Ποια είναι τα όρια της ανηθικότητας;

[papous]

Είναι πλέον δεδομένο ότι ζούμε σε μια κοινωνία "εκλεκτικά ανήθικη".

Τι σημαίνει αυτό? Αρκετοί απ' αυτούς που μπορούν να πράξουν έξω από τα όρια της καθιερωμένης ηθικής χωρίς να διωχθούν από τον νόμο το κάνουν όχι μόνο χωρίς συνειδησιακά κολλήματα αλλά και κομπάζοντας για τις πράξεις τους.

Εως που, όμως, μπορεί να φτάσει η ανηθικότητα? Έχει όρια?

[Johnie Darko]

Έχει όρια?

Οχι...

[bairn of mosul]

ο λαζοπουλος δεν το εθεσε για την σατιρα??

[parlats]

Αυτό pappou δεν είναι μόνο θέμα νομικό το βλέπουμε σε πολλές περιπτώσεις.

Πχ το ίντερνετ, πολλοί πίσω από την οθόνη τους είναι εντελώς διαφορετικοί και χωρίς ηθικούς φραγμούς όπως θα είχαν στην καθημερινότητά τους.

Σε κάτι τέτοια θέματα θυμάμαι όταν δούλευα όταν σπούδαζα σε μια καφετέρια που εργαζόταν εκεί ένας Πακιστανός.
Το παιδί καθάριζε και βρήκες πάμπολλες φορές, κινητά, πορτοφόλια με αρκετά χρήματα (μια φορά είχε 700 ευρώ μέσα) κλπ.
Πάντα τα παρέδιδε σε μένα, δεν πήρε ποτέ τπτ.

Οταν απόρησα το αφεντικό μου είπε ότι είναι στη θρησκεία τους, τους απαγορεύει να κλέβουν κλπ.
Δεν το πίστευα γιατί ολονών τα μάτια μας έχουνε δει πολλά και όμως είναι αλήθεια.

[papous]

Πολύ καλός στίχος Constantine*. Και ταιριάζει γάντι με τον παρακάτω:

"Αν πάρεις την ζωή στραβά όλα θα γίνουν ίσια
μα ξεκινάς γι' Ανάληψη και φτάνεις στα Πατήσια"

Καλά όλα αυτά. Αλλά είναι ένα ερώτημα που με βασανίζει εδώ και πάρα πολύ καιρό και θα ήθελα την συμβουλή σας. Στην ανηθικότητα μπορούμε να συγκρίνουμε δύο πράξεις ως περισσότερο ή λιγότερο ανήθικη την μία από την άλλη?

Ας το αναλύσω λίγο: Είναι από όλους παραδεκτό πλέον ότι η δομή της κοινωνίας μας μας σπρώχνει προς την ανηθικότητα. Απλώς και μόνο για να πετύχουμε μια ομαλή διαβίωση. Παραδείγματα: Για να ξεμπλέξεις με σώας τας φρένας από τις Δημόσιες Υπηρεσίες σε σπρώχνουν να λαδώσεις, για να έχεις μια στοιχειώδη Δημόσια περίθαλψη σε σπρώχνουν να λαδώσεις, για να πάρεις μια θέση σε σπρώχνουν να πηδηχτείς ή να γλείψεις, για να μονιμοποιηθείς σε σπρώχνουν να γονιμοποιηθείς, και τόσα άλλα παραδείγματα. Νομίζω ότι ο καθένας μας θα μπορούσε να κάνει έναν μακρύ κατάλογο.

Η τάση αυτή δεν δημιουργείται από κάποιο σύστημα αλλά από τους ίδιους τους ανθρώπους με τους οποίους συναλλασόμαστε. Πολλές φορές μας προτρέπουν και απροκάλυπτα: "Καλά περιμένεις να βγάλεις άκρη με τον Σταυρό στο χέρι? Αφού σου έχω πει από την αρχή τι πρέπει να κάνεις...."

Μας προτρέπουν δηλ προς την ανηθικότητα: να κλέψουμε, να εκπορνευτούμε, να εκπορνεύσουμε, να αδικήσουμε συνανθρώπους μας. Με μόνο δικαιολογητικό ότι καλυπτόμαστε τυπικά από τον νόμο, ή το ότι δεν μπορούν να μας συλλάβουν.

Αλλά αυτή η ανηθικότητα έχει πάτο? Και η κλοπή και η εκπόρνευση και η αδικία και η βία είναι ανήθικες πράξεις. Αν όμως κλέβω ή εκπορνεύω ή αδικώ άνετα λόγω του ότι δεν μπορούν να με πιάσουν τι είναι αυτό που θα με αποτρέψει να ασκήσω βία εαν δεν μπορούν να με πιάσουν?

[Chcome]

Παππού, αυτό που περιγράφεις δεν είναι ανηθικότητα ή τέλος παντων αποδοχή της και τα λοιπά. Είναι βλακεία στον εγκέφαλο και τίποτα άλλο.

[sakman]

Η ανηθικότητα πλέον είναι καθαρά προσωπικό θέμα...
Σίγουρα υπάρχουν κάποια στανταρ σύμφωνα με την θρησκεία που πιστεύει ο καθένας και τους νόμους του κράτους στο οποίο ζει αλλά δυστηχώς σήμερα δεν μπορείς να ανταπεξέλθεις αν τις ακολουθείς οπότε αναγκάζεσαι να φτιάξεις τον δικό σου "κώδικα" ηθικής συμπεριφοράς...
Για μένα παράδειγμα είναι ανήθικο να μην δώσεις σε έναν παππού (καλή ώρα  ) ένα δυευρο που θα του πέσει αλλά δεν είναι ανήθικο να μην δώσεις ένα 50ευρο όταν πέσει από κάποιον που ξέρεις ότι του περισσεύουν....
Αυτό που για σένα είναι ανήθικο για μένα μπορεί να μην είναι...
Όλοι σκεφτόμαστε, πράτουμε και κρίνουμε σύμφωνα με κάποιες αξίες που έχει ο καθένας ( οι οποίες όμως δεν είναι σταθερές σε όλη την διάρκεια της ζωής μας ).

Ναι, μπορούμε να συγκρίνουμε την "ανηθικότητα" δύο πράξεων αλλά πολύ σπάνια θα συμφωνήσουμε με κάποιον άλλο...

[papous]

Ως "ηθική" νοείται το σύνολο των κοινά αποδεκτών τρόπων συμπεριφοράς (ηθών) σε μια ομάδα ώστε αυτή να μπορέσει να λειτουργήσει αρμονικά και σύμφωνα με τα δεδομένα και τις επιδιώξεις της κάθε εποχής. Οπότε δεν νοείται προσωπική ηθική και ανηθικότητα. Ένας άνθρωπος ο οποίος ζει απολύτως μόνος του δεν είναι δυνατόν να χαρακτηριστεί ηθικός ή ανήθικος. Η ηθική ως όρος απαντάται μόνο σε ομάδες ή κοινωνικά σύνολα.

Και ο νόμος και το δίκαιο δεν είναι πάντα συνυφασμένο με την ηθική. Τυπικό παράδειγμα και προβληματισμός πάνω στο θέμα δίνεται στην αρχαία τραγωδία "Αντιγόνη". Επίσης ένας πιο σύγχρονος προβληματισμός συναντάται στο μυθιστόρημα "Έγκλημα και τιμωρία". Όπου ο ήρωας αναρωτιέται :"  Είναι επιτρεπτό να σκοτώσω έναν για να σωθούν χιλιάδες, εάν καταφέρω και κάνω το τέλειο έγκλημα?" Ο πλέον σύγχρονος "μεταμοντέρνος" προβληματισμός νομίζω ότι θα ήταν: " Είναι ανήθικο να σκοτώσω όποιον νομίζω ότι το αξίζει, εάν καταφέρω να κάνω το τέλειο έγκλημα?"

[Eagle Of Kamelot]

Η ανηθικοτοτητα νομιζω πως ειναι σαν τη βλακεια...δεν εχει ορια και ειναι ανικητη πολλες φορες!!!

[Johnie Darko]

Η ηθικη ειναι αυστηρα προσωπικο θεμα... Το να την βαζω εγω σε καλουπια με βαση τα δικα μου πιστευω, δεν λεει κατι. Πιστευω οτι ειναι μια εννοια που χρησιμοποιουμε για να δηλωσουμε τι θεωρουμε ως "σωστο" και "λαθος" στην καθημερινοτητα μας. Ποιος ειναι ομως αυτος που μπορει να πει τι "αντικειμενικα" ειναι "σωστο" και τι "λαθος";
Καποιος μπορει να πει η εκαστοτε θρησκεια... Τι γινεται ομως με αυτους που δεν πιστευουν σε καμια θρησκεια;
Τα πιστευω του καθενος δεν πηγαζουν σε καμια περιπτωση μονο απο την εκαστοτε θρησκεια (που πιθανως να πιστευει καποιος και να ακολουθει). Εχουν να κανουν με προσωπικα βιωματα κυριως, εκπαιδευση κτλ.
Ενδιαφερον πειραμα θα ηταν να βλεπαμε πως θα συμπεριφεροταν ενας ανθρωπος ο οποιος εχει μεγαλωσει χωρις την παρουσια αλλων ανθρωπων. Ειμαι σχεδον σιγουρος οτι θα συμπεριφεροταν σαν ζωο. Τα ζωα δεν φαινεται να εχουν ηθικη παντως... Φαινεται απο την αλλη ομως να φερονται πιο λογικα απο τους ανθρωπους αλλα αυτο ειναι αλλη ιστορια. Με λιγα λογια, πιστευω οτι η ηθικη (και αρα και η ανηθικοτητα) ειναι καθαρα ανθρωπινο κατασκευασμα και αρα δεν μπορει αντικειμενικα να οριστει ενα ειδος συμπεριφορας ως ηθικο ή ως ανηθικο. Θα ελεγα οτι αν χρησιμοποιουσαμε αντι για την λεξη ηθικη, την λεξη κοινωνικως αποδεκτη συμπεριφορα και αντι της λεξης ανηθικοτητα, την λεξη κοινωνικως μη-αποδεκτη συμπεριφορα, θα ειμασταν πιο ακριβεις.
Οσο για το ερωτημα, πιστευω οτι οχι, δεν υπαρχει οριο ουτε ηθικης, ουτε ανηθικοτητας, για τους λογους που ανεφερα πιο πανω... Γιατι κατι που εγω θεωρω ανηθικο ισως ολοι οι αλλοι να το θεωρουν ηθικο και ...τουμπαλιν... Ετσι, αν ξαφνικα η πλειοψηφια μιας Α κοινωνιας αποφασισει πχ πως ειναι ηθικο τα αρρωστα νεογεννητα να πετιουνται στον Κεαδα, τοτε εγω που ισως ειμαι μερος αυτης κοινωνιας και προσπαθησω να σωσω ενα τετοιο νεογεννητο, αυτοματως ειμαι ανηθικος για την αυτη κοινωνια... Ειμαι ομως;
Θα ελεγα πως το προβλημα ετσι οπως το θετει ο Παππους ειναι λιγο αοριστο και δυσκολα μπορει να απαντηθει (ή μαλλον δεν μπορει). Το προβλημα δεν ειναι αν υπαρχει καποιο οριο στην ανηθικοτητα ή στην ηθικη... Το προβλημα ειναι πως ολες οι αξιες που χαρακτηριζουν κατι ως ηθικο ή ανηθικο, τεινουν ειτε να εξαφανιστουν, ειτε να μετατοπιστουν ανα πασα χρονικη στιγμη απο οποιονδηποτε για οποιονδηποτε λογο.
 

[delfinaki]

Ωραίο θέμα, αλλά πολύ σχετικό για τον καθένα μας.

Για μένα, ανήθικο είναι, να μπεις ανάμεσα σε ένα ζευγάρι (ως αντροχωρίστρα και να διαλύεις οικογένειες), να κάνεις τα πάντα για να αποκτήσεις χρήματα και κάτι μικρό, αλλά πολύ σημαντικό για μένα: να παίζεις με τα αισθήματα του άλλου, να τον πληγώνεις, να τον κοροιδεύεις

[Υπνοβάτης...]

Θα μπορούσαμε να ορίσουμε την ηθική ως το δισταγμό και την αμφιβολία που εμφανλιζεται πρην την τέλεση οποιασδήποτε πιθανά ανήθικης πράξης. Και αν το σκεφτείτε λίγο, αυτό που μας σοκάρει είναι το γεγονός ότι πολλοί δεν έχουν αυτήν την αμφιβολια ή το δισταγμό.
Θα το θεωρούσατε ανήθικο να πάρω μια καραμπίνα και να σκοτώσω τον πατέρα μου που βιάζει τη μάνα μου και χτυπάει τα αδέρφια μου? Η ακόμη χειρότερα ν αδιαμελίσω το πτώμα και να μην το βρει ποτέ κανείς?Πιστεύω πως όχι. Αυτό όμως δεν το κάνει λιγότερο ειδεχθες ούτε εμένα λιγότερο δολοφόνο ή δυνάμει ψυχοπαθή! Προσωπικά θεωρώ πιο ανήθικη την πράξη του πατέρα αλλά, (εδώ μπαίνει ένα τεράστιο ΑΛΛΑ) η ηθική εδώ δεν παίζει κανένα ρόλο,παρόλο που μπαίνει ως κίνητρο στην ενέργειά μου να αφαιρέσω μια ανθρώπινη ζωή. Πολύ περίεργο πράγμα τελικά ε? Δεν ξέρω αν καταλάβατε τι θέλω να πω...

[zappas]

ηθικη και ανηθικοτητα? νομοι φτιαγμενοι στο μυαλο. χρειαζονται για να συνυπαρχουμε ως ενα βαθμο πιστευω..γιατι αλλιως θα λειτουργουσαμε σαν τα ζωα...χωρις φραγμους!!και φυσικα δεν υπαρχουν ορια!!!

[MACMISIAS]

Ο Χρυσός κανόνας. Μην κάνεις ποτέ αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν...Αν όμως τα όριά σου είναι πιο ελαστικά από των άλλων ,πάλι ο χρυσός κανόνας ισχύει.Σεβάσου τα όρια των άλλων,αν θέλεις να σέβονται τα δικά σου...

[Johnie Darko]

Ο Χρυσός κανόνας. Μην κάνεις ποτέ αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν...Αν όμως τα όριά σου είναι πιο ελαστικά από των άλλων ,πάλι ο χρυσός κανόνας ισχύει.Σεβάσου τα όρια των άλλων,αν θέλεις να σέβονται τα δικά σου...

Kι αν εισαι μαζοχας και δε θες να σε σεβονται και γουσταρεις να σου φερονται ασχημα και να σε ταμεινωνουν; 

[papous]

Θα ελεγα πως το προβλημα ετσι οπως το θετει ο Παππους ειναι λιγο αοριστο και δυσκολα μπορει να απαντηθει (ή μαλλον δεν μπορει). Το προβλημα δεν ειναι αν υπαρχει καποιο οριο στην ανηθικοτητα ή στην ηθικη... Το προβλημα ειναι πως ολες οι αξιες που χαρακτηριζουν κατι ως ηθικο ή ανηθικο, τεινουν ειτε να εξαφανιστουν, ειτε να μετατοπιστουν ανα πασα χρονικη στιγμη απο οποιονδηποτε για οποιονδηποτε λογο.

Συμφωνώ ότι το ερώτημα είναι γενικό και δεν επιμερείζεται εύκολα. Οπότε το κάνω πιο συγκεκριμένο έτσι όπως προέκυψε κι από την μέχρι τώρα συζήτηση:

"Κατά την γνώμη σας και λαμβάνοντας γνώμονα την κοινωνία μας και τις αξίες που την χαρακτηρίζουν είναι ανήθικο να σκοτώσω όποιον ή όποιους νομίζω ότι το αξίζουν αν είμαι τόσο μάγκας ώστε να οργανώσω το τέλειο έγκλημα?"



Υπνοβάτη απάντησες αλλά όχι ευθέως. Θεωρείς ότι είναι εκτός της ηθικής της εποχής μας και της κοινωνίας μας?

[Johnie Darko]

Παππου εφοσων εχεις σωας τα φρενας και θεωρεις οτι καποιοι πρεπει να πεθανουν κι εσυ μπορεις να το κανεις χωρις να σε πιασουν, τοτε ναι ειναι ηθικο και οχι δεν ειναι. Και εξηγουμαι: Ειναι ισως ηθικο για σενα γιατι πιστευεις οτι αυτοι οι ανθρωποι δεν πρεπει να ζουν για τους χ λογους (και αρα το να ζουν ειναι ανηθικο).
Ειναι ανηθικο ομως για ολη την υπολοιπη κοινωνια που επιτασσει αυτα τα ατομα να ζουν και μονο αν περασουν απο δικη και κριθουν ενοχα να τους επιβληθει καποια χ ποινη.
Εξαλλου τα ορια ηθκιου/ανηθικου ετσι οπως μπαινουν στην καθε κοινωνια δεν ειναι ιδια για καθε κοινωνια...
Αλλα ηφη εχουμε εδω, αλλα σε ενα δασος του Αμαζωνιου... Οτι εδω ειναι ηθικο εκει ισως ειναι ανηθικο και τουμπαλιν... Αρα πρεπει να μιλαμε πολυ ειδικα, για συγκεκριμενες κοινωνιες (ακομα και συγκεκριμενες  χρονικες περιοδους, αφου η ηθικη και η ανηθικοτητα τελικα ειναι τοσο ευπλαστες εννοιες και τοσο αφηρημενες)

[Υπνοβάτης...]

Χμμ... Spicy babe...!
Όσο και αν σκεφτώ τον υποτιθέμενο πλανητάρχη νεκρό από οποιοδήποτε τρόπο εκτός από φυσικά αίτια
δε μου αρέσει. Συνεπώς για μένα, παραμένει ανήθικη η αφαίρεση μιας ζωής (ανθρώπινης ή μη) σε αρκετές περιπτώσεις...
Και ακόμη και να μπορώ να οργανώσω το τέλειο έγκλημα (που και φυσικά μπορώ ) δε θεωρώ ότι εγώ είμαι τόσο τέλειος και τόσο αλάνθαστος ώστε να κρίνω ποιανού η ζωή αξίζει να αφαιρεθεί και ποια όχι...
Από την άλλη καταλαβαίνω σχεδόν απόλυτα αυτόν που ίσως οδηγηθεί σε μια τέτοια επιλογή...Κια το κίνητρο του γι αυτό θα είναι το ήθος του... Πάλι έχω την εντύπωση ότι δε γίνομαι σαφής...
Ας υποθέσουμε ότι κάνω το τέλειο έγκλημα και απαλάσσω τον κόσμο από ένα σιχαμερό υποκείμενο. Δε θα είναι κατακριτέα η πράξη μου (στην πλειοψηφία του κόσμου τουλάχιστον...) αλλά δε νομίζω να καταφέρω να ξεπεράσω το γεγονός ότι εγώ σκότωσα κάποιον... Και τα δύο είναι αντικρουόμενες απόψεις που προέρχονται από την ηθική μου. Και αν τελικά αυτοκτονήσω από ενοχές, πάλι κάποιοι θα πουν "Μα τι μλκς!"
και κάποιοι "Καλά να πάθει..." Εν τέλει αυτό που μετράει είναι ότι χάθηκαν 2 ζωές και όχι το ηθικό υπόβαθρο...
Αν πάλι δε γίνομαι κατανοητός, πείτε μου θα το εξηγήσω!!!

[Jimi Pap]

Θα συμφωνησω κι εγω με τους προλαλησαντες οτι η ηθικη ειναι καθαρα θεμα υποκειμενικο.Θα ελεγα ομως,οτι ειναι ακομα περισσοτερο θεμα παιδειας.Για παραδειγμα,μας εχουν μαθει οτι το να απατησουμε το συντροφο μας ειναι ανηθικο.Σε αλλες κοινωνιες ομως,οι αντρες μπορουν να εχουν πολλες γυναικες και φυσικα δεν το θεωρουν ανηθικο.Μας εχουν μαθει,οτι το να σκοτωσουμε ειναι ανηθικο.Σε αλλες κοινωνιες,το να σκοτωσεις για συγκεκριμενους λογους(πχ θρησκευτικους) οχι μονο δεν ειναι ανηθικο,αλλα επικροτειται κιολας.Θελω να πω,οτι σαφως μεσα μας κρινουμε τι ειναι ηθικο και τι οχι,αλλα αυτο εξαρταται σε τεραστιο βαθμο απο το πως μας εχουν μαθει απο τη γεννηση μας.

Παντως θεωρω πως ο σπουδαιοτερος κανονας ηθικης ειναι αυτος που ανεφερε ο Mcmisias,να μην κανεις στον αλλο αυτο που δεν θα ηθελες να κανουν σε εσενα.

[analogio]

Την ηθικη δεν την καταλαβαινει κανεις, κυριως οι φωστηρες της, την ανηθικοτητα την καταλαβαινουν οι παντες, η ηθικη αποτελει συστημα τοσο πολυπλοκο και διανοητικο, ωστε αποβαινει κατι το ακατανοητο και παραλογο και σκοτεινο, η ανηθικοτητα ειναι η συντομοτερα οδος προς την κολαση, η ηθικη καθυστερει ματαιως σε αχρηστα πραγματα, πλην προσχηματα και ταλαιπωρειες και βασανισμοι του κατηχουμενου εις την ηθικην, συμβαλλουν πολλαπλως εις την πολυτελειαν της κολασεως. Αλλωστε δεν συμφερει. Εσυ που δεν εκλεψες ποτε, παρασυρθεις βαζεις στη τσεπη σου ενα ευρω, τι θα συμβει ;; Μ' ακους παπου !! Δεν θα φωναξει ο κοσμος ολος "κλεφτης, πιαστε τον", διοτι τον κλεφτη δεν μπορουν να τον συλλαβουν. Τι υπαρχει πιο ανηθικο απο το χρημα, το οποιον κυκλοφορει υπο την σφραγιδαν του κρατους ;; Εδω που τα λεμε, ηθικη και ανηθικοτητα ειναι το ιδιο πραγμα. Η ηθικη, ετσι οπως ακουγεται η λεξη στα δικα μας αυτια, ειναι δημιουργημα της ανηθικοτητος και το μυστικο οργανο ασκησεως, δηλ. το συγχρονο συστημα ηθικης εδημιουργηθη υπο των πολιτισμενων κρατων προς προστασιαν και δικαιωσην εγκληματων πασης φυσεως, υψωθησαν κανονες για να μπορουμε ελευθεροι και απτοητοι να ασχημονουμε, χωρις βαθρο "ηθικης" δεν θα υπηρχε οικοδομημα ανηθικοτητος, απαραιτητο εργαλειο η ηθικη, όμως στις μερες μας καθισταται γνωστο οτι δεν χρειαζεται εργαλειο, η ηθικη δεν χρησιμευει πια, τι να την κανομε, την πεταμε, μπορουμε και ανηθικοι χωρις την ηθικη, γυμνο το κακο. Ο ανθρωπος εχει την κλιση προς το ανηθικο, πως λεμε σωμα ελευθερως κινουμενο πιπτει, δεν ανερχεται. Όταν ο ανθρωπος δεν διατηρει μεσα του, κανενα αισθημα φοβου Θεου, γινεται τελειος για κάθε εγκλημα, υπολειπεται η καταλληλη ευκαιρια εκδουλευσεως. Οριο δεν υπαρχει, δηλ. οριο σημαινει ορος, δεν υφισταται ορος στην πτωση, τα παντα πιπτουν ανευ ορου, ορος υφισταται για το αντιθετο της πτωσεως δηλ. την ανοδο, εισαγωγη ορου σημαινει εκδηλωση και εκφραση ελευθεριας, πολιτικα κινηματα προτεινουν ορια και ελευθερια, στην πραγματικοτητα λενε γιατι να πεσω εγω, να πεσει ο άλλος, ο κακος. Μου αρεσε που εθεσες το θεμα, μαλιστα σε συγχρονη  προοπτικη.

[papous]

Έχω την εντύπωση ότι χρειάζεται να ξεμπερδέψουμε τις έννοιες. Η ηθική δεν έχει σχέση με τους πολιτειακούς νόμους παρόλο που τις περισσότερες φορές συμπίπτουν. Έχει επίσης ελάχιστη συνάφεια με την ένοια του καλού και του κακού, και δεν έχει καμμία σχέση με τις προσωπικές μας επιλογές. Η ηθική αφορά και αντικατοπτρίζεται στις πράξεις μας και όχι στα πιστεύω μας παρόλο που επηρεάζεται από αυτά.

Συνεχίζοντας τον προβληματισμό μου, μου δημιουργείται η εντύπωση ότι δεν έχει κανένα νόημα αν κρίνω τον εαυτό μου ηθικό ή ανήθικο. Αυτό που έχει σημασία είναι το πως θα με κρίνει ο κοινωνικός μου περίγυρος σε σχέση μ' αυτό το χαρακτηριστικό. Ποιό είναι δηλ το κοινό αίσθημα ως προς τις πράξεις μου. Αυτό ακριβώς που στην Πολιτική ονομάζουμε "πολιτικό κόστος".

Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που θεωρήσω ότι η ηθική είναι προσωπικό θέμα δικό μου και του καθενός ξεχωριστά? Ότι είναι εξατομικευμένη δηλ? Τότε, λογικά, δεν υπάρχει κανένας λόγος να κρίνω τις πράξεις οποιουδήποτε ως ηθικές ή ανήθικες. Δεν υπάρχει λόγος δηλ να κρίνω την συμπεριφορά του, οπότε και γι αυτόν δεν υπάρχει "κοινωνικό κόστος".

Άρα αν αυτός ο άνθρωπος μπορεί να διαφύγει από τον νόμο είτε διότι τον διαχειρίζεται ο ίδιος είτε διότι είναι "μάγκας" και μπορεί να το κάνει δεν υπάρχει καμμία άλλη ασφαλιστική δικλείδα για να τον περιορίσει. Μπορεί να δρα ασύδοτα και εφ' όρου ζωής μέχρι να βρεθεί κάποιος άλλος που θα του συμπεριφερθεί με τον τρόπο που εκείνος συμπεριφέρεται.

Εξετάζοντας την περίπτωση του ερωτήματός μου μ' αυτό το πρίσμα και αναλύοντάς το έχω να πω τα εξής: Το ότι νομίζω ότι κάποιος "αξίζει" να πεθάνει δεν σημαίνει ότι αυτό ισχύει. Εκτός κι αν δέχεστε ότι η γνώμη μου αποτελεί καθολική αλήθεια και φυσικό νόμο. Η ανυπαρξία ηθικών νόμων και ηθικών φραγμών στην κοινωνία στην οποία είμαι ενταγμένος μου δίνει τον βαθμό ελευθερίας που χρειάζομαι για να ασκήσω κατά συρροή δολοφονικές πράξεις εναντίων αυτών των ίδιων που δεν αποδέχονται την αναγκαιότητα ηθικών φραγμών.

Αλλά το ερώτημα παραμένει θεωρείτε ότι αυτό είναι ανήθικο?

[alexandra*]

Ανηθικος-ο χωρις ηθικες αρχες/ο αντιθετος με τους κανονες ηθικης..Ποιοι ειναι αυτοι οι κανονες ηθικης, που ολοι ψαχνουν με τα κιαλια τελευταια?Και ο ανηθικος...ειναι απλος μια λεξη, ενα λημμα στα λεξικα?Ειναι εκεινος που πατα τους προσωπικους του κανονες και αξιες, ειναι αυτος που οι πραξεις του αμαυρωνουν την υπολοιπη κοινωνια?Υπαρχουν δηλαδη δυο ταχυτητες στο μηχανισμό της Ζωης...και επιλεγουμε οποια μας συμφερει..?Οπως ζω τα πραγματα γυρω εχω καταληξει πως δεν υπαρχουν ορια σε τουτο το ματαιο κοσμο..Παλια λεγαμε εχω βαρεθει την Ελλαδα(οποια ''Ελλαδα''),θα σηκωθω να φυγω...Τωρα ομως πού μπορει να βρει καποιος καταφυγιο, οταν όλος ο κοσμος εχει πεσει στα σκ**α?Και τι γινεται οταν καταλαβουμε πως και εμεις ειμαστε ανηθικοι..θα ριξουμε το φταιξιμο στην κοινωνια?Αυτο θα ηταν ανηθικο...Φαυλος κυκλος ε?Μηπως ανηθικο ειναι τελικα που απλα καθομαστε και το ανεχομαστε με σταυρωμανα τα χερια..Βγηκα λιγο απο το θεμα...συγνωμη..αλλα ετσι εχουν τα πραγματα φοβαμαι..

[analogio]

Αγαπητε φιλε Παπου,
Διαχωριζεις δυο ειδη κρισεως επι του ζητηματος της ηθικης. Το ένα ειδος κρισεως είναι αυτό που προερχεται από εξω, από τον κοινωνικο περιγυρο. Αυτό το ειδος, θεωρεις ότι είναι αυτό που εχει σημασια, αντιθετα η κριση που κανεις εσυ για τον εαυτο σου, αν εισαι ηθικος ή ανηθικος, σου αφηνει την εντυπωση, ότι δεν εχει κανενα νοημα. Δηλ. όταν κρινω εγω τον εαυτον μου, η κριση αυτη δεν εχει κανενα νοημα για τον κοινωνικο περιγυρο, όταν κρινει ο κοινωνικος περιγυρος, η κριση αυτή εχει πληρες νοημα σε μενα.
Υποθετοντας οτι καταλαβα καλως αυτό που λες, θα συμφωνησω. Οντως ετσι είναι, κρινω τον εαυτο μου με βαση την εσωτερικη αληθεια, η κριση αυτή δεν ενδειαφερει καθολου τον εξω κοσμο, ουτε τον περιοριζει σε τιποτα, ο κοσμος συνεχιζει να υπαρχει όπως παντα. Ο κοσμος κρινει εμενα με βαση τα λιγο ως πολύ κοινωνικως αποδεκτα ψεμματα, η κριση αυτή ουσιαστικα και πραγματικα δεν ενδειαφερει κανενα, ουτε εμενα ουτε τους αλλους, πλην όταν ολοι παιζουν παιζω κι εγω δεχομενος τους κανονες του παιχνιδιου δηλ. τα κατά συνθηκην ψευδη.
Το δευτερο ειδος κρισης, ειναι η εξατομικευμενη κριση περι ηθικης. Στην περιπτωση αυτή θεωρω ότι η ηθικη είναι προσωπικο μου θεμα, η ηθικη μου δεν εξαρταται από το τι λενε και κανουν οι αλλοι. Οι αλλοι ας κανουν ότι θελουν, εγω δεν κρινω την ηθικη των αλλων, κρινω την δικη μου ηθικη, η ηθικη των αλλων είναι ξενη ή αδιαφορη προς την δικη μου ηθικη. Αλλα σε τι διαφερει η δικη μου ηθικη από την ηθικη των αλλων, εκτος από το ότι αυτή είναι δικη μου, η άλλη είναι των αλλων ;;
Μια απαντηση που δινεις μετα, φυσικα αν καταλαβα καλως, γιατι μπορει να μην καταλαβα καλως, είναι ότι στη δικη μου ηθικη μπορει να διαφυγω από τον νομο, προφανως επειδη ως δικη μου εγω διαχειριζομαι περιπου όπως θελω τον νομο της, στην ηθικη των αλλων δεν μπορει να διαφυγεις από τον νομο διοτι είναι νομος της ηθικης των αλλων. Ετσι είναι. Στην ατομικευμενη ηθικη παραβαινεις τον νομο που εθεσες, στην ηθικη των αλλων δεν εθεσες νομο, δεν παρεβηκες νομο. Αυτα, εφ' οσον καταλαβα καλως

[papous]

Πολύ καλά τα κατάλαβες όλα φίλε Αναλόγιε, εκτός από την περίπτωση της διαχείρισης του νόμου. Και ευθύνομαι εγώ γι αυτό διότι έπρεπε να διευκρινήσω ότι εννοώ τον Πολιτειακό συντεταγμένο νόμο και όχι τον ηθικό. Αυτή άλλωστε η συσχέτιση είναι που με ενδιαφέρει.

Όσον αφορά την ερώτησή σου στην περίπτωση της εξατομικευμένης ηθικής μπορεί μεν να μην διαφέρει ως προς το είδος, διαφέρει όμως ως προς το ποιόν.

[συννεφάκι]

Μιλάμε για την ελληνική πραγματικότητα?
Γιατί η ηθική διαφέρει απο κοινωνία σε κοινωνία, απο
λαό σε λαό.
Είναι αποτέλεσμα, ή μάλλον απόσταγμα, της κουλτούρας/
νοοτροπίας/θρησκείας που κουβαλάει ο κάθε λαός.
Θα πρέπει να λάβουμε πολλούς παράγοντες υπ'όψιν μας.
Τώρα, όσον αφορά την ατομική ηθική, νομίζω ότι είναι μία έννοια αστήρικτη,
καθ'ότι ο κοινωνικός περ΄γυρος, η καθολική δηλ. ηθική, είναι αυτή που
θα κάνει την όποια πράξη μας να φαίνεται ηθική ή ανήθικη.
Αν λείπει η καθολική ηθική, τότε τίποτα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως
ηθικό ή ανήθικο.
Μέσα στην κοινωνία που διαμορφωνόμαστε, μορφοποιούμαστε και εξελισσόμαστε
ως πολιτικά, αλλά και βέβαια ως ηθικά όντα, διαμορφώνουμε και τον ανάλογο
ηθικό προβληματισμό..