Αν δεν κάνω λάθος, ο Μαρξ παραδέχεται την γνώμη του Αριστοτέλη, ότι δηλ. το χρήμα είναι το σύμβολο της αξίας του εμπορεύματος και λειτουργεί με σκοπό την ιδεατή απεικόνηση της εργασίας που συνδέεται με την παραγωγή.
Θεωρώ λοιπόν λανθασμένο το σκεπτικό ενός φιλοσόφου όταν πρεσβεύει την βία για την εξολόθρευση των υποτιθέμενων φυσικών εχθρών του, ενώ δεν πρεσβεύει την επίσης με βίαιο τρόπο καταστροφή των βασικών συμβόλων κυριαρχίας τους (όπως ο ίδιος τα αναφέρει), αλλά την χρησιμοποίησή τους.
Βρε συ ο Μαρξ αυτο το λεει για την εποχη που ζει.Συμφωνα με τις σχεσεις παραγωγης και εξουσιας που ισχυουν.Δηλαδη περιγραφη το καπιταλιστικο συστημα.Οπως ειπε και το αναλογιο στην κοινωνια που προβλεπει το χρημα δεν εχει θεση.Εκει φυσικα υπαρχουν ασαφειες και δανειζεται στοιχεια απο τους προγενεστερους ουτοπικους σοσιαλιστες.
Ο Μαρξ δεν αποκλείει την ύπαρξη του χρήματος από την κοινωνία γιατί πολύ απλά στο Κεφάλαιο, εξάγει το συμπέρασμα ότι αν η αξία ενός προϊόντος μπορεί να μετρηθεί και να ανταλλαγεί, για να αποκτηθεί από κάποιον θα πρέπει να πληρωθεί κιόλας.. Στην Αξιακή Θεωρία του Χρήματος (που πρώτος έβαλε σε τάξη ο Ρικάρντο) αναφέρεται ότι η αξία ενός προϊόντος ισοδυναμεί με την ποσότητα εργασίας που δαπανήθηκε για την κατασκευή του.. Αν για παράδειγμα, απαιτούνται διπλάσιες ώρες για να φτιαχτεί ένα ζευγάρι παπούτσια από ένα καπέλο, τότε τα παπούτσια πρέπει να πωλούνται στη διπλάσια τιμή.. Aν τώρα στη παραγωγική διαδικασία παίρνουν μέρος και οι μηχανές, θα πρέπει να προστεθεί και η αξία χρησιμοποίησης της μηχανής (pro rata) μετρούμενη σε ώρες εργασίας.. Για να κλείσει μια συναλλαγή, ένας αγοραστής και ένας πωλητής θα πρέπει να διαλέξουν είτε να γίνει η συναλλαγή με αντιπραγματισμό είτε με χρήματα.. Το γεγονός ότι έχει επικρατήσει το χρήμα από τον αντιπραγματισμό (λόγω ευκολίας) δεν καθιστά το χρήμα σύμβολο του καπιταλισμού.. Μάλλον αναγκαίο κακό θα λέγαμε, παρά σύμβολο..
Μιας και πιάσαμε τον Μαρξ, θα ήθελα να κάνω μια μικρή περιγραφή του βασικού κορμού του Κεφαλαίου (εκείνο δηλαδή που μιλάει για τον αγνό καπιταλισμό, όχι μονοπώλια, όχι στρεβλώσεις, κλπ.), όχι για τίποτε άλλο, αλλά επειδή παρατηρώ μια προσπάθεια αγιοποίησης των συγγραμμάτων του.. Για όποιον δεν το έχει καταλάβει, οι θεωρίες και οι προφητείες του Μαρξ, έχουν πλέον διαψευσθεί..
Πράξη 1η: Πρώτα στήνεται το σκηνικό.. Ο αγνός καπιταλισμός του Μαρξ δεν περιέχει αιμοδηψείς κεφαλαιοκράτες που προσπαθούν να αποκτήσουν κέρδη με κάθε θεμιτό και αθέμιτο τρόπο.. Δεν υπάρχουν στρεβλώσεις, η τιμή κάθε προϊόντος είναι μία και ενιαία για όλους (διαφορετική βέβαια ανά προϊόν, αλλά το κάθε τραπέζι, για παράδειγμα, έχει την ίδια τιμή ανεξαρτήτως ποιος κεφαλαιοκράτης το πουλάει) και στην περίπτωση που ένας πωλητής ξεγελάσει τον αγοραστή και του πουλήσει ένα προϊόν ακριβότερα, τότε ο αγοραστής θα διαθέσει λιγότερα χρήματα στο σύστημα (σε μελλοντικές αγορές δηλαδή) και έτσι το συνολικό σύστημα δεν θα κερδίσει (παίγνιο μηδενικού αθροίσματος που λένε και οι παιγνιοθεωριστές)..
Πράξη 2η: Μετά μπαίνουν στη σκηνή οι ηθοποιοί.. Στη παραγωγική διαδικασία υπάρχουν 2 κατηγορίες παραγωγικών συντελεστών.. Εκείνοι που διαθέτουν το ένα από τα δύο μέσα παραγωγής (κεφάλαιο) και εκείνοι που νοικιάζουν το δεύτερο από τα δύο μέσα παραγωγής (εργασία).. Η αξία του εργάτη (το ημερομίσθιο του δηλαδή) ισοδυναμεί (σύμφωνα με την Αξιακή Θεωρία του Χρήματος) με τα χρήματα που χρειάζεται για να μπορεί να υπάρξει.. Ο μισθός συντήρησης του δηλαδή..Αν τα πράγματα που θέλει να αγοράσει για να επιζήσει (φαγητό, στέγη, θέρμανση) αξίζουν 7 ώρες εργασίας, τότε ο εργάτης αμοίβεται με 7 εργατοώρες και τίποτα παραπάνω..
Πράξη 3η: Ως γνωστόν, οι εργάτες στην εποχή του Μαρξ δεν δούλευαν μόνο 7 ώρες.. Πολλοί από αυτούς δούλευαν πάνω από 12 ώρες την ημέρα, αλλά αμοίβονταν μόνο για 7.. Αυτό δημιουργούσε το κέρδος του κεφαλαιοκράτη.. Δηλαδή, το κέρδος δεν προερχόταν από την πώληση του προϊόντος, αλλά από την μικρότερη του κανονικού αμοιβή του εργαζομένου.. Αυτό ο Μαρξ το ονόμασε Υπεραξία..
Πράξη 4η: Οι κεφαλαιοκράτες στη προσπάθεια τους να δημιουργήσουν όλο και μεγαλύτερα κέρδη, αναγκάζονται να αυξήσουν τη παραγωγή τους.. Για το σκοπό αυτό, χρειάζονται περισσότερους εργάτες.. Οι εργάτες όμως είναι μια σταθερή ποσότητα (κρατήστε το αυτό στην άκρη του μυαλού σας) και επομένως για ένα πράγμα με σταθερή προσφορά, αν αυξηθεί η ζήτηση, αυξάνεται αυτόματα και η τιμή του.. Ο μισθός των εργατών αυξάνεται και το κέρδος των κεφαλαιοκρατών μειώνεται.. Κανείς όμως δεν κάνει πίσω, γιατί μειωμένη παραγωγή σημαίνει ζημιές..
Πράξη 5η: Ενστικτωδώς, οι κεφαλαιοκράτες αηδιάζουν από αυτή την κατάσταση (του να αναγκάζονται δηλαδή να πληρώνουν "χρυσά" τα εργατικά χέρια) και αποφασίζουν να αντικαταστήσουν τα εργατικά χέρια με μηχανές.. Πιστεύουν έτσι ότι θα απαλλαγούν από την "εξάρτηση" των εργατών.. Κάνουν όμως ένα σημαντικό σφάλμα.. Το μόνο πράγμα, όπως είπαμε, που τους δημιουργεί κέρδος είναι ο μειωμένος μισθός που δίνουν στους εργάτες.. Μια μηχανή αγοράζεται ακριβώς στην τιμή που αξίζει, επομένως με το να αντικαταστήσουν τους εργάτες με τις μηχανές, χάνουν τη πηγή του κέρδους τους.. Όμως, όλα αυτά τα κάνουν από το φόβο τους μην χάσουν μερίδιο στην παραγωγή η οποία βαίνει συνεχώς αυξανόμενη..
Πράξη 6η: Οι μηχανές συρρικνώνουν τα κέρδη των κεφαλαιοκρατών.. Ακολουθούν χρεοκοπίες.. Έχουμε τη λεγόμενη κρίση.. Όσοι ισχυροί κεφαλαιοκράτες αντέξουν αποκτούν το κεφάλαιο των μικρότερων κεφαλαιοκρατών και γιγαγτώνονται ακόμα περισσότερο.. Μετά από κάθε κρίση αυτοί που επιζούν είναι πάντα μεγαλύτεροι και λιγότεροι από αυτούς που πεθαίνουν.. Αυτό όμως σημαίνει ότι τα συντρίμια που αφήνει κάθε καινούργια κρίση είναι πολύ περισσότερα από αυτή που αφήνουν οι επόμενες επομένως στο τέλος του έργου επέρχεται μια τεράστια κρίση που τα σαρώνει όλα.. Το έργο τελειώνει εδώ.. Ο καπιταλισμός έχει πεθάνει..
Αν και εξωτερικά, αυτές οι θεωρίες φαντάζουν σωστές, εν τούτοις με μια προσεκτικότερη αντιστοίχιση θεωριών-στοιχείων μας υποδεικνύει τα παρακάτω:
1. Ο εργάτης, επειδή φοβάται την ύπαρξη του Εφεδρικού Στρατού Εργασίας (δηλαδή τα πολλά εργατικά χέρια που περιμένουν έξω από το εργοστάσιο και καθιστούν σχεδόν ανύπαρκτη τη συνδικαλιστική δύναμη του), από μόνος του φροντίζει να κρατάει τον αριθμό του σε σταθερά επίπεδα.. Δημογραφικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει.. Ο πληθυσμός της Γης αυξάνεται διαρκώς..
2. Αν και είναι σωστό το ότι μετά από κάθε κρίση, δημιουργούνται μεγαλύτεροι και λιγότεροι παίχτες, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι θα φτάσουμε σε ένα σημείο που οι λιγότεροι παίχτες θα γίνουν κανένας.. Στη κρίση του 1929, είχαμε αυτό που λέμε "δεν έμεινε τίποτα όρθιο".. Χάθηκαν δισεκατομμύρια δολλάρια σε μια μέρα, η στασιμότητα των χωρών διήρκησε σε μερικές περιπτώσεις τα 15 χρόνια, μεγάλοι και επιφανείς επιχειρηματίες φαλήρησαν, η ζήτηση για βιομηχανικά προϊόντα έπεσε μέχρι και 60%, η ανεργία χτύπησε κόκκινο και γενικά πολλοί μίλησαν για πτώση του καπιταλισμού.. Όπως όλοι γνωρίζετε, αυτό δεν έγινε ποτέ.. Ο καπιταλισμός ζει και βασιλεύει.. Οι ίδιες συζητήσεις γίνονται και τώρα.. Πολλοί ισχυρίζονται ότι πλέον ο καπιταλισμός, έχοντας δείξει τις αδυναμίες του, θα αντικατασταθεί από ένα πιο δίκαιο οικονομικό σύστημα, το οποίο όμως ακόμα και οι ίδιοι δεν μπορούν να σκεφθούν την μορφή του.. Πιστεύω ότι ο άνθρωπος, επειδή σαν ον δεν θέλει να του βάζουν φραγμούς και όρια, θα επιλέγει τον καπιταλισμό από άλλα οικονομικά συστήματα, για όσο ο Ήλιος θα καίει το ηλιακό μας σύστημα..
3. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι ο Μαρξ χρησιμοποιεί μερικές ακραίες υποθέσεις για να εξηγήσει το καπιταλιστικό του σύστημα.. Ο εργάτης δεν αποτελεί τη μοναδική πηγή κέρδους, ενώ οι κεφαλαιοκράτες αντί να αυξάνουν τη παραγωγή για να αυξήσουν τα κέρδη τους, προτιμούν να εφευρίσκουν καινοτομίες και να επωφελούνται από αυτές.. Πάρτε για παράδειγμα τον Steve Jobs (ιδρυτής και CEO της Apple).. Ο Jobs έβλεπε κάποιο στυλιστικό κενό στο χώρο των Η/Υ και ήρθε να το καλύψει με τα Mac.. Τα τελευταία θεωρούνται πιο ελκυστικά, λιγότερο σοβαρά από τα αρτηριοσκληρωτικά PC και σε μερικές περιπτώσεις πιο σταθερά.. Ενώ με το πρώτο Mac η Apple έκανε το μπαμ, θα μπορούσε ο Jobs να συνεχίσει να παράγει τα Mac και να βγάζει συνεχώς χρήματα.. Δεν έμεινε όμως εκεί.. Προέβλεπε ότι κανένα προϊόν δεν διατηρεί τα κέρδη του για πάντα.. Αποφάσισε να δαπανήσει χρήματα για την έρευνα και ανάπτυξη ενός καινούργιου προϊόντος και έτσι γεννήθηκε το Ipod.. Δεν χρειάζεται να πω το τι κέρδισε η Apple από το Ipod, το γνωρίζουμε όλοι μας.. Και σαν να μην έφτανε αυτό.. Ο Jobs ξαναχτύπησε με το Iphone το οποίο στοχεύει σε μια εντελώς νέα αγορά από ότι το Ipod (και ας μοιάζουν επειδή και τα δύο μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν mp3 players) με συνεργασίες με πάροχους κινητής τηλεφωνίας, 3G, κλπ.. Με όλα αυτά θέλω να πω ότι το μοντέλο του Μαρξ ήταν πολύ απλουστευμένο για να αποδείξει την κατάρρευση ενός συστήματος.. Επομένως είναι κρίμα να χύνονται τόνοι μελάνης για κάτι το οποίο γράφτηκε τόσο απλοικά και τόσο πρώιμα..
