνει το άκουσμα προβλέψιμο στον ακροατή (αν θυμάμαι καλά το έγραφε στα πλαισια ενός jazz-fusion tutorial). Δεν το λέω ως κριτική στο παράδειγμά σου (ίσα-ίσα που μου ακούστηκε η εφαρμογή τους στο παράδειγμά σου επιτυχημένη), αλλά ως κάτι που μου είχε κάνει εντύπωση και δεν ξέρω αν είναι ευρεία διαδεδομένη άποψη.

- Το ότι "δουλεύει" εξίσου η Bdim7 και η Bm7 στο μέτρο 76 θα έλεγα ότι οφείλεται στο ότι συγχορδία δεν έχει αρμονική λειτουργία (είναι εκτός κλειδιού) και λειτουργεί απλά ως περαστική (συνδετικός κρίκος) μεταξύ των διατονικών αρμονιών Cm7 και Βbm7 (στο κλειδί Αb). Σημασία έχει μόνο η κίνηση ημιτονίου του root note (C->B->Bb) των διαδοχικών συγχορδιών και όχι τόσο ο τύπος της περαστικής συγχορδίας (αν και σίγουρα διαφορετικές επιλογές του τύπου δίνουν και διαφορετικό "χρώμα").
Αυτή η κίνηση B->Bb μπορεί να δώσει αφορμή και για μια άλλη εξήγηση, ότι η συγχορδία με root το B παίζει το ρόλο altered dominant για την συγχορδία με root το Βb και οποιαδήποτε επιλογή για τον τύπο της "Β συγχορδίας" μπορεί να θεωρηθεί ότι καλύπτει αυτό τον ρόλο (σαν μία παραλλαγή της "συμβατικής" b5-substitution dominant).

[Harpwood]

Πολύ καλό άρθρο, έχει πολύ "food for thought". Μου άρεσε πολύ και το μουσικό παράδειγμα.   

ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια 

- Την τεχνική που αναφέρεις ως "patterns" την συναντώ και ως "sequence(s)". Θυμάμαι σε ένα άρθρο στο guitar techniques που κάποιος έγραφε ότι γενικά αποφεύγεται γιατί θεωρείται απλή και κάνει το άκουσμα προβλέψιμο στον ακροατή (αν θυμάμαι καλά το έγραφε στα πλαισια ενός jazz-fusion tutorial). Δεν το λέω ως κριτική στο παράδειγμά σου (ίσα-ίσα που μου ακούστηκε η εφαρμογή τους στο παράδειγμά σου επιτυχημένη), αλλά ως κάτι που μου είχε κάνει εντύπωση και δεν ξέρω αν είναι ευρεία διαδεδομένη άποψη.

Δεν είχα ξανακούσει για τα "sequences" και ένα γρήγορο ψάξιμο στο google τα βρήκα στο wikipedia και είδα ότι είναι πάνω-κάτω τα ίδια με τα patterns. Προφανώς από είδη σε είδη μουσικής διαφέρει η ορολογία (κάτι σαν "αργκό" ίσως;). Όπως καταλαβαίνεις η κατηγοριοποίηση τους από μένα έγινε τελείως εμπειρικά και επιτέλους βρήκα μια πηγή, που μπορώ να δω μια πιο σωστή και εμπεριστατωμένη κατηγοριοποίηση. Είναι αστείο πάντως, πως σε διάφορα ειδικευμένα τζαζο-φόρα που συμμετείχα σε συζητήσεις, κανείς δεν μπορούσε να τα ορίσει/κατηγοριοποιήσει με σαφήνεια και στις συζητήσεις αυτές συμμετείχαν "δυνατοί" παίχτες καθώς και εκπαιδευτικοί της τζαζ μουσικής. Όλοι τα περιέγραφαν πάνω κάτω στο ίδιο στυλ που τα περιέγραψα και εγώ σ'αυτό το thread. Διάβασα πχ έναν και έλεγε "τα patterns για μένα μια outside φράση (αναφερόμενος στο γνωστό inside/outside), ένα concept, μια φράση, ένα ακόρντο( ), μια 2-5-1 φράση,  ένας ελεύθερος ήχος, ένα lick ίσως; Ναι είναι πολύ κοντα στο lick... Υπάρχουν πολλές απαντήσεις στην ερώτηση τι είναι ένα pattern..." για να καταλάβεις την ασάφεια του θέματος.  Το πιο εύστοχο σχόλιο που θυμάμαι να είχα διαβάσει είναι ότι "ένα pattern είναι μια 'παλέτα' από νότες ή/και  αξίες ή/και διαστημάτων που συνθέτουν μια επαναλαμβανόμενη φράση".


Αν τελικά η χρήση του pattern κάνει το άκουσμα προβλέψιμο στον ακροατή ή όχι, έχει να κάνει πιστεύω με τον μουσικό που τα παίζει και ίσως με τις ικανοτητές ή και τις προθέσεις του, γιατί στην τελική, το προβλέψιμο άκουσμα δεν είναι αναγκαστικά κάτι κακό και έχοντας ως δεδομένο πως η ίδια η μουσική από την φύση της, έχει την τάση να επαναλαμβάνεται (πχ μια κλίμακα επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά όσο ανεβαίνουμε τις οκτάβες), τότε μπορώ να πω, πως η χρήση των sequences, patterns, motifs (ή πες το όπως αλλιώς θες), λογικά πρέπει να είναι σχεδόν επιβεβλημένη σε κάθε είδος μουσικής και οι μουσικές που τυχών τα απορρίπτουν να αποτελούν απλά εξαίρεση... Εξάλλου ο Scott Henderson είπε : "Repetition is everything" εννοώντας πως κατά τον αυτοσχεδιασμό (και ιδιαίτερα στο blues)  πρέπει να παραμένουμε στην ιδέα (με επαναλήψεις) και μην πετάμε την μία μετά την άλλη γιατί έτσι δεν "λεμέ" τίποτα πάρα φλυαρούμε (για την ακρίβεια είπε "rubling"=κανω φασαρία) και αποσυντονίζεται ο ακροατής. Αυτό δεν ισχύει τελείως στην τζαζ, μιας και εικάζεται πως η λέξη jazz προέρχεται από την γαλλική ιδιωματική λέξη "jasser"(->"jazzer"?->jazz?) από τους Κρεόλους της Νέας Ορλεάνης, αλλά μιλάω για την μουσική γενικότερα και όχι για την τζαζ.


Το επίμαχο βίντεο με τον Scott Henderson δεν το βρήκα στο youtube και ήδη το ανεβάζω. Θα το κάνω ποστ εδώ αύριο. Έχει πολύ ενδιαφέρον, γιατί και αυτός παρομοιάζει την μουσική με τον προφορικό λόγο, όπως κάνω και εγώ ακριβώς στο πρώτο μέρος της σειράς άρθρων...

- Το ότι "δουλεύει" εξίσου η Bdim7 και η Bm7 στο μέτρο 76 θα έλεγα ότι οφείλεται στο ότι συγχορδία δεν έχει αρμονική λειτουργία (είναι εκτός κλειδιού) και λειτουργεί απλά ως περαστική (συνδετικός κρίκος) μεταξύ των διατονικών αρμονιών Cm7 και Βbm7 (στο κλειδί Αb). Σημασία έχει μόνο η κίνηση ημιτονίου του root note (C->B->Bb) των διαδοχικών συγχορδιών και όχι τόσο ο τύπος της περαστικής συγχορδίας (αν και σίγουρα διαφορετικές επιλογές του τύπου δίνουν και διαφορετικό "χρώμα").
Αυτή η κίνηση B->Bb μπορεί να δώσει αφορμή και για μια άλλη εξήγηση, ότι η συγχορδία με root το B παίζει το ρόλο altered dominant για την συγχορδία με root το Βb και οποιαδήποτε επιλογή για τον τύπο της "Β συγχορδίας" μπορεί να θεωρηθεί ότι καλύπτει αυτό τον ρόλο (σαν μία παραλλαγή της "συμβατικής" b5-substitution dominant).

Συμφωνώ η Bm7/Bdim είναι περαστικό ακόρντο, αλλά στην τζαζ ακόμα και αυτά τα ακόρντα έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από ότι έχεις συνηθίσει, λόγω της σχεδόν επιβεβλημένης χρήσης των guide notes στον αυτοσχεδιασμό. Επομένως, οι φθογγικές επιλογές που έχει ένας μουσικός της τζαζ αλλάζουν αρκετά από το Bm7 στο Βdim. Αν αυτοσχεδιάσεις αποφεύγοντας απλά τις λάθος νότες (ή πιο σωστά τις φτωχές επιλογές στις νότες μιας και στην τζαζ δεν υπάρχει λάθος νότα πάρα, φτωχή επιλογή) και σε ακούσει ένας μυημένος θα πει "I aint' hearing nothing" εννοώντας πως ναι μεν δεν παίζεις λάθος νότες, αλλά δεν παίζεις ούτε τις σωστές (guide notes).


Σχετικά με την αντικατάσταση τριτόνου που αναφέρεις, φυσικά και έχει πάει εκεί το μυαλό μου, και τείνω να συμφωνήσω, αλλά μου έκοψαν τον "αέρα" στα "τζαζο-φόρουμ" και τελικά επηρεασμένος από τους Αμερικάνους (που στο κάτω-κάτω δική τους μουσική είναι) υοθέτησα την άποψη των δύο εκδοχών που περιέγραψα στο thread.


(Γι' αυτό και η αμυντική στάση μου)

 Ο λόγος που παίζω Bdim κόντρα στο Bm7 είναι εξωφρενικά τρελός και δεν έχει κάποια σχέση με την αρμονία (τουλάχιστον ως συμπέρασμα από συζητήσεις σε διάφορα ειδικευμένα αμερικάνικα τζαζο-φόρα).  Υπάρχουν 2 εκδοχές αυτού του κομματιού η μία έχει το ακόρντο Bm7 και θεωρείται η απλοποιημένη για να είναι το κομμάτι κάπως πιο εύκολο και η αυθεντική όπου στο επίμαχο μέτρο είναι το Βdim.

[Harpwood]

Εξάλλου ο Scott Henderson είπε : "Repetition is everything" εννοώντας πως κατά τον αυτοσχεδιασμό (και ιδιαίτερα στο blues)  πρέπει να παραμένουμε στην ιδέα (με επαναλήψεις) και μην πετάμε την μία μετά την άλλη γιατί έτσι δεν "λεμέ" τίποτα πάρα φλυαρούμε (για την ακρίβεια είπε "rubling"=κανω φασαρία) και αποσυντονίζεται ο ακροατής. Αυτό δεν ισχύει τελείως στην τζαζ, μιας και εικάζεται πως η λέξη jazz προέρχεται από την γαλλική ιδιωματική λέξη "jasser"(->"jazzer"?->jazz?) από τους Κρεόλους της Νέας Ορλεάνης, αλλά μιλάω για την μουσική γενικότερα και όχι για την τζαζ.


Το επίμαχο βίντεο με τον Scott Henderson δεν το βρήκα στο youtube και ήδη το ανεβάζω. Θα το κάνω ποστ εδώ αύριο. Έχει πολύ ενδιαφέρον, γιατί και αυτός παρομοιάζει την μουσική με τον προφορικό λόγο, όπως κάνω και εγώ ακριβώς στο πρώτο μέρος της σειράς άρθρων...

Το βίντεο ανέβηκε και το παραθέτω. Δες στο 6:45 στο part 1


part 1
01 Introduction


part  2
 02 One Chord Vamp


part 3
 03 One Chord Vamp ending


part 4
 04 One Chord Vamp after jam


part 5
05.avi


part 6
06 Phrasing through Key Changes ending


part 7
 07 Jazz Blues

[Fourier]

Ευχαριστώ πάρα πολύ για την αναλυτική απάντηση, ήσουν διαφωτιστικός όπως πάντα. Η ενασχόλησή μου με την jazz είναι αποκλειστικά σε ακαδημαικό επίπεδο  και είναι πολύ σημαντικό για μένα που υπάρχει ένα αξιόπιστο άτομο να μου διευκρινίζει κάποια θέματα για τα οποία δεν έχω εμπειρία...

Σχετικά με την φρασεολογία (patterns, επανάληψη, φλυαρία, κ.τ.λ.π.) συμφωνώ απόλυτα μαζί σου, το κείμενό σου είναι πολύ καλά γραμμένο. Έκατσα και έψαξα το συγκεκριμένο περιοδικό που ανέφερα μήπως και κάτι δεν θυμόμουν (ή δεν είχα καταλάβει) καλά. Και πράγματι, το συγκεκριμένο σημείο που είχα στο μυαλό μου δεν μιλά για patterns (ή sequences) όπως το έθεσα, αλλά για scalar licks, λέγοντας ότι τυπικά αποφεύγεται το "ανεβοκατέβασμα" της κλίμακας, με παίχτες όπως ο Holdsworth και ο Scofield να αποφεύγουν εν γένει να παίξουν πάνω από τέσσερις συνεχομενους φθόγγους προς την ίδια κατέυθυνση. Μάλιστα, το lick που παραθέτει σαν παράδειγμα είναι χτισμένο πάνω σε ένα pattern!!!

Τώρα που το διαβάζω μου φαίνεται απολύτως σωστή συμβουλή. Υποθέτω ότι τότε που το διάβαζα, με την μικρή μου εμπειρία και την αποκλειστική ενασχόληση με rock/metal, μου είχε κάνει εντύπωση μιας και scalar licks αυτού του τύπου, π.χ., που αποκλειστικά "ανεβαίνουν", υπάρχουν άφθονα εκεί. Για κάποιο περίεργο λόγο διαβάζοντας το άρθρο σου μου το έφερε πάλι στο μυαλό αλλά πολύ διαστρεβλωμένο!!! 

Ευχαριστώ και για το video, θα το κοιτάξω ολόκληρο όποτε βρω λίγο χρόνο!

[Harpwood]

Να 'σαι καλά, 


Είμαι πάντα στην διάθεση οποιουδήποτε μέλους έχει απορία σχετικά με τα άρθρα μου    (ή ότι άλλο επιτρέπουν οι γνώσεις μου για να απαντήσω)

[STEFANOS604]

Καλησπέρα Harpwood
Δεν έχω ασχοληθεί σχεδόν ποτέ με την jazz. Κάποια στιγμή απ' τη μέρα που αγόρασα τη χρωματική φυσαρμόνικα (πριν 1,5 έτος) και στο ξενόγλωσσο forum Φυσαρμόνικας που συμμετείχα ενεργά ασχολούνταν σχεδόν αποκλειστικά με τη jazz και έχω κατεβάσει μερικά πολύ καλά κομμάτια- όπως αυτό τα οποία παρ' ότι τα άκουσα τόσες φορές, μετά απ' έξω δεν μου 'ρχεται σχεδόν τίποτα στο νου απ' τη μελωδία. Ίσως γιατί ποτέ μου δεν είχα τέτοια ακούσματα. Πιστεύεις ότι σ' αυτή την ηλικία μπορώ να αποκτήσω κάποια εμπειρία;
Αν υπάρχουν κανα δυο εύκολα- να απομνημονευτούν jazz κομμάτια δώσε μου τα links.
Όσο για το άρθρο , προσωρινά κατάλαβα ελάχιστα - μάλλον θα απευθύνεται σε πολύ προχωρημένους - θα το μελετήσω όμως μαζί με το 1ο μέρος και θα τα ξαναπούμε.

[Harpwood]

Στέφανε είσαι τρανή απόδειξη πως "ποτέ δεν είναι αργά", αλλά τα νερά της τζαζ είναι πολύ βαθιά. Δεν θέλω να σε αποθαρρύνω, αλλά να σε προετοιμάσω ψυχολογικά. Οι σημαντικότεροι παράγοντες είναι τα ακούσματα και η αυτοπειθαρχία για πολύ σκληρή μελέτη, η οποία για να "πιάσει τόπο" πρέπει να γίνει σωστά (δες και εδώ).


Στην πορεία μου να μάθω να παίζω αυτή τη μουσική (και έχω πάρα πολλά να μάθω ακόμα), αποθαρρύνθηκα πολλές φορές και δεν σου κρύβω πως (σαν αυτοδίδαχτος που είμαι), σκεφτικά πολλές φορές να τα παρατήσω. Τελικά η αγάπη μου γι' αυτή τη μουσική υπερίσχυσε και κατάφερα να προχωρήσω αρκετά. Ακούω πολύ αυτή τη μουσική και έχω αποκτήσει ακούσματα, αλλά έπρεπε να περάσουν τουλάχιστον 4 με 5 χρόνια για να πω πως απλώς μπήκα στο "πνεύμα" της. Οι στόχοι μου ήταν και είναι ρεαλιστικοί (κάτι σαν δίαιτα δηλαδή), ένα βήμα κάθε φορά αλλά σταθερό που μεταφράζεται σε αργή και σταθερή πρόοδος. Επιπρόσθετα θα χρειαστείς και πολύ καλή θεωρητή/αρμονική υποδομή, αλλά εκεί δεν σε φοβάμαι, αργά ή γρήγορα θα καταπιαστείς με τα 4φωνα ακόρντα. Απλά να ξέρεις πως τα βιβλία κλασικής αρμονίας δεν σου κάνουν, γιατί η τζαζ πηγάζει από την "μαμά" blues και υπάγεται στην σύγχρονη αρμονία (το διάστημα 3ης μικρό μπορεί να παιχτεί σε συγχορδία με μεγάλη 3η).


Φυσικά το μεγαλύτερο θέμα της τζαζ είναι ο αυτοσχεδιασμός. Πρέπει να φτάσεις το μυαλό σου και τα χέρια σου σε τέτοιο σημείο ώστε να είσαι σε θέση να παίξεις άμεσα την μουσική φράση που μόλις σκέφτηκες. Δηλαδή να ελαχιστοποιήσεις την "απόσταση" του μυαλού σου με το μουσικό σου όργανο. Φυσικά υπάρχουν τρόποι μελέτης για να το επιτύχεις αυτό.


Συνοψίζοντας προτρέπω όταν νιώσεις έτοιμος και αν σου αρέσει αυτή η μουσική, να ασχοληθείς. Και να μην τα καταφέρεις εν τέλει, οι γνώσεις που θα αποκομίσεις θα σε ωφελήσουν πάρα πολύ και στο παίξιμό σου αλλά και στην αντίληψή σου πάνω στην αρμονία και την μουσική γενικότερα. Υπάρχει κόσμος που μελετάει τζαζ μόνο και μόνο γιατί έχει αντιληφθεί πόσο ισχυρό συνθετικό και αρμονικό εργαλείο είναι...


Το κομμάτι από το youtube που παρέθεσες δεν είναι τζαζ ,άλλα μάλλον κλασική μουσική.


Ορίστε ένα παράδειγμα τζαζ φυσαρμόνικας
Black Orpheus, Diatonic Harmonica Jazz


Αν θες κάνε κλικ εδώ. Θα βρεις μια λίστα με τζαζ κομμάτια για να απολαύσεις.


Επιπρόσθετα, να σου πω, πως το να μάθεις την βασική μελωδία(σύνθεση,θέμα) ενός κομματιού είναι πολύ εύκολο. Το δύσκολο είναι να κατανοήσεις την αρμονία του και να αυτοσχεδιάσεις με βάση την φρασεολογία που επιβάλει το τζαζ ιδίωμα (και το παρόν thread ουσιαστικά ολοκλήρωσε μια σειρά άρθρων που δείχνουν μια τέτοια φρασεολογία).


Σου δίνω μια λίστα με εύκολα κομμάτια. Όσοι ξεκινάνε με την τζαζ αυτά συνήθως μελετάνε πρώτα.


Οποιοδήποτε jazz blues κομμάτι κατά προτίμηση από Bb7 και F7 (πχ Now is the time, Freddie Freeloader)
C jam blues (C7)
Satin doll (C major)
Summertime (D minor)
Blue Bossa (C minor)
Watermellon Man (F7)
Sugar (C minor)
Cantaloupe Island (F minor)
So what (D minor)
Impressions (D minor)
Song For My Father (F minor)
Maiden Voyage (A minor)
Footprints (C minor)
Autumn Leaves (F minor)
Killer Joe (C7)

Ψάξε τα στο youtube. Θα βρεις δεκάδες εκτελέσεις από το καθένα...


Τα πρώτα 10 τζαζ κομμάτια που θα μελετήσεις θα είναι τα δυσκολότερα της ζωής σου, αλλά μετά τα πράματα (ακόμα και σε πιο δύσκολο ρεπερτόριο) θα είναι πιο εύκολα μιας και "θα έχεις πάρει το κολάι"


Τέλος σου παραθέτω όλα τα σχετικά άρθρα μου. Είναι μεν κιθαριστικά αλλά θα σε βοηθήσουν να πάρεις μια ιδέα περί της σύγχρονης αρμονίας

Τα άρθρα/μαθήματα που έχω ανεβάσει στο kithara.gr με την σωστή σειρά

1: Chord melody/Chord Solo (δεν είναι τζαζ αλλά προετοιμάζει με 3φωνα ακόρντα που θεωρούνται απαραίτητα πριν ασχοληθεί κάποιος με τα 4φωνα)
2: Υπερσυγχώνευση
3: Dom7 workout
4: Bb blues
5: Blue Bossa
6: Κι άλλα ακόρντα
7: Συμβουλές συνοδείας
8: πως να μελετήσετε σωστά ένα τζαζ κομμάτι
9: Τα licks  μέρος 1
10: Τα licks μέρος 2
11: Τα licks μέρος 3


Αν σε ενδιαφέρει πραγματικά να ασχοληθείς πες μου να σου πω και για την σχετική βιβλιογραφία η οποία είναι αγγλόφωνη δυστυχώς. η Ελληνική δεν κάνει τίποτα. Είναι ένα "πασάλειμμα", ένας "αχταρμάς", που δίνει εντύπωση πως οι Έλληνες συγγραφείς (με εξαίρεση τον ΜΕΓΑ Μάρκο Αλεξίου), έγραψαν τα βιβλία όχι για να διδάξουν, αλλά για να λένε πως έχουν γράψει βιβλίο σχετικά με την τζαζ. Τουλάχιστον όσα έχω διαβάσει αυτή την εντύπωση έδωσαν. Αν μου ξέφυγε κάποιο καλό ελληνικό βιβλίο σχετικά με την τζαζ, ζητάω ταπεινά συγνώμη εκ των προτέρων και στους αναγνώστες αλλά και στον συγγραφέα και ο λόγος που θα μου έχει ξεφύγει είναι, γιατί έχω εγκαταλείψει την ελληνική βιβλιογραφία εδώ και αρκετά χρόνια...

[Βραζίλης]

Άλλο ένα άρθρο που αξίζει επαίνους!  Με κάνει να θέλω να πιάσω τη κιθάρα και να ξεκινήσω να μελετάω (ξεκινώντας από τα πρώτα άρθρα της σειράς βέβαια), αν και φοβάμαι ότι θα πνιγώ στα βαθιά νερά, γιατί δεν ξέρω καλό κολύμπι ακόμα...

Τα βίντεο του Scott Henderson αφαιρέθηκαν από το youtube

Να κάνω μια διορθωσούλα για το τραγούδι στο "παράδειγμα τζαζ φυσαρμόνικας"; Είναι το Manhã de Carnaval, από την ταινία Orfeu Negro (Black Orpheus), και είναι Bossa Nova (από τα αγαπημένα μου, γι'αυτό έκανα την παρέμβαση)

[Harpwood]

Άλλο ένα άρθρο που αξίζει επαίνους!  Με κάνει να θέλω να πιάσω τη κιθάρα και να ξεκινήσω να μελετάω (ξεκινώντας από τα πρώτα άρθρα της σειράς βέβαια), αν και φοβάμαι ότι θα πνιγώ στα βαθιά νερά, γιατί δεν ξέρω καλό κολύμπι ακόμα...

Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Βούτα!!! Θα δεις, θα μάθεις

Τα βίντεο του Scott Henderson αφαιρέθηκαν από το youtube

Πότε πρόλαβαν και το βρήκαν;;;;; Και μου το έλεγα: "Μη βάλεις tags, μη βάλεις tags..." Το λεγα δε το λεγα, έκανα το λάθος και έβαλα... Έτσι μάλλον τα βρήκανε... Θα τα ξανά ανεβάσω το βράδυ από άλλο acount, γιατί πραγματικά αξίζει να τα δουν όλα τα μέλη που ασχολούνται με lead κιθάρα.
Αύριο που θα έχουν ανέβει θα κάνω edit το post και θα δουλεύουν πάλι κανονικά (αυτή τη φορά με tags "makaronia me kima"  )

Να κάνω μια διορθωσούλα για το τραγούδι στο "παράδειγμα τζαζ φυσαρμόνικας"; Είναι το Manhã de Carnaval, από την ταινία Orfeu Negro (Black Orpheus), και είναι Bossa Nova (από τα αγαπημένα μου, γι'αυτό έκανα την παρέμβαση)

Το ξέρω βραζίλη αλλά έχει επικρατήσει (κακώς) ο τίτλος  Black Orpheus. Και με φίλους όταν το τζαμάρουμε με αυτόν τον τίτλο το αναφέρουμε. Στο παρόν post δεν έγραψα τίποτα, μπήκε ο τίτλος αυτόματα από το youtube

[Harpwood]

UPDATE: Τα βίντεο του youtube παραπάνω, τώρα δουλεύουν. Είναι προσβάσιμα μόνο στους αναγνώστες του φόρουμ και σε όσους ψάχνουν "makaronia me kima" 

[hot_sauce (φλουτσ)]

...και σε όσους ψάχνουν "makaronia me kima" 

[zeoy]

Καλά, φοβερή δουλειά Sir Harpwood!   
Χαίρομαι επίσης που οι πρώτες μου δειλές απόπειρες (autumn leaves και blue bossa) ήταν μέσα από τη λίστα σου. Τη μία μάλιστα την είχα ποστάρει παλιότερα εδώ. Για την άλλη θα συμβουλευτώ και αυτά που πόσταρες εδώ και άμα βγει τίποτα αξιοπρεπές μπορεί και να το ποστάρω
Η αλήθεια πάντως είναι ότι, όπως λες κι εσύ, θέλει πολύ και συστηματική μελέτη το άτιμο το σπορ.

[Harpwood]

Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια zeoy 
Ελπίζω τα άρθρα μου να σε βοηθήσουν...


Άκουσα και την προσπάθειά σου και μου άρεσε (και σου απάντησα επίσης). Καλή συνέχεια στην μελέτη σου...

[zeoy]

Διάβασα κάπου που είπες ότι τα βιβλία για τη μελέτη σου τα αγόρασες και δεν τα κατέβασες γιατί έτσι τους δίνεις εσύ ο ίδιος περισσότερη αξία (με αποτέλεσμα να τα εκτιμάς, να τα μελετάς κλπ).
Θα συμφωνήσω απόλυτα γιατί πέρα από το ηθικό θέμα του πράγματος έχω αντίστοιχο παράδειγμα στη δικιά μου πορεία ενασχόλησης στον τομέα DAW, plugins κλπ. Βελτιώθηκα πολύ όταν σταμάτησα να κατεβάζω και άρχισα να επιλέγω κανά καλό freeware ή να αγοράζω ό,τι πραγματικά χρειαζόμουν. (ευχαριστώ και για τα σχόλια στο άλλο thread).

[Harpwood]

Ευχαριστώ και εγώ με την σειρά μου για τα καλά σου λόγια. Μην διστάσεις να θέσεις οποιαδήποτε απορία σχετικά με τα άρθρα μου (και ας σου βγάζει την προειδοποίηση το ότι πέρασαν περισσότερες από 120 μέρες από την τελευταίο post στο thread).