Η Θεωρία λέει ότι δεν υπάρχει ακριβώς μια Θεώρηση για τις δεύτερες φωνές
, αλλά ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα κάποια πράγματα ...
1. Μονοφωνία εναντίον Πολυφωνίας Ορίζουμε βέβαια ότι Μονοφωνία σημαίνει ότι κάθε δεδομένη στιγμή θα ακούγεται μια φωνή (οργάνου ή οργάνων) ενώ Πολυφωνία σημαίνει ότι μπορεί να ακούγονται περισσότερες από μία φωνες, ταυτόχρονα ...
Σε επίπεδο Οργάνων, Μονοφωνικό όργανο είναι η ανθρώπινη φωνή (και κάτι πανάρχαια σύνθια πχ Moog κλπ)... Πολυφωνικά είναι το πιάνο, η κιθάρα κλπ. Σε επίπεδο μουσικών ειδών, Μονοφωνικό μουσικό είδος είναι η Βυζαντινή μουσική και κάποιες παραδοσιακές μουσικές (Μοιρολόγια, νανουρίσματα, Ριζίτικα κλπ). Πολυφωνικά μουσικά είδη είναι ... όλα τα υπόλοιπα !! -που χρησιμοποιούν γενικά πολυφωνικά όργανα-.
Όλα τα παρακάτω λοιπόν, ισχύουν για Πολυφωνικές θεωρήσεις ...
2. Ταυτοφωνία εναντίον ΕτεροφωνίαςΤαυτοφωνία λέμε ότι υπάρχει όταν μια δεδομένη χρονική στιγμή, ένα ή περισσότερα όργανα (ας τα ονομάσουμε μελωδικές γραμμές) παίζουν τον ίδιο φθόγγο (πχ Ντο -ανεξάρτητα οκτάβας- αντίστροφος φυσικά είναι ο Ορισμός της Ετεροφωνίας) ... καταλαβαίνουμε όμως ότι οι ταυτοφωνίες μάλλον αποτελούν εξαιρέσεις στη σύγχρονη μουσική, πράγμα που είναι απόλυτα φυσιολογικό ... Ακόμη και ένα ακόρντο στην κιθάρα αποτελεί Ετεροφωνία (3 διαφορετικοί φθόγγοι)
3. Μελωδικές γραμμές (Μελωδίες) και Αρμονικό περιεχόμενο Υποθέτουμε λοιπόν ότι έχουμε 2 όργανα και θέλουμε να τα ταιριάξουμε σε ένα μουσικό κομμάτι ... οι κινήσεις τους μας δίνουν τις παρακάτω επιλογές :
α. Ταυτοφωνία (Αυτό ΔΕΝ είναι 2η Φωνή -όπως τουλάχιστον έχει επικρατήσει να λέγεται- και είναι Αρμονικά "φτωχό" σχήμα ... )
β. Συσχετισμός (Συνεργασία, Ανταγωνισμός κλπ - Ανοδικές ή καθοδικές κινήσεις, Παραλληλία κλπ.)
γ. Ανεξαρτησία (πχ. βασική μελωδία και ανεξάρτητο ριφ)
Βασικός όμως κανόνας των παραπάνω είναι ότι κάθε χρονική στιγμή, το Αρμονικό περιεχόμενο (οι συγχορδίες) θα πρέπει να "στηρίζει" τις παραπάνω μελωδικές επιλογές. (πχ. η Κλασική μουσική έχει άπειρα γραπτά σχετικά με την κίνηση των φωνών, τους περιορισμούς τους. και πως αυτές οι κινήσεις υποστηρίζονται Αρμονικά ... ). Πρακτικά, σημαίνει ότι οι φωνές θα πρέπει να είναι
μέρος συγχορδίας (έτσι ώστε να ακούγονται εύηχα και όχι "παράφωνα"). Η μοναδική εξαίρεση -που ξέρω- σ΄αυτόν τον κανόνα είναι το
Ισοκράτημα (μόνιμη επανάληψη της 1ης βαθμίδας της κλίμακας ανεξάρτητα από το αρμονικό περιεχόμενο του υπόλοιπου κομματιού
)Συνεπώς, στη σύγχρονη μουσική καθώς και σε πολλές λαϊκές μουσικές, η έννοια της 2ης φωνής (πχ. σεκόντο) είναι η τρίτη βαθμίδα της εκάστοτε συγχορδίας που εκτελείται ... ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ όμως είναι το γεγονός ότι η 2η φωνή ΔΕΝ ακολουθεί την πρώτη σε ολόκληρο το κομμάτι, αλλά ΜΟΝΟ σε μερικά σημεία του ... (το σε ποιά, είναι απόφαση του Συνθέτη ή πόσο εμπειρία και μεράκι έχουν οι ερμηνευτές
)
Έχω ακούσει και τρίτη φωνή -5η βαθμίδα- αλλά μάλλον δεν θυμάμαι σε ποιό κομμάτι ... ή μήπως ήταν Live ; Διφωνία με άλλες φωνές (πχ 2η ή 4η ή 6η ή 7η που να υποστηρίζονται Αρμονικά) εγώ προσωπικά δεν έχω ακούσει ... αλλά δεν απαγορεύεται κιόλας !
/Πέτροc
Σημ. Στο Sound of Silence, στο τελείωμα του ρεφρέν (0:50 στο κλιπ), Ο P. Simon τραγουδάει τη βασική μελωδία από Σι σε
Ρε (...the
SOUnd of silence ... ) που σημαίνει ότι αλλάζει αρμονικά σε Ρε Ματζόρε, ενώ ο Α. Garfunkel πηγαίνει από Σι σε
Φα Δίεση (η οποία είναι η τρίτη του Ρε, σύμφωνα με την Μι μινόρε κλίμακα) και ακούγεται ωραιοτάτη η δεύτερη φωνή ...
