Το Video μου για ‘’Μελέτη με μετρονόμο’’
Συμβουλές εξάσκησης με μετρονόμοΤο άρθρο , που απαίτησε πολύ χρόνο ειδικά για τα videos & φωτογραφίες , ασχολείται με θέματα ,(περιγράφονται αναλυτικά στην ‘’περιγραφή του YouTube’’ για κάθε έναν ρυθμό ξεχωριστά) που αν περιγραφόταν εδώ θα ήταν δεκάδες σελίδες...
Πιστεύω θα βοηθήσει και θα ενθαρρύνει τον αρχάριο να ασχοληθεί με ελληνικούς ρυθμούς τους δε μουσικούς να εμπλουτίσουν το ρεπερτόριο τους για κάθε ρυθμό:
Η περιγραφή αφορά:
Μέτρο , Μετρικό Κλάσμα, Ρυθμό, Τέμπο , Εύρεση του ρυθμού ενός τραγουδιού που ακούμε, Χρονομετρική διάρκεια αξιών φθογγοσήμων, Μέτρημα με το πόδι - ‘’θέση’’-‘’άρση’’, Η κιθάρα σε ελληνικά ρυθμικά μοτίβο χωρίς την ανάγκη να γνωρίζετε ανάγνωση παρτιτούρας, Συμβουλές μελέτης με μετρονόμο, Πολύ μεγάλο ρεπερτόριο για κάθε ρυθμό, Η μεγάλη ποικιλία τονισμού του μέτρου των λαϊκών ρυθμών, Σημειολογία ρυθμών, Αμφισβητήσεις για το μετρικό κλάσμα μερικών λαϊκών ρυθμών (πχ τσιφτετέλι αν είναι 2/4 ή 4/4 ή και τα δυο??) , Το ίδιο ρυθμικό σχήμα αντί να παίζεται απλά , να παίζεται με χρησιμοποίηση του μπάσου με την 5η ώστε να ακούγεται σαν ρεμπετοκιθάρα και να αποφεύγεται η μονοτονία, Διαφορά ρυθμών ¾ από 6/8 , Η μεγάλη διαίρεση των beats που μπορεί να γίνει ειδικά στον μαγευτικό ρυθμό 12/8, Βαλσάκια – Τσάμικα και Εθνικός Ύμνος ,Οι ρυθμοί Habanera -- Bolero -- Rumba -- Mambo - Tango Argentino -- Beguine - Oriental....και το μεγάλο ρεπερτόριο ειδικά στο μπολερό στην ελληνική ελαφρά μουσική αλλά και σε τραγούδια με χαβάγιες , Ποια τραγούδια στην Ελλάδα τα χαρακτηρίζουμε ως oriental , Το ελληνικό ελαφρό λαϊκό ρεπερτόριο με εκατοντάδες τραγούδια σε κάποιο στυλ μπαγιό , Τη δόμηση που έχουμε σε 2/4 (χασάπικο, Χασαποσέρβικο , Μπάλος, Σούστα, Κότσαρι, Πεντοζάλη…), Γιατί ο παρονομαστής του Μετρικού Κλάσματος δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο , Η εμπειρία του ‘’μπασίματος’’ του τραγουδιστή ειδικά στα ζεϊμπέκικα, Πως τα 5/8 ,7/8 μπορούν να ακουστούν διαφορετικά (μόνο τα ισχυρά μέρη του μέτρου-ειδικά από ντράμερς) και πολλά άλλα…….
Ποια όμως είναι η διαφορά των 2σημων (2/2 ,2/4 , 2/8.) & 4σημων ( 4/2 , 4/4, 4/8, …) ;Πολλές φορές δεν μπορείς να πεις ότι υπάρχει καν διαφορά. Πιθανόν ο συνθέτης να επέλεξε τη μία ή την άλλη ρυθμική μονάδα για απλότητα στη σημειολογία των νοτών ή επειδή είναι συνηθισμένος να γράφει στο πεντάγραμμο πιο γρήγορα τα όγδοα απ’ ότι τα δέκατα έκτα.
Τότε φυσικά το πχ 4/8 αφού είναι μικρότερης χρονικής αξίας σε σχέση με το 4/4 θα απαιτεί αλλαγή στο tempo για να προσαρμοστεί.
Πχ ο πεντάσημος ρυθμός που συναντιέται στην Ήπειρο και την Πελοπόννησο είναι συνήθως με μέτρο
5/4 για να αποδώσει χορούς με
αργό τέμπο ενώ στα Δωδεκάνησα, την Κύπρο και τον Πόντο, όπου το
τέμπο είναι ταχύτερο, αποδίδεται με το μέτρο των
5/8.
Έτσι λοιπόν πολλοί σύγχρονοι συνθέτες (
επειδή τα φθογγόσημα ολοκλήρου και ημίσεως θεωρούνται μεγάλης χρονικής αξίας- άρα αργά , ενώ τα φθογγόσημα ογδόου , δεκάτου έκτου και τριακοστού δευτέρου μικρής χρονικής αξίας και άρα ταχύτερα) σε κάποιο συγκεκριμένο κομμάτι τους χρησιμοποιούν πχ 4/2 αντί 4/4 ή 4/8 επειδή το φθογγόσημο ήμισυ είναι μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας , σε σχέση με το τέταρτο ή όγδοο και επομένως ΟΠΤΙΚΑ βοηθά το αργότερο βήμα στην ανάγνωση της παρτιτούρας αλλιώς θα
‘’παθαίναμε εγκεφαλικό’’ κατά την ανάγνωση. Ομοίως αν κάποιο κομμάτι τους είναι πολύ αργό προτιμούν το αντίστροφο.
Παράδειγμα:
Το 1ο σχέδιο δείχνει το ρυθμό 4/4 όπου το βασικό Beat είναι το τέταρτο . Υπάρχουν 4 τέταρτα/μέτρο και 60 νότες τετάρτου/λεπτό ή 60:60 = 1 τέταρτο/δευτερόλεπτο.
Το 2ο σχέδιο δείχνει το ρυθμό 4/2 όπου το βασικό Beat είναι το ήμισυ . Υπάρχουν 4 ήμισυ/μέτρο και 60 νότες ημίσεως/λεπτό ή 60:60 = 1 ήμισυ/δευτερόλεπτο.
Αν και γράφονται διαφορετικά και τα 2
ηχούν το ΙΔΙΟ Αυτό αποδεικνύει ότι μόνο του το ρυθμικό σχήμα δεν επαρκεί για να σου δώσει το tempo.
Με την πρώτη ματιά (ειδικά από έναν αρχάριο) το 2ο σχέδιο μοιάζει να είναι πιο αργό, αφού οι νότες του είναι μεγαλύτερης χρονικής αξίας. Όμως δεν είναι και ότι το ‘’μοιάζει να είναι’’ αποδεικνύεται απατηλό.
Τα 4/2 λοιπόν
ΔΕΝ είναι πιο αργά από τα 4/4.
Αυτό λοιπόν που είναι το σημαντικό είναι η ένδειξη του μετρονόμου.
Σύμφωνα με το προηγούμενο σχήμα , αν το θεωρήσουμε χωρίς τις ενδείξεις του τέμπο , είναι λάθος να λέμε αόριστα ότι τα τέταρτα είναι αργές νότες και τα δέκατα έκτα γρήγορες. Αν τώρα συγκρίνουμε τα τέταρτα στο 2ο κομμάτι αλλά με τέμπο αντί Τ =60 γίνει πχ Τ= 160 δηλαδή πολύ γρήγορο κομμάτι, με τα δέκατα έκτα του 1ου κομματιού που είναι πολύ αργό μέρος, διαπιστώσουμε ότι τα τέταρτα είναι γρηγορότερα από δέκατα έκτα. Το ποιο ακριβώς θα είναι το σωστό τέμπο για ένα έργο εξαρτάται από τις οδηγίες του συνθέτη με συνήθως ενός από τα 3 σύμβολα ( το σύμβολο του ημίσεως ,τετάρτου , ή ογδόου) με ένα αριθμητικό νούμερο πχ 120. ή με λέξεις όπως: (adagio, presto, ...). Η μουσική μας ορίζει σαν χρόνο το ‘’ολόκληρο’’ = 4/4 με τις γνωστές υποδιαιρέσεις. Στην πράξη όμως για βασική μονάδα χρόνου χρησιμοποιείται κυρίως το τέταρτο. Όταν μιλάει για ‘’4σημο’’ εννοούνται και τα 4/8 και 4/4 και τα 4/2 και τα 4/16 . Αρκεί το μέτρο να συμπληρώνεται σε 4 κινήσεις. Μετά οι διάφοροι ρυθμοί (τσιφτετέλι-χαμπανέρα- μπολέρο…) είναι απλά θέμα τονισμού.ΧρΧρονική αξία μέτρου VS ρυθμού
Η δυτική μουσική ορίζει ναι μεν σαν ‘’ολόκληρο’’ χρόνο το ‘’ολόκληρο’’ = 4/4 αλλά στην πράξη ως βασική μονάδα χρόνου χρησιμοποιεί το τέταρτο. Δηλαδή στη δυτική μουσική σημειογραφία,
συνήθως ένας κτύπος του μετρονόμου ισοδυναμεί με ένα τέταρτο. Πχ 60 bpm σημαίνει ταχύτητα μετρονόμου που ισοδυναμεί με εξήντα κλικς το λεπτό. Στη περίπτωση δε των 60 bpm (κλικς) , κάθε κλικ ισοδυναμεί με ένα δευτερόλεπτο ,δηλαδή το κάθε ¼ ή αντίστοιχα 2/8 ή 4/16 ή 8/32 θα διαρκεί 1 sec.
Ήχοι που διαρκούν λιγότερο απ’ αυτόν τον χτύπο αντιστοιχούν σε υποπολλαπλάσια του μετρικού επιπέδου (όγδοα , δέκατα έκτα..) , ενώ ήχοι που διαρκούν περισσότερο απ’ αυτόν τον χτύπο αντιστοιχούν σε ανήκουν σε πολλαπλάσια του μετρικού επιπέδου (ήμισυ , ολόκληρο) }.
Στο μουσικό κλάσμα δεξιά του μουσικού κλειδιού (γνώμονα) ο παρονομαστής του μουσικού κλάσματος δείχνει τη μετρική μονάδα και ο αριθμητής πόσες μετρικές μονάδες περιέχει το κάθε (πλήρες) μέτρο, π.χ 2/4 σημαίνει: μετρική μονάδα το τέταρτο και κάθε μέτρο περιέχει 2 τέταρτα.
Αλληλουχία ακόρντων Blues: ΕΔΩ:
Αλλλουχία Ακόρντων σε Ε blues με κιθάρα
Bass Picking (μπασαδούρες) : ΕΔΩ :
Bass Picking (μπασαδούρες) - Ρυθμικά Σχεδιαγράμματα με κιθάρα
Ρεμπετοκιθαρα ή Κιθαρόνι ή Λαϊκή Κιθάρα : ΕΔΩ:
Για να αποφεύγεται η μονοτονία το ίδιο ρυθμικό σχήμα μπορούμε να το παίξουμε και με εναλλαγή χρησιμοποίησης του μπάσου με
5η ώστε να ακούγεται σαν
ρεμπετοκιθάρα.Ρεμπετοκιθαρα ή Κιθαρόνι ή Λαϊκή ΚιθάραΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΡΥΘΜΟΙ
Ρυθμός 2/4 (ΧΑΣΑΠΙΚΟ) με κιθάρα : ΕΔΩ :
Ρυθμός 2/4 (ΧΑΣΑΠΙΚΟ ΜΙΝΟΡΕ ) με κιθάραΡυθμός 2/4 (Χασαποσέρβικος) με κιθάρα : ΕΔΩ:
Ρυθμός 2/4 (Χασαποσέρβικος) με κιθάραΡυθμός 2/4 (Μπάλος - Σούστα - Κότσαρι) με κιθάρα: ΕΔΩ:
Ρυθμός 2/4 (Μπάλος - Σούστα - Κότσαρι) με κιθάραΡυθμός Μπαγιό - Ηπειρώτικος (2/4 - 4/4) με κιθάρα : ΕΔΩ:
Ρυθμός Μπαγιό - Ηπειρώτικος (2/4 - 4/4) με κιθάραΡυθμοί 3/4 (Βάλς - Τσάμικο) : ΕΔΩ :
Ρυθμοί 3/4 (Βάλς - Τσάμικο)Ελληνικοί ρυθμοί 4/4 με Κιθάρα : ΕΔΩ:
Ελληνικοί ρυθμοί 4/4 με ΚιθάραΡυθμός Τσιφτετέλι ( 2/4 - 4/4) με κιθάρα : ΕΔΩ :
Ρυθμός Τσιφτετέλι ( 2/4 - 4/4) με κιθάραΡυθμός ΧΑΜΠΑΝΕΡΑ (2/4-κυρίως 4/4) : ΕΔΩ :
Ρυθμός ΧΑΜΠΑΝΕΡΑ (2/4-κυρίως 4/4)ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…….
