Στα ρεμπέτικα και ιδιαίτερα στα βαριά κομμάτια δεν ενδεικνύεται το μπαρέ. Ο ήχος πρέπει να είναι στακάτος (stacato) δηλ. δεν πρέπει τα ακόρντα να αντηχούν αλλά να ακούγονται κοφτά. Ο αντίχειρας έχει μεγάλο πλεονέκτημα έναντι του μπαρέ αν θέλουμε να βγάλουμε τέτοιο ήχο, γιατί μπορούμε να "σβήσουμε" την μπάσα νότα ενώ παίζουμε την υπόλοιπη συγχορδία. Στην λαϊκή κιθάρα η τεχνική αυτή λέγεται "μπότα".
Επειδή βλέπω ότι οι συμμετέχοντες στο thread είναι επαγγελματίες και με διάθεση να απαντούν σε μουσικές απορίες θα παρακαλούσα να συζητήσουμε και τα παρακάτω με λίγα λόγια κι αν χρειαστεί να γίνει πιο αναλυτική περιγραφή: Ήμουν κάποιο καλοκαίρι στην Αμοργό σε υπαίθριο μαγαζί και ήταν ένα ζευγάρι μπουζούκι –κιθάρα που έπαιζαν ρεμπέτικα χωρίς μικροφωνική και λέω ειλικρινά δεν έχω ξανακούσει τέτοιον ήχο (ρώτησα τον κιθαρίστα και μου είπε ότι είναι παλιά λαϊκή κιθάρα).
Είμαι ερασιτέχνης, αυτοδίδακτος μουσικός και είχα την τύχη να μεγαλώσω σε μουσική οικογένεια. Ο πατέρας μου παίζει 3χορδο μπουζούκι και είναι από τους ελάχιστους αυθεντικούς στον ρεμπέτικο ήχο, στον τόπο μου. Κατά συνέπεια, ακούω ρεμπέτικα από μηδέν (κυριολεκτικά) χρονών και θέλοντας και μη, απόκτησα τέτοια ακούσματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν γνωρίζω στοίχους και τίτλους από πολλά κομμάτια, άλλα όλες αυτές οι μελωδίες έχουν ανεξίτηλα αποτυπωθεί στο μυαλό μου. Όταν συνοδεύω τον πατέρα μου στα ρεμπέτικα, με το που ακούω τις 2-3 πρώτες νότες όταν ξεκινάει κάποιο κομμάτι, αυτόματα ξέρω τι θα παίξω. Δεν χρειάζεται να μου πει ούτε ποιο κομμάτι είναι, ούτε σε ποια τονικότητα είναι ή σε τι ρυθμό είναι. Απλά τα ξέρω με ένα σχεδόν μαγικό τρόπο. Ρεμπέτικα δεν χρειάστηκε να μελετήσω, απλά κάποια στιγμή ανακάλυψα ότι μπορώ να τα παίξω, γι’ αυτό τυχόν ανακρίβειες στις γνώσεις μου είναι αναμενόμενες…
Σχετικά με την λαϊκή κιθάρα, ότι σχετικό ήξερα τα κάλυψε ήδη ο Adoni. Απλά να συνοψίσω, ότι ο ρόλος της στο ρεμπέτικο ως συνοδευτικό όργανο είναι τριπλός: αρμονική υποστήριξη με συγχορδίες, αρμονική υποστήριξη με μπάσο και ρυθμική υποστήριξη. Κάτι λογικό, αφού εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε η οικονομική άνεση για κοντραμπάσο ή άλλα συνοδευτικά όργανα (με εξαίρεση τον μπαγλαμά)…
1. Εγώ ξέρω και εφαρμόζω πρακτικά – ότι στις τρείς μπάσες χορδές (Ε-Α-D )τονίζονται με έμφαση τα ισχυρά μέρη του μέτρου και επίσης με τις μπάσες φτιάχνουμε σύντομες φράσεις (όπως τα licks/ Riffs στα Blues) που αναλαμβάνουν την μελωδική σύνδεση με τα κυριότερα ακόρντα (τις φράσεις αυτές στα ελληνικά τις συναντάμε με το όνομα ‘’Μπασαδούρες’’). Αν υπάρχει κάποιο link που να δίνει τέτοιες μπασαδούρες.
Πάρα πολύ σωστά τα γράφεις. Δυστυχώς δεν ξέρω κάποιο link, διότι δεν το χρειάστηκα ποτέ για να το ψάξω. Αυτό που μπορώ να σου πω για τις «μπασαδούρες» είναι ότι συνήθως αποτελούνται από ένα μέρος του δρόμου με αρχή και τέλος τις εκάστοτε θεμέλιους που συνδέει ή πρόκειται για χρωματικές κινήσεις με αρχή και τέλος τις εκάστοτε θεμέλιους που συνδέει ή είναι ακριβώς ίδιες με τις πιο χαρακτηριστικές φράσεις του ρεμπέτικου κομματιού που εκτελείται. Δυστυχώς δεν είμαι σπίτι μου τώρα στις γιορτές, και δεν μπορώ να δώσω παραδείγματα ούτε ηχογραφημένα ούτε με το sibelius.
2. Να εξηγηθεί λίγο πιο αναλυτικά ‘’η μπότα’’
Η «μπότα», είναι τεχνική στην λαϊκή κιθάρα, η οποία αντικαθιστά το μπαρέ, με το πιάσιμο των μπάσων Ε Α χορδών με τον αντίχειρα για τους λόγους που είπα σε προηγούμενη απάντηση μου στο παρόν thread. Εάν το ρεμπέτικο είναι κανταδόρικο (πχ χαράματα η ώρα τρείς) τότε η «μπότα» δεν είναι αναγκαία και τα ακόρντα μπορούν να έχουν διάρκεια, αλλά εάν το κομμάτι είναι βαρύ (πχ σαν βγαίνει ο χότζας στο τζαμί) τότε ευνοείται περισσότερο η «μπότα» από το μπαρέ για να επιτύχουμε τον επιθυμητό στακάτο ήχο.
Έψαξα στο youtube βίντεο για να βρω παράδειγμα για την «μπότα». Πραγματικά υπάρχει εκπληκτικό ρεμπέτικο υλικό αλλά δυστυχώς οι λήψεις και οι ποιότητα των βίντεο δεν επιτρέπουν να δούμε σχεδόν τίποτα. Βρήκα παρ’ όλα αυτά κάποια βίντεο με ερασιτέχνες και σου τα παραθέτω:
ΤΟ ΜΙΝΟΡΕ ΤΗΣ ΤΑΒΕΡΝΑΣ - ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΣ - ΚΩΣΤΑΚΗΣπαρατήρησε το αριστερό χέρι του κιθαρίστα στο 0:38 όπου με το μικρό δακτυλάκι κόβει τα μπάσα για να μην αντηχούν και να ακούγονται κοφτά. Δεν πρόκειται για «μπότα», απλά το παραθέτω για να δούμε πως επιτυγχάνουμε το κοφτό παίξιμο και σε ανοιχτά ακόρντα.
ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΩΣΤΑΚΗΣ-ΚΟΡΑΚΑΚΗΣ-ΚΑΠΕΛΑ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΕΣε αυτό το βίντεο ο κιθαρίστας παίζει με «μπότα» πολύ συχνά. Η πρώτη «μπότα» που φαίνεται καθαρά είναι στο 0:19 (παίζει φα ματζόρε).
3. Στα μπλέ γράμματα της παράθεσης , σύμφωνα με αυτά που αναφέρω στο 1. , μήπως συμβαίνει το αντίθετο δηλαδή { να "σβήσουμε" την υπόλοιπη συγχορδία ενώ παίζουμε την μπάσα νότα };
Κατά την γνώμη μου και την εμπειρία μου, πρέπει στα βαριά κομμάτια να παιχτούν κοφτά και τα μπάσα και η υπόλοιπη συγχορδία
4. Παράθεση από προηγούμενο σχόλιο: ‘’Στη λαϊκή κιθάρα σπανίζουν τα ακόρντα barre ενώ είναι σε μεγάλη χρήση ο αντίχειρας ‘’. Άρα ο τίτλος Ακόρντα F shape δεν αναφέρεται σε ακόρντα barre.
Ο δείκτης πιάνει τα πρώτα τάστα στις πρίμες χορδές σι και μι. Κάνει μισό μπαρέ.
(Η συνέχεια λόγω χώρου στην επόμενη απάντηση)