Λυχνίες preamp/poweramp: Παρουσίαση, ρυθμίσεις

[adr1anos]

REVIEW: PREamp Tubes

Με αφορμή το παρόν ποστ με τις αλλαγές λυχνιών, σκέφτηκα ότι είναι καλή ιδέα να ποστάρω και εδώ ένα αναλυτικό Review που είχα ποστάρει πολύ καιρό πριν στο forum της Cornford, με αφορμή μία δική μου έρευνα, σχετικά με τις προενισχύτριες και τελικές λάμπες που είχα τότε στην διάθεση μου.
 
Στο πρώτο μέρος, θα γράψω λίγα λόγια για τις προενισχύτριες λάμπες που έχω δοκιμάσει, επεκτείνοντας λίγο ακόμα το πεδίο, καθώς ο καιρός που έχει μεσολαβήσει μου έχει επιτρέψει να δοκιμάσω ακόμα μερικές μάρκες/μοντέλα. Οι απόψεις είναι καθαρά προσωπικές και υποκειμενικές, αν και σε γενικές γραμμές, οι δικές μου εντυπώσεις συνάδουν λίγο-πολύ με αρκετά από τα γραφόμενα σε έγκριτα Tube Reviews που έχω κατά καιρούς διαβάσει.
 

 

Προενισχύτριες Λάμπες:


Sovtek 12AX7 / ECC83 WA
Η πιο κοινή «Κινέζικη» προενισχύτρια λάμπα που κυκλοφορεί. Εάν αγοράσατε οικονομικό ενισχυτή πρόσφατα, μάλλον έχει τέτοιες μέσα. Τίμιες για τα λεφτά τους, λίγο τραχείς στην χροιά.  Βγάλτε τις από τον ενισχυτή σας, και κρατήστε τις στο συρτάρι για δεύτερες (ή τρίτες..)
 

EH 12AX7 / ECC83 V1
ElectroHarmonics, επιλεγμένες με χαμηλά microphonics για την θέση V1. Kαλύτερες από τις Sovtek, λίγο πιο ραφιναρισμένες στην χροιά και κάπως λιγότερο τραχείς. Απλές και τίμιες. Από αυτές παίρνει και επιλέγει ο Tube Amp Doctor και βγάζει τις TAD.
 

EH 12AX7 / ECC83 Gold
Κλασσικές ElectroHarmonics με επίχρυσα pins. Λίγο περισσότερο προσεγμένες από τις απλές EH, χωρίς πάντως σημαντικές διαφορές στην χροιά από τις επιλεγμένες V1 χωρίς επίχρυσα πόδια.
 

Tung-Sol 12AX7 / ECC83 Reissue V1
Ίσως οι καλύτερες non-NOS προενισχύτριες που κυκλοφορούν. Πολύ γεμάτος ήχος, δίνουν κάτι σαν “loudness” effect, γεμίζοντας τα μπάσα και καθαρίζοντας τα πρίμα. Εξαιρετικές για την V1 και για καθαρά κανάλια, χωρίς όμως να υστερούν σε distortion. Πολύ ισορροπημένες, χωρίς έμφαση στα μεσαία,  με όμως αποτέλεσμα να μην κόβουν στην μίξη τόσο καλά όσο οι JJ.
 

JJ 12AX7 / ECC83 Selected GOLD
Πολύ καλή, rock προενισχύτρια λυχνία, με μεσαία που κάνουν θαύματα. Επιλεγμένες, προσεγμένες, με επίχρυσα pins. Καθαρότατος ήχος, πολύ ωραίο smooth distortion με ολοκληρωμένη χροιά, που κόβει στην μίξη και βγάζει μπροστά τα μεσαία χωρίς αγριάδες, με τρόπο λαμπερό και κρυστάλλινο. Κόβουν καλύτερα από τις TungSol αλλά δεν έχουν αυτό το “loudness” effect τους.
 

JJ ECC803 Selected GOLD
Μία έκδοση της ECC83 με μεγαλύτερο Plate. Την δοκίμασα στις θέσεις V1 και V2, αλλά μου άρεσε καλύτερα στην V2. Καλή για να ζωντανέψει λίγο περισσότερο ο ήχος. Εξαιρετική για να ανεβάσει λίγο το distortion σε καθαρά κανάλια και να προσδώσει λίγη λαμπερότητα. Δεν έχει παρόλα αυτά τις διαφορές με την ECC83 Selected GOLD που θα σε εντυπωσιάσουν.
 

Phase Inverter Λάμπες:
 

JJ 12AX7 / ECC83S Balanced
Η έκδοση της καλής JJ, με μετρημένα τα δύο στάδια ώστε να έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά, ώστε να κάνει καλύτερη δουλειά στην θέση του Phase Inverter. Πολύ καλή επιλογή για PI, γενικά αξίζει μία Balanced λυχνία πριν τις τελικές. Από χροιά είναι το ίδιο με τις JJ 12AX7.
 

Sovtek 12AX7 / ECC83 LPS
Η κλασσική Sovtek με LPS (Long Plate Spiral Heater). Κάτι περίεργο συμβαίνει με αυτήν την λυχνία στην θέση Phase Inverter. Δίνει κάτι ξεχωριστό στον ήχο, είναι μία τραχύτητα σε όμως σωστή ποσότητα πριν τις τελικές, είναι κάτι που δεν περιγράφεται εύκολα, αλλά σίγουρα αξίζει να την δοκιμάσει κανείς εκεί ειδικά. H Elmwood βάζει συγκεκριμένα αυτήν την λυχνία στον PI των Modenna για την ιδιαίτερη χροιά της και το αποτέλεσμα είναι ξεχωριστό.
 
Επόμενο ποστ: Review POWERamp Tubes με audio samples και μετά επιλέγουμε λυχνίες ειδικά για τον LH50 και συζητάμε το γιατί μπαίνει που η κάθε μία.

EDIT: Η συνέχεια που αφορά το πως επιλέγουμε τις λυχνίες που θα βάλουμε, έχει διαχωριστεί από το παρόν θέμα και θα το βρείτε εδώ:

Επιλογή Λυχνιών για τον LH50

[adr1anos]

  REVIEW: POWERamp Tubes
 
Συνεχίζουμε την ανάλυση μερικών πολύ γνωστών λυχνιών τελικού σταδίου EL34 και μετά θα παραθέσω ένα ηχητικό συγκριτικό audio clip για να τις ακούσετε και μόνοι σας.



 
Τελικές Λάμπες EL34:
 

Sovtek EL34
Η πιο κοινή τελική λάμπα που κυκλοφορεί. Ισχύουν τα ρηθέντα κατ’ αντιστοιχία με τις αντίστοιχες προενισχύτριες: αυτές οι λάμπες θα σας ικανοποιήσουν όταν πάρετε τον πρώτο σας λαμπάτο, και για λίγο καιρό. Όταν αρχίσετε να δοκιμάζετε άλλες, θα καταλάβετε ότι υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος πέρα από τις εργοστασιακές Sovtek EL34 που μπαίνουν μέσα στους ενισχυτές χαμηλού κόστους. Και αυτές, κάποια στιγμή βγάλτε τις από τον ενισχυτή σας, και κρατήστε τις στο συρτάρι για δεύτερες (ή τρίτες..)
 

EH EL34
Και πάλι η ElectroHarmonics αποδεικνύεται καλύτερη από την Sovtek με λιγότερο τραχεία χροιά, καλύτερη διαύγεια και πιο απαλή παραμόρφωση που δεν ξύνει. Τίμια λάμπα, με τίμια απόδοση που θα ικανοποιήσει, χωρίς όμως να ξετρελάνει. Καλό σετ να έχετε ένα για backup, καθώς είναι και αρκετά οικονομικές.
 

JJ-EL34-Red-Label
Οι κλασσικές JJ EL34 δεν με εντυπωσίασαν όσο με είχαν εντυπωσιάσει οι προενισχύτριες της εταιρείας, ίσως επειδή  τις δοκίμασα όταν είχα ήδη μεγάλη εμπειρία από άλλες, πολύ καλύτερες. Δεν μου φάνηκαν να έχουν τα γνώριμα μεσαία που κόβουν στην μίξη που έχουν οι προενισχύτριες JJ, αλλά αυτό είναι καλό γιατί είναι τελικά αρκετά ισορροπημένες με καλή, ομοιόμορφη παραμόρφωση που αναπτύσσεται ομαλά καθώς γκαζώνεις. Θα τις προτιμούσα από τις EH EL34, αλλά για παραπάνω δεν θα τις διάλεγα.


JJ KT77 - Red Label
Ok, εδώ περνάμε σε άλλη κατηγορία από τις απλές JJ-EL34. Οι ΚΤ77 είναι η military version των EL34 και οι διαφορές είναι αρκετές. Μπαίνει στην θέση των EL34 και γίνεται bias με τις ίδιες τιμές. Η λάμπα έχει κάτι από τις καταπληκτικές KT88, μία έμφαση στις δυναμικές, πιο γεμάτα αλλά και σφιχτά μπάσα, πολύ καλή χροιά παραμόρφωσης και γενικά δίνει την αίσθηση της πληρότητας με εξαιρετική ανταπόκριση σε σκασίματα. Πολύ καλή γενικά, αξίζει μία δοκιμή, αλλά είναι αρκετά σπάνια και δεν βρίσκονται εύκολα ζευγάρια που είναι matched. 

συνεχίζεται..

[adr1anos]

..συνεχίζεται:


EH 6CA7
Μία έκδοση τελικής λυχνίας, η οποία παρά το γεγονός ότι έχει άλλη κωδικολογία (6CA7) είναι απόλυτα συμβατή με τις EL34. Αυτές οι τελικές της ElectroHarmonics έχουν κάτι από 6L6 χροιά, μία λαμπερότητα και κάπως πιο διαυγή πρίμα, που ταιριάζουν σε ενισχυτές με καλά καθαρά. Εάν έχετε EL34 αλλά έχετε ακούσει κάποιον Fender με 6L6 και ζηλέψατε τα διαυγή πρίμα του, ίσως καλό θα ήταν να τις δοκιμάσετε στον ενισχυτή σας. Είναι και πολύ όμορφες με το χρυσό logo τους.


Tung-Sol EL34B-Reissue
Για μένα, η δεύτερη καλύτερη τελική χωρίς να είναι NOS, που έχει πράγματι ολοκληρωμένη διαυγή χροιά, με γεμάτα μπάσα, κρυστάλλινα πρίμα και πολύ καλή smooth παραμόρφωση. Στην αρχή όταν αρχίζει να παραμορφώνει μοιάζει με 6L6 με την έννοια της διαύγειας και της καθαρότητας, όμως όσο την σπρώχνεις περνάει στην British πλευρά της και παράγει εξαιρετικά ισορροπημένη και οργανική παραμόρφωση, με αρμονικές που χαίρεσαι να τις ακούς. Έχω κολλήσει με την συγκεκριμένη και οι πιο ακριβές κεφαλές μου αργά η γρήγορα καταλήγουν με αυτές.

   
Winged C Svetlana (SED) EL34
Οι καλύτερες (και δυστυχώς ακριβότερες) τελικές non-NOS που μπορεί κανένας να αγοράσει μαζικά. Είναι και αυτές που εάν ακούσετε τα clips κάνουν και την μεγαλύτερη διαφορά. Σημείο αναφοράς στην παραμόρφωση. Εάν θέλετε να έχετε άποψη τι σημαίνει βελούδινη, μεταξένια παραμόρφωση, ακούστε αυτές. ΔΕΝ είναι η χροιά τους για όλους, και μέσα σε αυτούς είμαι και εγώ. Είναι κάπως σκούρες σχετικά με άλλες, ταιριάζουν σε ενισχυτές που έχουν δυνατότητα για γεμάτα πρίμα και σίγουρα θέλουν να έχεις Presence pot για να φτάσουν σε σημείο ισορροπίας. Αλλά εάν ταιριάξουν με την λαμπάτη κεφαλή σας (και τα γούστα σας), είναι ότι καλύτερο.

Επόμενο ποστ: Audio Clips από 5 τελικές λυχνίες.

[adr1anos]

Αudio Clips: 5 POWERamp Tubes
 
Συνεχίζουμε την ανάλυση μερικών πολύ γνωστών λυχνιών τελικού σταδίου EL34 και μετά θα παραθέσω ένα ηχητικό συγκριτικό audio clip για να τις ακούσετε και μόνοι σας.
 
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΩ: ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΤΕΙΤΕ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΟΝ DEMO.

Πολλοί φίλοι ζητάνε να ακούσουν clips λες και μαγικά κάποια φορά θα ακούσουν τον θεϊκό ήχο του Παράδεισου και θα ανακαλύψουν το εξάρτημα που θα τους απογειώσει την χροιά. ΔΕΝ υπάρχει κάτι τέτοιο παιδιά.

Θέλει πολλά χρόνια εμπειρία και πολλά ακούσματα για να μπορέσεις να διακρίνεις διαφορές μεταξύ λυχνιών. Για να ακούσεις και να κρίνεις, πρέπει να έχεις φάει ώρες ολόκληρες, με ένα ενισχυτή, να τον ξέρεις μέσα έξω και πάνω κάτω, και μετά, όταν αλλάξεις λυχνίες να τον ζήσεις σε κάθε του έκφανση, σε διάφορες ρυθμίσεις, με διάφορες εντάσεις και δυναμικές, για να βγάλεις κάποιο σχετικά ασφαλές συμπέρασμα. 
 
Οι λυχνίες ηχογραφήθηκαν με την σειρά που εμφανίζονται στην παρακάτω φωτογραφία:
 

 
Οι δοκιμές έγιναν πάνω στον Cornford Roadhouse 30 ο οποίος είναι ένας εξαιρετικά καθαρός λαμπάτος με πολύ απλό και ξεκάθαρο σχεδιασμό, που ευνοεί την συγκεκριμένη δοκιμή. Όλα τα ρυθμιστικά είναι στην μέση, με το  boost ενεργοποιημένο.
 
Ο RH30 παίζει μέσα από ένα ENGL E112V Cab με Celestion Vintage 30.
 
Η ηχογράφηση έγινε με ένα SHURE Beta 58 A και ένα THE T.BONE MB85 Beta που ήταν διαθέσιμα, τοποθετημένα περίπου 30cm από την καμπίνα, λίγο off-axis σε stereo. Η ηχογράφηση είναι τελείως ξερή, χωρίς καθόλου processing πέρα από το cut/paste.
 
Παίζω πολύ απλά πραγματάκια χωρίς να με νοιάζει τι παίζω ή αν είναι μελωδικό, απλά να μπορώ να το ξανακάνω ίδιο πιο μετά 5 φορές. Παίζω σε μία PRS Custom 24 με μαγνήτες Vintage Bass και HFS (Hot Fat Screams) Treble, full on τα volume and tone, στην δεύτερη θέση (outside coils in parallel), που θυμίζει Strat με λίγο πιο γεμάτο ήχο, ενώ μετά αλλάζω στην τρίτη θέση, για πιο χαρακτηριστικό ήχο PRS humbuckers.
 
Το πρώτο μέρος έχει ένα μικρό riff, 5 σε σύνολο, ένα για κάθε λυχνία:
http://www.box.net/shared/chrupe9rek
 
Το δεύτερο μέρος έχει απλά ακόρντα, επίσης 5 σε σύνολο, ένα για κάθε λυχνία:
http://www.box.net/shared/gsyxnsre4k
 
Οι διαφορές μεταξύ των λυχνιών, πλην της SED που είναι καταφανής, είναι αρκετά διακριτικές. Μην περιμένετε να ακούσετε κάτι της προκοπής από τα μεγάφωνα του portable ή από πρόχειρα ακουστικά. Για να ακούσετε διαφορές και να κάνετε πραγματικές συγκρίσεις, θέλει πολύ καλά μεγάφωνα, ή ακουστικά studio monitors.

Καλή ακρόαση.

 

[hot_sauce (φλουτσ)]

όντως δεν κατάλαβα καμία διαφορά...
ευχαριστούμε για τον κόπο του άρθρου πάντως...

[zepfan]

Ανδριανέ,μια απορία που μπορεί να είναι χαζή,αλλά θα ηθελα προσωπικά εγώ μια εξηγηση...
Γιατί στις λάμπες προενίσχυσης,δεν χρειάζεται rebias όταν τις αλλάζουμε...?
Μηπως έχει σχέση, το ότι δεν τραβανε πολλά ρεύματα,οποτε είναι αμελητέα τα αποτελεσματα  στην αποδοσή τους απο την μικρορυθμιση του bias...?(αν θα μπορουσαμε υποθετικά να το ρυθμισουμε)

[adr1anos]

Γιατί στις λάμπες προενίσχυσης,δεν χρειάζεται rebias όταν τις αλλάζουμε...?

Όλες οι λυχνίες χρειάζονται Bias current, αλλά το αν χρειάζονται ρύθμιση του Bias εξαρτάται από την τοπολογία της σχεδίασης του κυκλώματος όπου ανήκουν.

Υπάρχουν δύο κυρίαρχες τοπολογίες σχεδιασμού κυκλωμάτων που προμηθεύουν Bias current στις λυχνίες, το Fixed Bias και το Cathode Bias. 

Με το Fixed Bias, η λυχνία τροφοδοτείται με ένα σταθερό Bias current, το οποίο δεν μεταβάλεται σε συνάρτηση με το σήμα. Χρειάζεται ρύθμιση όταν αλλάξει η λυχνία, ή τα χαρακτηριστικά της (λόγω γήρανσης, κλπ). Η σχεδίαση αυτή δίνει αμεσότητα στα σκασίματα και καλή απόκριση σε δυναμικές. Παράδειγμα Fixed Biased ενισχυτή είναι ο Laney LH50 που κοιτάζουμε εδώ.

Με το Cathode Bias, η λυχνία αυτοτροφοδοτείται με κάποιο τρόπο, καθώς το κύκλωμα γύρω της ρυθμίζει συνεχώς το Bias current σε συνάρτηση και με το σήμα.  Η σχεδίαση αυτή δημιουργεί στην χροιά αυτό που λένε "sag" και "bloom", μία ελαστικότητα της απόκρισης, που πολλοί την επιθυμούν. Παράδειγμα Cathode Biased ενισχυτή είναι ο Cornford Roadhouse 30.

Για να έρθω και στην ερώτηση σου, όλες σχεδόν οι προενισχύτριες λυχνίες τοποθετούνται σε κυκλώματα Cathode Biased και δεν χρειάζονται ρύθμιση του  Bias current. Είναι έτσι διότι στο στάδιο της προενίσχυσης λειτουργούν με αυτό τον τρόπο πολύ ικανοποιητικά και επιπλέον έτσι αποφεύγεται η πολυπλοκότητα των κυκλωμάτων τροφοδοσίας και ρύθμισης του Bias σε κάθε μία.

[zepfan]

Άλλη μια φορά πολυ κατατοπιστικος!(απο τις 1110 εμφανίσεις αυτού του ποστ,οι χίλιες είναι δικές μου!LOL)

[artzan]

Για να καταλαβουν και οι υπολοιποι την σηζητηση μας,μετα την αγορα λοιπον της κεφαλης laney tt100  μου εβγαλε προβλημα (σταματησε να λειτουργει το καναλι 3 ενω τα αλλα δυο λειτουργουσαν κανονικα)η μια απο τις 6 προενισχυτριες ecc83 TAD και τις αλλαξα ολες με τις  ματσαρισμενες 12at7wc nos general electric,πηρα μπορω να πω μεγαλη διαφορα στον ηχο ως προς το καλυτερο, μετα την αλλαγη τους και σκεφτηκα οτι θα ηταν καλο να γινει γρηγορα και η αλλαγη στις 4 τελικες οι οποιες ηταν  TAD EL34 και αλλαχθηκαν με τις  ματσαρισμενες EL34 RFT να πω την αληθεια η αλλαγη εγινε εχθες και δεν ειδα την τοση μεγαλη διαφορα στον ηχο οσο ηταν η διαφορα που πηρα με τις προενισχυτριες,η ερωτηση μου ηταν αν χρειαζεται ρυθμιση του bias μετα την αλλαγη των τελικων λυχνιων.προσεξα οτι μετα την αλλαγη οι τελικες λυχνιες δεν πυρακτωνονται και λειτουργουν  σε φυσιολογικα επιπεδα.μπορει να κανω ζημια  στον ενισχυτη η στις λυχνιες,αν δεν γινει ρυθμιση του bias???  δεν ηξερα αν πρεπει να στειλω το μην εδω η να ανοιξω καινουργιο post αν εχω κανει λαθος ας βοηθησει καποιος να τοποθετηθει καπου σωστα..ευχαριστω ΓΙΑΝΝΗΣ

[adr1anos]

Γειά σου και από εδώ Γιάννη και καλώς ήρθες στο forum,

Λοιπόν όπως σου έγραψα και στο μήνυμα, στο ποστ εδώ λίγο πιο πάνω (http://forum.kithara.gr/index.php?topic=82254.msg651714#msg651714)
επιδείχθηκε στην πράξη και με σαφήνεια, ότι όταν αλλάζουμε λυχνίες, ακόμα και του ίδιου τύπου, το Bias μπορεί να αλλάξει δραστικά.

Δύο τινά μπορούν να συμβούν:

1. Το Bias να είναι χαμηλότερα από την βέλτιστη τιμή του. Στην περίπτωση αυτή, δεν υπάρχει κίνδυνος για την υγεία των λυχνιών, αλλά από την άλλη μεριά, δεν παίρνουμε την καλύτερη χροιά από τις λυχνίες που αγοράσαμε. Με άλλα λόγια, ειδικά όταν έχουμε δώσει πολλά λεφτά για λυχνίες, και θέλουμε να χαρούμε ηχητικά αυτό που πληρώσαμε, καλό είναι να τις έχουμε καλά ρυθμισμένες.

2. Το Bias να είναι ψηλότερα από την βέλτιστη τιμή του. Στην περίπτωση αυτή, το ερώτημα είναι πόσο ψηλότερα θα είναι. Το ψηλό Bias, μπορεί να μας ακουστεί και καλύτερα στα αυτιά, καθώς οι πιο καυτές λυχνίες έχουν ένα ιδιαίτερο ύφος που σε πολλούς αρέσει. Όμως το πολύ υψηλό Bias θα καταπονήσει τις λυχνίες και θα μειώσει την διάρκεια ζωής τους, και σε ακραίες περιπτώσεις θα πυρακτώσει το εσωτερικό τους και θα τις κάψει. Με άλλα λόγια, ειδικά όταν έχουμε δώσει πολλά λεφτά για λυχνίες, και θέλουμε αυτό που πληρώσαμε να έχει μία διάρκεια, καλό είναι να τις έχουμε καλά ρυθμισμένες.

Άρα ειδικά εσύ που έδωσες λεφτά για NOS λυχνίες απαραίτητα κάνε μία καλή ρύθμιση, να είσαι στην βέλτιστη θέση μεταξύ ηχητικής απόλαυσης και διάρκειας ζωής. 

[artzan]

 Αγαπητέ Αδριανέ ο δικός μου ενισχυτής  βάσει του σχεδίου του έχει ένα bias και έχω τέσσερις λυχνίες εξόδου τελικές το σωστό θα ηταν να είχα 4.bias πως θα ρυθμίσω τις 4 λυχνίες να έχουν το ιδιο ρεύμα ηρεμιας???ετσι και αλλιώς τα υλικά που έχει κάτω από κάθε λάμπα ο ενισχυτής δεν είναι ματσαρισμενα είναι ότι εχει το εργοστασιο….οι δικες σου λυχνίες ήταν δυο και ματσαρισμένες αν δεν ήταν τι θα έκανες???

[adr1anos]

Δεν κατάλαβα τι εννοείς με το:

ετσι και αλλιώς τα υλικά που έχει κάτω από κάθε λάμπα ο ενισχυτής δεν είναι ματσαρισμενα είναι ότι εχει το εργοστασιο…

..αλλά γενικά ισχύουν τα εξής:

Οι λυχνίες ταιριάζονται σε περισσότερα του ενός χαρακτηριστικά, που καθορίζουν εν πολλοίς την λειτουργία τους. Δεν φτάνει μόνο το ίδιο bias για να ταιριάζουν ζευγάρια ή τετράδες λυχνιών που λειτουργούν στο ίδιο τελικό στάδιο.

Για τον λόγο αυτό, οι κατασκευαστές θεωρούν εκ προοιμίου ότι θα προμηθευτούμε ταιριασμένες λυχνίες και βασιζόμενοι στο αξίωμα αυτό, για λόγους κυρίως οικονομικούς εγκαθιστούν ένα μόνο ρυθμιστικό bias, ή σε λίγες περιπτώσεις τελικών με 4 λυχνίες δύο, ένα για κάθε τελικό ζευγάρι.

Δυστυχώς λοιπόν, πρέπει να είναι matched οι τελικές σε κάθε περίπτωση, διότι ακόμα και αν ήταν εφικτό να ρυθμίσουμε το bias για κάθε λυχνία, άλλα χαρακτηριστικά που δεν θα ήταν matched πιθανόν να ήταν αρκετά διαφορετικά ώστε να εμπόδιζαν την βέλτιστη λειτουργία τους.

Προσωπικά εάν δεν είχα matched τελικές θα προσπαθούσα να ρυθμίσω το γενικό bias πιο κοντά στο βέλτιστο, ελπίζοντας να μην υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις σε κάθε λυχνία. Γενικά μία απόκλιση μικρότερη από 2-3mA ανά λυχνία δεν θα κάνει σημαντική διαφορά στον ήχο, και έτσι και αλλιώς η γήρανση των λυχνιών έχει την τάση να αποκλίνει τις λυχνίες από το ταίριασμα τους..

Η άλλη λύση θα ήταν να moddάρω το κύκλωμα και να προσθέσω επιπλέον ξεχωριστά biases αλλά μάλλον δεν θα έμπαινα στην διαδικασία αυτή, θα προτιμούσα να πάρω matched λυχνίες.

[artzan]

εννοω οτι καθε υλικο που υπαρχει κατω απο καθε λυχνια πχ καποιους πυκνωτες η οποιαδηποτε αλλο υλικο δεν ειναι ματσαρισμενα απο το εργοστασιο.και το εγραψες και στην απαντηση που μου εδωσες ( άλλα χαρακτηριστικά που δεν θα ήταν matched πιθανόν να ήταν αρκετά διαφορετικά ώστε να εμπόδιζαν την βέλτιστη λειτουργία τους.)

[adr1anos]

εννοω οτι καθε υλικο που υπαρχει κατω απο καθε λυχνια πχ καποιους πυκνωτες η οποιαδηποτε αλλο υλικο δεν ειναι ματσαρισμενα απο το εργοστασιο.και το εγραψες και στην απαντηση που μου εδωσες ( άλλα χαρακτηριστικά που δεν θα ήταν matched πιθανόν να ήταν αρκετά διαφορετικά ώστε να εμπόδιζαν την βέλτιστη λειτουργία τους.)

Δεν ξέρω πως το φαντάζεσαι, αλλά δεν ισχύει κάτι τέτοιο, τα παθητικά υλικά όπως αντιστάσεις και πυκνωτές έχουν συγκεκριμένες τιμές και έτσι δεν χρειάζεται να είναι ταιριασμένα, οι αποκλίσεις που τυχόν υπάρχουν είναι μηδαμινές..

Εγώ μίλησα για λειτουργικά χαρακτηριστικά των ιδίων των λυχνιών (Gm, lp κλπ), όχι των λοιπών παθητικών εξαρτημάτων που πλαισιώνουν το κύκλωμα..

Δες αυτή την φωτογραφία που είχα παραθέσει και νωρίτερα στο ποστ αυτό, όπου και τα 3 ζευγάρια είναι matched, στις 2 πιο σημαντικές ηλεκτρικές παραμέτρους που έχουν οι λυχνίες (Gm και lp) ΚΑΙ ΟΜΩΣ, κοίτα πόσο διαφορετικές τιμές μπορεί να έχουν, ΙΔΙΑ ΜΑΡΚΑ και ΙΔΙΟ ΜΟΝΤΕΛΛΟ λυχνίες:



Πες λοιπόν ότι παίρνω μία από ένα σετ και μία από ένα άλλο, δηλαδή ανόμοιες για ένα τελικό στάδιο δύο λυχνιών..
Εάν είχα δύο ρυθμιστικά Bias θα μπορούσα να ρυθμίσω σε δύο ανόμοιες λυχνίες το ίδιο ακριβώς Bias.

Θα ήταν ταιριασμένες? Όχι!.
Επειδή θα είχαν άλλα διαφορετικά χαρακτηριστικά, θα ήταν μεν στο ίδιο Bias, αλλά θα λειτουργούσαν με διαφορετική συμπεριφορά, οπότε δεν θα είχαμε τον βέλτιστο ήχο..

[artzan]

τα υλικα μπορει να λενε οτι εχουν τις ιδιες τιμες αλλα δεν ειναι ταιριασμενα απο το εργοστασιο και αυτο μπορει να αποδειχθει παιρνοντας 10 πυκνωτες με την ιδια τιμη με ανοχη 10% σημαινει 330pf πανω η 330pf κατω δεν ειναι μηδαμινη αποκλιση αυτο.μπορω να πω οτι  ειναι μεγαλη διαφορα αν υποθεσουμε οτι εχουμε τοσα πολλα  υλικα στην πλακετα του ενισχυτη μας...αρα και το bias ρυθμισουμε και ταιριασμενες να ειναι οι λυχνιες παλι δεν θα εχουμε βελτιστο ηχο γιατι δεν εχουμε ματσαρισμενα υλικα στα οποια το εργοστασιο οχι απλα δεν καθεται να τα ματσαρει αλλα τα βαζει με την αναγραφομενη τιμη χωρις να τα μετρησει.απωλεια ηχου λογω μαζικης παραγωγης θα μπορουσα να το πω ..και μιλαμε για μονοφωνικους ενισχυτες φαντασου να μιλαγαμε για στερεοφωνικους ενισχυτες ολη αυτη την ρυθμιση και το ματσαρισμα των υλικων και των λυχνιων να ερθουν ακριβως και με το αλλο καναλι....

[adr1anos]

Η συζήτηση περί ανοχής των υλικών είναι πολύ μεγάλη και εν πολλοίς θεωρητική, καθώς οι επιλογές των υλικών καθορίζονται από τους κατασκευαστές και το πόσο προσοχή θέλουν να δώσουν στην ποιότητα των υλικών, πράγμα που έχει αντίκτυπο σαφώς και στην κατηγορία τιμής του μηχανήματος.

Συμβουλή μου είναι αντί να εστιάζεις σε επιλογές που έχουν ήδη γίνει για σένα από τον κατασκευαστή μιας και αγόρασες το μηχάνημα του, να εστιάσεις σε αυτά που μπορείς να επηρεάσεις για να καλυτερέψεισ τον ήχο σου, που είναι και το ζητούμενο.

Κάνε μία καλή ρύθμιση bias και απόλαυσε ότι καλύτερο μπορεί να σου δώσει το μηχάνημα σου και οι λυχνίες που επέλεξες, αυτό είναι και η ουσία του ποστ.

[GrinderX]

Καλησπέρα, χρόνια πολλά με υγεία και καλή χρονιά σε όλους. Τα κυκλώματα τύπου Bugera Infinium, Orange DIVO, Tubesync, κτλ λένε τίποτα;; Αξίζει κανείς να δώσει τα παραπάνω χρήματα γι' αυτές τις λύσεις;

[adr1anos]

Είναι μεγάλη ανακούφιση να ξέρεις ότι κάθε στιγμή, οι τελικές λυχνίες σου είναι βέλτιστα ρυθμισμένες με το σωστό bias. Με την έννοια αυτή, αξίζει να υπάρχουν αυτά τα κυκλώματα.

Από την άλλη, πολλά demos από τέτοια κυκλώματα δείχνουν χρήστες να τοποθετούν ανόμοιες και ετερόκλητες λυχνίες θέλοντας να δείξουν ότι ο ενισχυτής δεν καταλαβαίνει τίποτα και λειτουργεί με τα πάντα.. 

Για λόγους που εξήγησα αναλυτικά πριν, με αυτά τα κυκλώματα δεν αίρεται η υποχρέωση μας να παίρνουμε ομοειδείς και ταιριασμένες λυχνίες. Αλλιώς, με αταίριαστες και ετερόκλητες λυχνίες δεν θα έχουμε ποτε τον καλύτερο ήχο που μπορεί να μας δώσει ο ενισχυτής μας.

[GrinderX]

Δε με ενδιαφέρει να τοποθετώ μαζί διαφορετικού τύπου ή μη ταιριασμένες λυχνίες. Προσωπικά θεωρώ ποιο σημαντικό ότι με αυτού του είδους τα κυκλώματα έχεις πάντα ένδειξη για την καλή κατάσταση των λυχνιών. Σίγουρα γι' αυτούς που δεν έχουν τις γνώσεις, θέλουν να πετύχουν διαφορετικά ηχοχρώματα έχοντας EL34 και 6L6 μαζί ή απλώς βαριούνται να ρυθμίζουν τις λυχνίες τους, κάποιο κύκλωμα τύπου Tubesync είναι ένα σημαντικό βοήθημα.

Τείνω να πιστεύω πως προσωπικά κάτι τέτοιο θα μου είναι αχρείαστο, οπότε μαζί με τα υλικά για το DIY attenuator που συζητάμε στο άλλο θέμα, λέω να παραγγείλω και ένα bias probe. Θα έχει και πιο πλάκα έτσι όταν έρθει η ώρα για αλλαγή των λυχνιών. Αν και computer geek θεωρώ πως κάποια πράγματα είναι ωραίο να μη χάνουν τη μαγεία τους τοποθετώντας ψηφιακά μπλιμπλίκια.

ΥΓ Είμαι πολύ ενθουσιασμένος που θα αποκτήσω τον πρώτο μου λαμπάτο 

[adr1anos]

.. λέω να παραγγείλω και ένα bias probe..

Πάντα καλή ιδέα!..
http://www.tube-town.net/ttstore/product_info.php/info/p471_Kit-Bias-Probe-Octal.html
http://www.tube-town.net/ttstore/product_info.php/info/p3132_Bias-Probe-Octal--assembled.html

[Jezus]

Πολυ ωραιο θεμα, να προσθεσω και εγω απο μνημης το λιθαρακι μου.
Μπορει να θυμαμαι λαθος, αλλα στην αρχη του θεματος η Sovtek αναφερετε ως "κινεζικη" (μαλλον τα εισαγωγικα σημαινουν οτι δεν ειναι?). αλλα απ'οσο ξερω ηταν Σοβιετικες, και τωρα βγαινουν στο xpo-pul εργοστασιο στην Ρωσια. Το οποιο αν δεν κανω λαθος ανηκει στην New Sensor που εχει την Electro-Harmonix βασικα, οποτε βγαζουν εκει ολες τις λαμπες που εχουν δικαιωματα. (Tung-Sol, Mullard, Svetlana, Sovtek, Electro-Harmonix, Gold Lion κτλ). Αλλα υποτιθεται ειναι διαφορετικες μεταξυ τους (καθε μια ειναι προσπαθεια να αντιγραφει η αυθεντικη λαμπα, πραγμα τρομερα δυσκολο).
Στην πραγματικοτητα ολες οι λαμπες που χρησιμοποιουμε στους ενισχυτες κιθαρας βγαινουν απο 4-5 εργοστασια παγκοσμιως, 1 στην Τσεχια, 1-2 στη Ρωσια , και 2 στην Κινα που πλεων εχει γινει 1 νομιζω.
Εμενα μου αρεσανε οι Τσεχικες απ'οτι ειχα δοκιμασει παλια, παει πολυ καιρος ομως απο τοτε. Υπαρχουν και hi-fi λαμπες που βγαινουν σε μικρες ποσοτητες και κοστιζουν μια περιουσια, KR Audio για παραδειγμα. Κατι hi-fidelades ειχαν φτιαξει και μια πανακριβη 12ΑΧ7 χρησιμοποιωντας κρυονικη, αλλα δεν ξερω που ακριβως τις φτιαχνουν και με τι.
Γενικα σε μεγαλο βαθμο εκλεισαν τα εργοστασια, χαθηκε η τεχνογνωσια (γελιο εχει το παραδειγμα της Tesla που παρατησαν τις audio για να βγαζουν μονο μικροκυματικες, βγηκαν τα μικροκυματικα ολοκληρωμενα της motorola κτλ, εκλεισαν, αρχισε ο κοσμος να θελει παλι λαμπες ηχου, την αγορασε η JJ, απελυσαν εναν παπου που ειχε μεινει απο παλια, και μετα καταλαβαν οτι ο παπους ηξερε να φτιαχνει τις λαμπες με τον αυθεντικο τροπο και να χειριζετε να μηχανηματα), και τωρα προσπαθουν με reverse engineering να τα ξαναμαθουν ολα απο την αρχη...

 

[hot_sauce (φλουτσ)]

απελυσαν εναν παπου που ειχε μεινει απο παλια, και μετα καταλαβαν οτι ο παπους ηξερε να φτιαχνει τις λαμπες με τον αυθεντικο τροπο και να χειριζετε να μηχανηματα), και τωρα προσπαθουν με reverse engineering να τα ξαναμαθουν ολα απο την αρχη...

τραγικοί!

Κατι hi-fidelades ειχαν φτιαξει και μια πανακριβη 12ΑΧ7 χρησιμοποιωντας κρυονικη, αλλα δεν ξερω που ακριβως τις φτιαχνουν και με τι.

αυτό εννοείς?
http://www.cryoset.com/catalog/product_info.php?products_id=43
http://www.nitrofreeze.com/services/conventional-cryogenic-treatment/electricalelectronics/vacuum-tubes/
http://tubedepot.com/bsctfaq.html  (προς τα κάτω)

[Jezus]

Nαι πολλες μαρκες βγαζουν λαμπες Κρυονικα επεξεργασμενες, με τις Psvane νομιζω τις πιο ακριβες, σαν αυτες που εβαλες, και λεει κανει θαυματα. Δεν εχω δοκιμασει προσωπικα για να πω. Αλλα ελεγα για μια συγκεκριμενη μαρκα που ελεγαν οτι βγαζουν μονοι τους, αν και για ειδικη γραμμη παραγωγης στην κινα το κοβω, αν βρω που το ειχα δει θα ποσταρω.

Απο προσωπικη εμπειρια να πω οτι οντως οι λαμπες στον τελικο δεν κανουν τοση διαφορα οσο αυτες της προενισχυσης, και ειδικα η V1 & PI/driver (αναλογα με τον ενισχυτη παντα).
Δηλαδη εχω δει καλωδιο ηχειων (κεφαλη-καμπινα) να κανει μεγαλη διαφορα, και αλλαγη σε λαμπες τελικου αμελητεα.
Αλλα σε λαμπες προενισχυσης παιζουν τρελες διαφορες. Π.χ. ενας φιλος ειχε παρει εναν Sunn Solarus παλιο απο ΗΠΑ. Ειχε καποιο μικροπροβλημα και το ειχε παει καπου για σερβις. Στο σερβις του αλλαξαν ολες τις παλιες (παλιας παραγωγης) λαμπες που ειχε με νεες (πιθανως οι λαμπες να ηταν και το προβλημα, δεν ξερω), κινεζικες. Ε τον ειχε φερει σπιτι μου, και εχω ενα κουτι γεματο με ΝΟS, μεταχειρισμενες παλιες και με νεες λαμπες. Τον βαζουμε παιζει λιγο οπως ηταν. Αλλαζουμε την V1 με μια νος, Raytheon αν θυμαμαι καλα, αλλος ηχος τελειως, καμια σχεση με τον thin ηχο που ειχε με την κινεζικη, ξαφνικα αποκτησε ογκο, αρμονικες, αλλος ενισχυτης! Δοκιμασαμε και αλλες νος 12ΑΧ7 και 12ΑΤ7, καθως βαλαμε ιδια λαμπα και στη ν2, οπου εκανε διαφορα, αλλα πολυ μικρη. Τελικα κρατησε εκεινη ο φιλος την πρωτη, ειχα παρει πολλες απο εκεινες.

[adr1anos]

Στην πραγματικοτητα ολες οι λαμπες που χρησιμοποιουμε στους ενισχυτες κιθαρας βγαινουν απο 4-5 εργοστασια παγκοσμιως, 1 στην Τσεχια, 1-2 στη Ρωσια , και 2 στην Κινα που πλεων εχει γινει 1 νομιζω.

Πράγματι, ενώ υπάρχουν πάνω από 17-18 εργοστάσια λυχνιών παγκοσμίως:
http://www.vacuumtube.com/mfg.htm

.. οι λυχνίες που μας ενδιαφέρουν εμάς προέρχονται από 4 εργοστάσια:

JJ / Tesla στην Τσεχοσλοβακία
 
Το εργοστάσιο Τέσλα στην Τσεχοσλοβακία ήταν ένα από τα παλαιότερα εργοστάσια στον κόσμο που παράγουν λυχνίες από τα μέσα της δεκαετίας του 1920. Είχε φτιάξει πάρα πολλές από τις καλύτερες OEM λυχνίες του παρελθόντος όπως Telefunken, Siemens, Amperex, Mullard, και Brimar.Το 1994, έγινε μετεγκατάσταση και εκμοντερνισμός του εξοπλισμού του εργοστασίου Tesla και πολλοί από τους έμπειρους μηχανικούς της Δημοκρατίας της Σλοβακίας ξεκίνησαν την ανάπτυξη και την παραγωγή των λυχνιών JJ Electronic.
 
Winged C - Svetlana, Αγία Πετρούπολη

Η JSC Svetlana είναι μια ρωσική εταιρεία η οποία κατέχει και λειτουργεί το εργοστάσιο Svetlana στην Αγία Πετρούπολη, όπου παρασκευάζονται λυχνίες για σχεδόν 100 χρόνια. Οι λυχνίες αυτού του εργοστασίου πωλούνται με τις εμπορικές ονομασίες Winged C και SED (και όχι οι γνωστές Svetlana). Έχουν πολύ μεγάλη τεχνογνωσία και το εργοστάσιο παράγει ίσως την υψηλότερη ποιότητα λυχνιών που παράγονται σήμερα.

Xpo-pul / Reflektor Saratov, Ρωσία

Το εργοστάσιο  Xpo-pul / Reflektor στο Saratov στην Ρωσία είναι ιδιοκτησία της αμερικανικής εταιρείας New Sensor Corp και παράγει τις λυχνίες Sovtek, και Electro-Harmonix. Παράλληλα όμως με τις λυχνίες αυτές, εδώ είναι που παράγονται οι λυχνίες Svetlana που πωλούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και όλη η τρέχουσα παραγωγή των Tung-Sol, Genalex Gold Lion και Mullard την εμπορική επωνυμία της οποίας έχει αγοράσει η New Sensor.

Shuguang, Κίνα

Το εργοστάσιο στην Κίνα Shuguang ανήκει επισήμως στην εταιρεία γνωστή ως Shuguang Electron Group Co, Ltd, μια πολύ  μεγάλης κλίμακας επιχείρηση στην Κίνα, που ιδρύθηκε το 1958. Οι λυχνίες αυτού του εργοστασίου πωλούνται με τις εμπορικές ονομασίες Valve Art και Golden Dragon καθώς και γενικά κινέζικες λυχνίες και οι λεγόμενες Sino λυχνίες.
 
Οπότε που κατασκευάζονται όλες οι υπόλοιπες λυχνίες που ξέχουμε, πχ Groove Tubes, TAD κλπ?..

..σας αφήνω να μαντεύετε μέχρι να το πάρει το ποτάμι στο επόμενο ποστ..

[adr1anos]

Reserved